Η κουλτούρα των λουτροπόλεων στην Ευρώπη
Στην πρόσφατη ανακοίνωση της Unesco για τις νέες προσθήκες στη λίστα των μνημείων παγκόσμιας κληρονομιάς συγκαταλέγεται φέτος και η γοητευτική κατηγορία των ευρωπαϊκών λουτροπόλεων. Είναι μία από τις όχι συχνές περιπτώσεις ένταξης μιας ολόκληρης κατηγορίας που διαπερνά τα εθνικά σύνορα και προβάλλεται ως μια ενότητα πολιτισμικής κληρονομιάς με στοιχεία τόσο υλικού όσο και άυλου πολιτισμού. Η προστασία της Unesco αναδεικνύει 11 λουτροπόλεις σε επτά ευρωπαϊκές χώρες, κέντρα παραθερισμού των αστικών τάξεων της μπελ επόκ, συχνά με ατμόσφαιρα Τόμας Μαν και σχεδόν πάντα σε έναν εξαιρετικό συνδυασμό μιας συχνά πομπώδους και επιβλητικής αρχιτεκτονικής με τη φύση που την περιβάλλει. Ολες οι πόλεις που ανέπτυξαν τον ιαματικό τουρισμό αναπτύχθηκαν χάρη στην εγγύτητα σε θερμές πηγές και σταδιακά απέκτησαν διεθνή πελατεία μέσα σε ένα αυξανόμενο κύμα ενδιαφέροντος για έναν ειδικού τύπου κοσμοπολίτικο περιηγητισμό. Συχνά τα λουτρά ήταν η πρόφαση… Ανάμεσα στις λουτροπόλεις που εντάσσονται σε αυτή την κατηγορία βρίσκει κανείς πασίγνωστες λουτροπόλεις, όπως το Μπαθ στην Αγγλία, με τις θερμές πηγές γνωστές ήδη από τη ρωμαϊκή περίοδο, το Βισί στη Γαλλία, το Μπάντεν Μπάντεν στη Γερμανία, το Μοντεκατίνι στην Ιταλία… Ενας ολόκληρος κόσμος που γνώρισε την ακμή του συνοπτικά στη διάρκεια μισού αιώνα και πλέον, από το 1880 έως τα τέλη της δεκαετίας του 1930. Αλλά η κουλτούρα των λουτροπόλεων πάει πολύ πίσω από τις πρώτες οργανωμένες εκδηλώσεις της αστικής ζωής στις αρχές του 18ου αιώνα, όταν οι εύπορες τάξεις είχαν χρόνο και χρήμα να μετακινούνται. Γεννήθηκε έτσι και μια ευδιάκριτη αρχιτεκτονική τυπολογία για πολυτελή σπα και κέντρα θεραπείας που εντάσσονταν σε ολόκληρα συγκροτήματα με ξενοδοχεία, κιόσκια για μουσική, εστιατόρια, καζίνο και θέατρα. Κοντά στις λουτροπόλεις οργανώθηκαν ζώνες μόνιμης κατοικίας ή παραθερισμού, από ιδιώτες ή από οικοδομικές εταιρείες, και συχνά το αποτέλεσμα ήταν αρχιτεκτονική μεγαλοαστικής φιλοδοξίας, από τις διακοσμημένες προσόψεις της Beaux-Arts έως το γραφικό στυλ των υβριδικών επαύλεων, και στη διάρκεια του Μεσοπολέμου, κατοικίες στο μοντέρνο στυλ. Ολα αυτά συντηρούσαν έναν ολόκληρο κόσμο και απηχούσαν μια συγκεκριμένη κουλτούρα και ένα ύφος εποχής. Ταυτόχρονα αντανακλούσαν το ολοένα αυξανόμενο ενδιαφέρον των αστών για τις εξελίξεις της Ιατρικής, της επιστήμης και της προσωπικής υγιεινής, ενώ συνδυάζονταν επίσης με νέες ιδέες για τη φροντίδα του σώματος. Στη φωτογραφία, κτιριακές εγκαταστάσεις στη λουτρόπολη Μαριάνσκε Λάζνε στην Τσεχία.
ΕΔΙΜΒΟΥΡΓΟ
Στην άκρη του κόσμου
Στη Νάσιοναλ Πόρτρετ Γκάλερι του Εδιμβούργου παρουσιάζεται η έκθεση του 75χρονου Αμερικανού φωτογράφου Τόμας Τζόσουα Κούπερ, που συστηματικά γυρίζει τον κόσμο και έχει ειδικευτεί στην ευρεία κουλτούρα του Ατλαντικού Ωκεανού. Η συγκεκριμένη έκθεση στη Σκωτία, όπου ο Κούπερ ζει από το 1982, αναφέρεται στις άκρες του κόσμου (Αρκτική και Ανταρκτική) και στις έννοιες του κενού σε συνθήκες ακραίων καταστάσεων. Οι φωτογραφίες του είναι ποιητικές, σαν εγκαταστάσεις.
ΑΡΛ
Διεθνής προορισμός
Η πόλη Αρλ στη νότια Γαλλία υποδέχεται έως τις 26 Σεπτεμβρίου επισκέπτες από όλον τον κόσμο για τις περίφημες «Φωτογραφικές συναντήσεις», το διεθνές φεστιβάλ που έχει αναδείξει αυτή την πόλη σε κέντρο της φωτογραφικής τέχνης. Οι εκθέσεις είναι ένα δέλεαρ, όπως και το νέο αρχιτεκτονικό τοπόσημο της Αρλ, ο πύργος του Φρανκ Γκέρι, ένα ανορθόδοξο ψηλό κτίριο που δεσπόζει πάνω από τις παλιές, κεραμιδένιες στέγες της μεσογειακής πόλης.
ΝΑΝΤΗ
Ρίνους βαν ντε Βέλντε
Από τους κορυφαίους της σύγχρονης φλαμανδικής σκηνής, ο 38χρονος εικαστικός Ρίνους βαν ντε Βέλντε παρουσιάζει πρόσφατα έργα εγκαινιάζοντας τους νέους χώρους της Frac, στη Νάντη, ένα κέντρο σύγχρονης τέχνης της περιφέρειας του Λίγηρα. Η έκθεση αναδεικνύει τις πολλές εκφράσεις στην τεχνική και τη φόρμα του καλλιτέχνη (κάρβουνο σε καμβά, εγκαταστάσεις βίντεο, κ.ά.) και πλαισιώνεται από επιλογή σύγχρονων καλλιτεχνών από τις συλλογές της Frac.
ΒΗΡΥΤΟΣ
Πληγές της έκρηξης
Το Βρετανικό Μουσείο ανακοίνωσε πως θα αποκαταστήσει οκτώ γυάλινα αγγεία, ρωμαϊκά και ισλαμικά, τα οποία έσπασαν κατά την έκρηξη του 2020 που συντάραξε τη Βηρυτό. Ανήκουν στις συλλογές του Αρχαιολογικού Μουσείου του Αμερικανικού Πανεπιστημίου, στο οποίο καταστράφηκαν πολλά εκθέματα χωρίς δυνατότητα αποκατάστασης. Από τα 74 γυάλινα αγγεία, μόνο τα 15 κρίθηκαν ικανά να συντηρηθούν και από αυτά μόνο για οκτώ ανελήφθη το ρίσκο της μετακομιδής.
ΒΕΡΟΛΙΝΟ
Εβδομάδα φωτογραφίας
Η Γκρέτα Γκάρμπο σε μια φωτογραφία του Τζορτζ Χόινιγκεν-Χένε από το 1955, φιγουράρει σε αναγγελίες για την επικείμενη Εβδομάδα Φωτογραφίας του Βερολίνου, τον καθιερωμένο θεσμό, που φέτος εγκαινιάζεται στις 26 Αυγούστου σε νέο χώρο. Το Haubentaucher είναι στο κέντρο και συνδυάζει στοιχεία βιομηχανικής και μινιμαλιστικής αρχιτεκτονικής, με ημιυπαίθριους χώρους και μεγάλη πισίνα. Είναι μια διεθνής συνάντηση φωτογράφων και πρωτοποριακής δημιουργίας.