ΒΑΣΙΛΕΙΑ
ΕΚΘΕΣΗ
Fondation Beyeler
www.fondationbeyeler.ch
«Odilon Redon». Σημαντικός εκπρόσωπος του γαλλικού συμβολισμού, ο Οντιλόν Ρεντόν (1840-1916) συμμετείχε στην πρώτη άνθηση της μοντέρνας τέχνης στα τέλη του 19ου και στις αρχές του 20ού αιώνα. Στο έργο του κυριαρχεί η ταλάντευση ανάμεσα στην παράδοση και την καινοτομία, την απόκοσμη, ζοφερή φαντασία, σε πίνακες που μοιάζουν με αναπαράσταση εφιαλτικών ονείρων, και τη χαρά της ζωής, που εκφράζεται μέσα από μια εκρηκτική χρωματική παλέτα υμνώντας τα «θαύματα του ορατού κόσμου». Παρουσιάζοντας ελαιογραφίες, παστέλ, σχέδια και λιθογραφίες –έργα προερχόμενα από διάφορα μουσεία και ιδιωτικές συλλογές–, η έκθεση παρακολουθεί την εξέλιξη του ζωγράφου από το πρώιμα σχέδιά του με κάρβουνο μέχρι την εκθαμβωτική πολυχρωμία των όψιμων παστέλ και των πινάκων του. Ιχνηλατεί τα κυριότερα θέματα, τις ιδέες και τις πιο σημαντικές καινοτομίες του, αντανακλώντας παράλληλα τις πηγές έμπνευσής του, που περιλαμβάνουν την ιστορία της τέχνης, τη λογοτεχνία και τη μουσική, τη μυθολογία (εδώ το έργο του «Το άρμα του Απόλλωνα»), την ανατολική και τη δυτική φιλοσοφία, τη θρησκεία και τις φυσικές επιστήμες. Εως τις 18 Μαΐου.
ΛΟΝΔΙΝΟ
ΘΕΑΤΡΟ
National Theatre/Lyttelton
www.nationaltheatre.org.uk
«A Taste of Honey». Το έργο «Γεύση από μέλι», γραμμένο από τη Σίλα Ντιλάνεϊ το 1958, όταν ήταν μόλις 19 ετών, δημιούργησε μεγάλη αίσθηση στην εποχή του για τον άμεσο και αιχμηρά συγκινητικό τρόπο που έθιγε τα κοινωνικά ταμπού. Μεταφέρθηκε στον κινηματογράφο από τον Τόνι Ρίτσαρντσον (με τη Ρίτα Τάσιγκαμ να ερμηνεύει εκπληκτικά τον ρόλο της «απροσάρμοστης» έφηβης) και παραμένει ένα από τα εμβληματικά έργα του μεταπολεμικού θεάτρου και του «νέου κύματος» του βρετανικού σινεμά. Η νέα παραγωγή του έργου, σκηνοθετημένη από τον Μπιτζάν Σεϊμπανί, αναδεικνύει τόσο τα δραματικά όσο και τα κωμικά στοιχεία της ιστορίας της Τζο (Κέιτ Ο’ Φλιν), της φτωχής νεαρής κοπέλας που, έχοντας εγκαταλειφθεί από τη μητέρα της, συνδέεται με έναν μαύρο ναυτικό (Ερικ Κόφι Αμπρέμπα). Οταν και εκείνος φεύγει από κοντά της για να μπαρκάρει, αφήνοντάς την μόνη και έγκυο στο παιδί του, η Τζο βρίσκει καταφύγιο στην παρέα ενός νεαρού ομοφυλόφιλου σπουδαστή (Χάρι Χεπλ), ο οποίος αναλαμβάνει τον ρόλο του πατέρα-αντικαταστάτη. Οι κριτικές είναι γενικά ευνοϊκές για τη νέα παραγωγή του έργου, εκθειάζοντας ιδιαίτερα την ερμηνεία της Κέιτ Ο’ Φλιν και της Λέσλι Σαρπ στον ρόλο της Ελεν, της μητέρας της Τζο. Εως τις 11 Μαΐου.
ΜΟΣΧΑ
ΕΚΘΕΣΗ
Κρατική Πινακοθήκη Τρετιάκοφ
www.tretyakovgallery.ru
«Φιοντόρ Φεντορόφσκι (1883-1955): Ενας θρύλος του θεάτρου Μπολσόι». Στη διάρκεια της μακρόχρονης σταδιοδρομίας του, ο σκηνογράφος και ενδυματολόγος Φιοντόρ Φεντορόφσκι σχεδίασε μερικά από τα πιο εμβληματικά σκηνικά και κοστούμια του θεάτρου Μπολσόι και απέκτησε φήμη σπάνια για καλλιτέχνη της ειδικότητάς του. Σήμερα, εξήντα χρόνια μετά τον θάνατό του, το όνομά του είναι οικείο μόνο στους ειδικούς, ωστόσο η επιρροή του είναι ακόμα εμφανής στη σκηνή του Μπολσόι: Τα σκηνικά για την όπερα που παίζεται τώρα («Η νύφη του Τσάρου» του Ρίμσκι-Κόρσακοφ) είναι εμπνευσμένα από τα σκίτσα του Φεντορόφσκι. Η έκθεση περιλαμβάνει πάνω από 150 έργα –ανάμεσά τους σχέδια, ακουαρέλες, μακέτες, μινιατούρες και κοστούμια– σε μια σκηνογραφία που επιδιώκει να αναβιώσει την ατμόσφαιρα του θεάτρου Μπολσόι τα χρόνια που πρωταγωνιστούσε ο Φεντορόφσκι. Εως τις 3 Αυγούστου.
ΠΑΡΙΣΙ
ΕΚΘΕΣΗ
Centre Pompidou
www.centrepompidou.fr
«Henri Cartier-Bresson». «Το να τραβάς μια φωτογραφία σημαίνει να τοποθετείς το μυαλό, το μάτι και την καρδιά σου στην ίδια γραμμή στόχευσης», είχε πει ο Ανρί Καρτιέ Μπρεσόν. Η έκθεση είναι ένα μεγάλο αναδρομικό αφιέρωμα στον κορυφαίο Γάλλο φωτογράφο (1908-2004), με πάνω από 500 έργα του, μέσα από τα οποία αναδύεται ένα συναρπαστικό πανόραμα του 20ού αιώνα (εδώ η φωτογραφία «Παιδιά παίζουν στα ερείπια», Σεβίλλη 1944). Χρονολογικά διοργανωμένη, παρουσιάζει πολλές φημισμένες αλλά και λιγότερο γνωστές φωτογραφίες του, καθώς επίσης φιλμ, σχέδια και κείμενά του. Ανατρέχει στα χρόνια που ο Καρτιέ-Μπρεσόν συνδέθηκε με τους σουρεαλιστές και συνεχίζει με την περίοδο που σφραγίστηκε από την πολιτική του στράτευση και τη συνεργασία του με τον κομμουνιστικό Τύπο, παρακολουθεί την πρωτοποριακή δουλειά του στο φωτορεπορτάζ και την ίδρυση του πρακτορείου Magnum, τον συνοδεύει στα ταξίδια του σε όλο τον κόσμο αναδεικνύοντας τη βαθιά ευαισθησία του στον ανθρώπινο πόνο και εστιάζοντας στην επιμονή του στην «αποφασιστική στιγμή», που, μαζί με το ταλέντο του στη σύνθεση, θεμελίωσε το αμίμητο προσωπικό στυλ του. Εως τις 9 Ιουνίου.
ΣΙΔΝΕΪ
ΕΚΘΕΣΗ
Art Gallery of New South Wales
www.artgallery.nsw.gov.au
«Afganistan: Hidden Treasures From the National Museum, Kaboul». Η έκθεση παρουσιάζει αντικείμενα τέχνης ανεκτίμητης αρχαιολογικής αξίας από το Αφγανιστάν, τα οποία διασώθηκαν από την καταστροφή και τη λεηλασία, ύστερα από χρόνια εμφύλιων συγκρούσεων και ξένων πολεμικών επεμβάσεων, χάρη στις γενναίες προσπάθειες μελών του προσωπικού του μουσείου της Καμπούλ. Τα εκθέματα –ανάμεσά τους γλυπτά, ανάγλυφα και έργα τέχνης από χρυσό, ασήμι και ελεφαντόδοντο– χρονολογούνται από το 2200 π.Χ. έως το 200 μ.Χ., ιχνηλατώντας την ιστορική πορεία του Αφγανιστάν και τις ελληνικές, περσικές και ινδικές επιρροές σε μια περιοχή η οποία υπήρξε πάντα σταυροδρόμι μεγάλων εμπορικών διαδρομών ανάμεσα στην Ανατολή και τη Δύση. Τα αντικείμενα είχαν ανευρεθεί σε ανασκαφές που έγιναν σε τέσσερις τοποθεσίες, ανάμεσά τους η Μπαγκράμ, γνωστή ως η «Αλεξάνδρεια του Καυκάσου», όπου σήμερα βρίσκεται μια μεγάλη αεροπορική βάση των ΗΠΑ. Η έκθεση θα διαρκέσει έως τις 15 Ιουνίου.
Φουτουριστές στη Νέα Υόρκη
Στις αρχές του 20ού αιώνα, το κίνημα των φουτουριστών εκθείασε τον δυναμισμό των μοντέρνων καιρών, τη θεαματική έφοδο των τεχνολογικών καινοτομιών που μεταμόρφωναν την κοινωνία. Ευαγγελίζονταν τη σύγκρουση με τους παραδοσιακούς πολιτιστικούς θεσμούς, ενώ ακόμα και ο πόλεμος αποκτούσε το φωτοστέφανο μιας «εξυγιαντικής δύναμης» για τον γερασμένο πολιτισμό. Πρωτεργάτης του φουτουρισμού στην Ιταλία, τη χώρα όπου γεννήθηκε το κίνημα, ο ποιητής Μαρινέτι κατέληξε να γίνει συνοδοιπόρος του φασισμού, πριν ακόμα ο Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος πνίξει την αισιοδοξία των φουτουριστών για την έλευση ενός «υπέροχου καινούργιου κόσμου». Η έκθεση «Italian Futurism, 1909-1944: Reconstructing the Universe», στο Μουσείο Γκουγκενχάιμ της Νέας Υόρκης, κάνει μια πολύπλευρη αναδρομή στο κίνημα με αναφορές σε όλους τους τομείς έκφρασής του –εικαστικές τέχνες (εδώ ένα γλυπτό του Ουμπέρτο Μποτσιόνι), αρχιτεκτονική, λογοτεχνία, μουσική, κινηματογράφο– αλλά και στην αδιαμφισβήτητη επιρροή του σε άλλα κινήματα της ευρωπαϊκής αβανγκάρντ.