ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
ΕΚΘΕΣΗ
Museum of Modern Art
www.moma.org
«Ileana Sonnabend: Ambassador for the New». Γκαλερίστα και συλλέκτρια, η Ιλεάνα Σόναμπεντ (1914-2007) διέθετε οξύτατο ένστικτο για την ανακάλυψη νέων ταλέντων, μια «ακόρεστη όρεξη για το καινούργιο». Στη διάρκεια της μακρόχρονης διαδρομής της, ανέδειξε πολλούς σημαντικούς καλλιτέχνες και έπαιξε τον ρόλο της καλλιτεχνικής πρέσβειρας μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης. Συνέβαλε στο να γίνει γνωστή η αμερικανική ποπ αρτ (ένα «διπλό» πορτρέτο της από τον Γουόρχολ) στην Ευρώπη, αλλά και οι καλλιτέχνες της ιταλικής Arte Povera στο Παρίσι και στη Νέα Υόρκη. Υποστήριξε επίσης μερικούς από τους πιο αντιεμπορικούς και αντισυμβατικούς δημιουργούς της εννοιολογικής τέχνης και της performance art τις δεκαετίες του ’70 και του ’80. Πρόσφατα η οικογένειά της δώρισε στο ΜΟΜΑ ένα από τα έργα της συλλογής της, το «Canyon» του Ρόμπερτ Ράουσενμπεργκ, δωρεά που υπήρξε η αφορμή για τη διοργάνωση αυτής της έκθεσης, στην οποία παρουσιάζονται έργα περίπου 40 καλλιτεχνών τους οποίους είχε υποστηρίξει η Σόναμπεντ, ανάμεσά τους ο Ράουσενμπεργκ, ο Τζάσπερ Τζονς, ο Αντι Γουόρχολ, ο Ρόμπερτ Μόρις, ο Τζον Μπαλντεσάρι, ο Βίτο Ακόντσι και ο Τζεφ Κουνς. Εως τις 21 Απριλίου.
ΘΕΑΤΡΟ
Theatre Row – Lion Theatre
www.theatrerow.org
«Breakfast With Mugabe». Γραμμένο από τον Φρέιζερ Γκρέις, το «Πρόγευμα με τον Μουγκάμπε» είναι εμπνευσμένο από τις δημοσιογραφικές αναφορές ότι ο Ρόμπερτ Μουγκάμπε, ο πρόεδρος της Ζιμπάμπουε, υπέφερε για μεγάλο διάστημα από βαριά κατάθλιψη και κατέφυγε για θεραπεία σε λευκό ψυχίατρο. Συναρπαστικό και με έντονα σκαμπανεβάσματα ανάμεσα στη νηφαλιότητα και τη βία, το έργο εστιάζει σε θέματα με ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την εποχή μας: την ένταση ανάμεσα στις μοντέρνες ιδέες και στα πατροπαράδοτα πιστεύω, το ερώτημα αν οι πρώην αποικιοκρατούμενοι μπορούν να συμβιώσουν με τους πρώην δυνάστες τους, και το πώς ένας άνθρωπος που έχει υποστεί καταπίεση μπορεί να γίνει ο ίδιος καταπιεστής. Την παράσταση, η οποία έχει κερδίσει πολύ ευνοϊκές κριτικές, σκηνοθέτησε ο Ντέιβιντ Σόκχοφ. Πρωταγωνιστούν ο Μάικλ Ρότζερς στον ρόλο του Μουγκάμπε, ο Εζρα Μπαρνς στον ρόλο του ψυχίατρου, η Ρόζαλιν Κόλμαν, η οποία υποδύεται την Γκρέις, τη σύζυγο του Μουγκάμπε, και ο Τσε Αγέντε, στον ρόλο του νεαρού υπευθύνου ασφαλείας του προέδρου. Εως τις 2 Μαρτίου.
ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ
ΕΚΘΕΣΗ
Moderna Museet
www.modernamuseet.se
«Μηχανές που χορεύουν – Από τον Λεζέ στους Kraftwerk». Οι μηχανές, η ταχύτητα, τα επιτεύγματα της πρώιμης βιομηχανίας ενέπνευσαν πολλούς ζωγράφους και λογοτέχνες, με πρώτους τους Ιταλούς φουτουριστές στις αρχές του 20ού αιώνα. Οπως έγραψε ο ποιητής Φιλίπο Μαρινέτι στο Φουτουριστικό Μανιφέστο του 1909, «θα τραγουδήσουμε… τους αχόρταγους σιδηροδρομικούς σταθμούς, τις ριψοκίνδυνες ατμομηχανές, τα ευρύστερνα βαγόνια». Παρότι η αισιοδοξία των φουτουριστών για τον νέο λαμπερό κόσμο που υποσχόταν η βιομηχανική πρόοδος πνίγηκε στη φρίκη του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οι μηχανές δεν έπαψαν να αποτελούν πηγή έμπνευσης για καλλιτέχνες όπως ο Φερνάν Λεζέ, ο οποίος «συγχώνευσε» μηχανικές και ανθρώπινες μορφές στα έργα του. Η έκθεση κάνει μια μεγάλη αναδρομή, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στη σύνδεση του χορού και γενικά της κίνησης του ανθρώπινου σώματος με τον ρυθμό και την αρμονία της μηχανικής λειτουργίας. Παρουσιάζονται έργα πολλών καλλιτεχνών, ανάμεσά τους ο Λεζέ, ο Τζάκομο Μπάλα, η Αλεξάντρα Εξτερ (εδώ ο πίνακάς της «Venezia», 1915) και ο Φρανσίς Πικαμπιά. Μια ολόκληρη αίθουσα του μουσείου είναι αφιερωμένη στο «1,2,3,4,5,6,7,8», μια τρισδιάστατη εγκατάσταση multimedia που δημιούργησε η μουσική και καλλιτεχνική κολεκτίβα Kraftwerk. Εως τις 27 Απριλίου.
ΤΟΚΙΟ
ΕΚΘΕΣΗ
Μουσείο Τέχνης Μόρι
www.mori.art.museum
«Andy Warhol: 15 Minutes Eternal». Η έκθεση είναι ένα μεγάλο αναδρομικό αφιέρωμα στον σημαιοφόρο της ποπ αρτ (1928-1987), ο οποίος αμφισβήτησε τα σύνορα ανάμεσα στην υψηλή τέχνη και τη σύγχρονη λαϊκή κουλτούρα του καταναλωτισμού, επεκτείνοντας τη δημιουργική του δραστηριότητα σε διαφορετικούς τομείς: ζωγραφική, διαφημιστικό ντιζάιν, κινηματογράφο, φωτογραφία, παρουσία στον δημόσιο στίβο (ο τίτλος της έκθεσης προέρχεται από το απόφθεγμά του «στο μέλλον όλοι θα γίνονται παγκοσμίως διάσημοι για 15 λεπτά»). Παρουσιάζοντας πάνω από 400 έργα του –πίνακες, μεταξοτυπίες, σχέδια, φιλμ, γλυπτά, φωτογραφίες– καθώς επίσης προσωπικές επιστολές, μικροαντικείμενα και αποκόμματα εφημερίδων από το αρχείο του, η έκθεση ανατρέχει στο σύνολο της διαδρομής του, από το ξεκίνημα μέχρι τα τελευταία χρόνια του. Εως τις 6 Μαΐου.
ΦΙΛΑΔΕΛΦΕΙΑ
ΕΚΘΕΣΗ
Philadelphia Museum of Art
www.philamuseum.org
«The Surrealists: Works from the Collection». Ξεκινώντας από το Παρίσι το 1924, χρονιά δημοσίευσης του Σουρεαλιστικού Μανιφέστου από τον Αντρέ Μπρετόν, το σουρεαλιστικό κίνημα επιχείρησε να ανατρέψει τους συμβατικούς κανόνες στη λογοτεχνία και στις εικαστικές τέχνες φέρνοντας στο προσκήνιο τις δυνάμεις του υποσυνείδητου, χρησιμοποιώντας πειραματικές τεχνικές και δοκιμάζοντας τα όρια του κοινωνικώς αποδεκτού. Στα χρόνια που οδήγησαν στον Ισπανικό Εμφύλιο και τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο, το κίνημα ανέπτυξε την πολιτική φωνή του, αντανακλώντας συναισθήματα και προβληματισμούς για όσα τραγικά συνέβαιναν στον κόσμο. Η δεκαετία του ’30 ήταν η «χρυσή» εποχή του, ωστόσο το κίνημα παρέμεινε ζωντανό για πολύ καιρό ακόμη και, μέσα και από τη διασπορά των καλλιτεχνών εξαιτίας του πολέμου, συνέβαλε στη γέννηση νέων καλλιτεχνικών ρευμάτων, όπως ο αφηρημένος εξπρεσιονισμός στις ΗΠΑ. Η έκθεση παρουσιάζει μια ανθολογία έργων από τη μεγάλη συλλογή που διαθέτει το μουσείο, ανάμεσά τους έργα των Μαν Ρέι, Μαρσέλ Ντισάν, Ζοάν Μιρό, Μαξ Ερνστ, Ντοροθέα Τάνινγκ, Ρομπέρτο Μάτα, Σαλβαδόρ Νταλί (εδώ ο πίνακάς του «Μαλακή κατασκευή με βρασμένα φασόλια – Προαίσθημα του Εμφυλίου», 1936). Εως τις 2 Μαρτίου.
Βαν Γκογκ, Γκογκέν, Μπερνάρ
Η έκθεση «Σύγκρουση ιδεών: Βαν Γκογκ, Γκογκέν, Μπερνάρ» στο Μουσείο Ordrupgaard της Κοπεγχάγης (έως 22 Ιουνίου) παρουσιάζει 60 έργα των τριών ζωγράφων, εστιάζοντας στις συζητήσεις και τις διαφωνίες τους μέσα από τις οποίες εκφράστηκαν διαφορετικά καλλιτεχνικά ιδεώδη. Με φόντο την τρικυμιώδη συνεργασία του Βαν Γκογκ και του Γκογκέν στη νότια Γαλλία, που κορυφώθηκε αιματηρά το 1888 όταν ο Βαν Γκογκ (εδώ μία αυτοπροσωπογραφία του) έκοψε το αυτί του στο θρυλικό «κίτρινο σπίτι» της Αρλ, η έκθεση παρουσιάζει έργα των δύο κορυφαίων καλλιτεχνών, που η φιλία και οι καβγάδες τους σφράγισαν την ιστορία της τέχνης –αμπέλια, ηλιοτρόπια, ελαιώνες με τις πυρετικές πινελιές του Βαν Γκογκ, τοπία της νότιας Γαλλίας από τον Γκογκέν– μαζί με πίνακες του νεότερου ομοτέχνου και κοινού φίλου τους, του Εμίλ Μπερνάρ, ο οποίος συμμετείχε ενίοτε στις φλογερές συζητήσεις εκφράζοντας τις δικές του απόψεις.
