Η νέα δημόσια γλυπτική στους δρόμους της Νέας Υόρκης
H προσωπικότητα της Αμερικανίδας φωτογράφου Νταϊάν Αρμπους (1923-1971) έχει επηρεάσει χιλιάδες φωτογράφους σε όλον τον κόσμο, με το εξαιρετικό έργο της, ένα σώμα φωτογραφιών που έσυρε στην προθήκη μορφές και ζωές που λάνθαναν στο περιθώριο. Η σύντομη ζωή της συνέτεινε ώστε η Αρμπους να περιβληθεί από αιώνιο σεβασμό γι’ αυτό που ήταν, που είδε, που προέβαλε, που διέσωσε. Ενα νέο γλυπτό είναι αφιερωμένο σε εκείνη. Και βρίσκεται στο Μανχάταν, σε μία από τις εισόδους του Σέντραλ Παρκ, ένα έργο δημόσιας τέχνης ορατό από την Πλάζα Ντόρις Σ. Φρίντμαν. Η Αρμπους έζησε τη ζωή της στη Νέα Υόρκη και σύχναζε στο Σέντραλ Παρκ, γι’ αυτό και η παρουσία του ρεαλιστικού γλυπτού, σε φυσικό μέγεθος, είναι αυτονόητη στη θέση αυτή. Είναι έργο της Βρετανίδας γλύπτριας Τζίλιαν Γουέρινγκ, που αυτήν την περίοδο εκθέτει στο Μουσείο Γκούγκενχαϊμ της Πέμπτης Λεωφόρου. Το γλυπτό της Αρμπους είναι μια εφήμερη εγκατάσταση μακράς διαρκείας, αφού θα παραμείνει σε δημόσια θέα έως τις 4 Απριλίου 2022, ένα γλυπτό που θα κάνει τους περαστικούς να κοντοστέκονται και να αναρωτιούνται για τη σπουδαία φωτογράφο, η οποία απαθανατίστηκε σε πόζα λήψης, με τη θρυλική φωτογραφική μηχανή της Mamiyaflex, όπως θα μπορούσε κανείς να την είχε συναντήσει στους δρόμους της Νέας Υόρκης τις δεκαετίες 1950 και 1960. Το έργο είναι μια πρωτοβουλία του Public Art Fund, ενός δημόσιου ταμείου για τη δημόσια τέχνη, σε επιμέλεια του Νίκολας Μπομ, καλλιτεχνικού και εκτελεστικού διευθυντή, και της Κατερίνας Σταθοπούλου, που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη. Το γλυπτό της Αρμπους συνοδεύεται από μια πλακέτα στην οποία αναγράφεται μια δική της ρήση: «Αν κοιτάξεις επίμονα και εξονυχιστικά την πραγματικότητα, αν κατά μία έννοια επιθυμείς να τη συλλάβεις, τότε εκείνη αρχίζει και διαφεύγει». Η Αρμπους εξέφρασε μοναδικά την κοινωνική φωτογραφία κατά τις μεταπολεμικές δεκαετίες, δίνοντας πρόσωπο και αξία σε αφανείς ανθρώπους, ραγίζοντας έτσι τη στερεότυπη αισθητική της συμβατικής αντίληψης για τη φωτογραφική τέχνη. Υπήρξε μια φωτογράφος-ποιήτρια εικόνων και συνάμα μια πολύ τολμηρή και ριζοσπαστική γυναίκα. Η γλύπτρια Τζίλιαν Γουέρινγκ επέλεξε να φιλοτεχνήσει τη μορφή και τη φιγούρα της με αφοπλιστικά ρεαλιστικό τρόπο, ώστε οι διαβάτες να συνομιλούν με αυτήν την κατά τα άλλα «καθημερινή» γυναίκα. Μοιάζει απλή και ταπεινή, και αυτό ήταν πράγματι, μια γυναίκα με αληθινό μεγαλείο. Είναι ένας μεταθανάτιος φόρος τιμής σε μια καλλιτέχνιδα από μιαν άλλη καλλιτέχνιδα από άλλη εποχή και με διαφορετική προέλευση. Είναι ένα γλυπτό που δεν αποκλείει κανέναν.
ΒΙΕΝΝΗ
Η δεκαετία του 1980
Την τέχνη της δεκαετίας του 1980 ως την πλέον επιδραστική τα πρόσφατα χρόνια διερευνά η νέα έκθεση στο Μουσείο Αλμπερτίνα της Βιέννης. Η δεκαετία του 1980 κατέλυσε τους δεσμούς με κυρίαρχα ρεύματα όπως η αφαίρεση ή η ποπ και γέννησε ευρυχωρία για πολλαπλές δυνατότητες έκφρασης, όπως ο μεταμοντερνισμός. Η ελευθερία και η υπερβολή της δεκαετίας του 1980 καθόρισαν εν πολλοίς την τέχνη και τη μαζική κουλτούρα των χρόνων που ακολούθησαν.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Αντι Γουόρχολ, Αποκάλυψη
Η νέα έκθεση στο Μουσείο Μπρούκλιν φωτίζει μια όχι τόσο γνωστή πτυχή της προσωπικότητας του Αντι Γουόρχολ, αυτή της σχέσης του με τον καθολικισμό και εν γένει με τη θρησκεία και το ιερό. Αντίθετα από την καλλιεργούμενη εικόνα από τα ΜΜΕ που παρουσίαζαν τον Γουόρχολ ως κυνηγό της δόξας και του χρήματος και εκφραστή ενός ενδεχομένως κυνικού τρόπου ζωής, η έκθεση αυτή έχει πολλά να μας πει για τη μύχια έκφραση του Γουόρχολ.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Γεώργιος ο Γ΄
Η βιογραφία του Αντριου Ρόμπερτς για τον Γεώργιο Γ΄ της Αγγλίας αναθερμαίνει το ενδιαφέρον για την κλασική, βρετανική σχολή της αφήγησης μιας ζωής. Πόσο μάλλον όταν πρόκειται για έναν βασιλέα που ελάχιστοι κατανόησαν στη διάρκεια της βασιλείας του, το δεύτερο μισό του 18ου αιώνα. Το όνομά του συνδέθηκε με τη γεωργιανή περίοδο, ωστόσο λίγα ήταν γνωστά για το πραγματικό πρόσωπο. Ο Ρόμπερτς είναι ειδήμων στις βιογραφίες (Τσώρτσιλ, Ναπολέων).
ΟΣΛΟ
Το νέο Μουσείο Μουνκ
Εθνικός ζωγράφος για τους Νορβηγούς και κύριος εκφραστής του διεθνούς εξπρεσιονισμού, ο Εντβαρντ Μουνκ είναι η ατμομηχανή για το πολιτιστικό προφίλ του Οσλο. Τα εγκαίνια του νέου μουσείου, ενός υπερσύγχρονου κτιρίου που υψώνεται υπεροπτικά στην προκυμαία της πρωτεύουσας, επιβεβαιώνουν την ορμή με την οποία αναπτύσσεται η πόλη ως κέντρο πολιτισμού. Παρ’ όλα αυτά, έντονη κριτική προκαλεί η αισθητική του κτιρίου, που πήρε το όνομα «Λάμδα» λόγω σχήματος.
ΣΙΚΑΓΟ
4η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής
Η διεθνής συνάντηση αρχιτεκτόνων στο Σικάγο προβάλλει μείζονα κοινωνικά ζητήματα κατά την πρακτική αντίστοιχων συναντήσεων εις βάρος μιας περισσότερο συμβατικής αρχιτεκτονικής προσέγγισης. Η Μπιενάλε του Σικάγου βάζει για λίγο στην άκρη την παγκοσμίου κλάσεως μοντερνιστική κληρονομιά της (1880-1980) και προκρίνει θέματα δημοσίου χώρου και διαχείρισης του φαινομένου των εγκαταλελειμμένων κτιρίων που είναι διάσπαρτα σε περιοχές εκτός κέντρου.