ΑΜΣΤΕΡΝΤΑΜ
ΜΠΑΛΕΤΟ
Ολλανδική Εθνική Οπερα και Μπαλέτο
www.operaballet.nl
«Cinderella». Δεν υπάρχει νεραϊδονονά ούτε μαγική κολοκύθα στην παράσταση αυτή της «Σταχτοπούτας» που παρουσιάζει το ολλανδικό Εθνικό Μπαλέτο. Ο Αγγλος χορογράφος Κρίστοφερ Γουίλντον εμπνεύστηκε περισσότερο από την «τευτονική» εκδοχή των αδελφών Γκριμ («πιο ποιητική και σκληρή») παρά από το φαντεζί ρομαντικό παραμύθι του Σαρλ Περό, ενώ πηγή έμπνευσης, όπως είπε, ήταν και η υποβλητική ατμόσφαιρα της μουσικής σύνθεσης που έγραψε το 1945 ο Σεργκέι Προκόφιεφ για το ομώνυμο μπαλέτο. Η Σταχτοπούτα εδώ δεν είναι ένα ταλαίπωρο κορίτσι που προκαλεί οίκτο αλλά μια δυνατή νεαρή γυναίκα που κρατάει το κεφάλι ψηλά μπροστά στη δυστυχία, ενώ και ο πρίγκιπας φαντάζει πιο πολύ σαν ένας άντρας με σάρκα και οστά παρά σαν «εραστής του ονείρου». Για τη διασκευή του «σεναρίου», ο Γουίλντον συνεργάστηκε με τον θεατρικό συγγραφέα Κρεγκ Λούκας (γνωστό για το μαύρο χιούμορ έργων του όπως το «Reckless»). Το μπαλέτο έχει ήδη παρουσιαστεί με μεγάλη επιτυχία στο Αμστερνταμ, το 2012, και στη Νέα Υόρκη λίγο αργότερα. Η νέα σειρά παραστάσεων άρχισε στις 12 Δεκεμβρίου, με την Αννα Τσιγκάνκοβα και τον Μάθιου Γκόλντινγκ στους ρόλους της Σταχτοπούτας και του Πρίγκιπα (φωτ.). Εως την 1η Ιανουαρίου.
ΛΙΒΕΡΠΟΥΛ
ΕΚΘΕΣΗ
Tate Liverpool
www.tate.org.uk
«Transmitting Andy Warhol». H έκθεση έχει συγκεντρώσει πάνω από εκατό έργα του Αντι Γουόρχολ, με στόχο να αναδείξει το εύρος της δημιουργικής δουλειάς ενός από τους πιο διάσημους αλλά και αμφιλεγόμενους καλλιτέχνες του 20ού αιώνα, ο οποίος πλέον θεωρείται ότι «προφήτευσε» την έλευση της ψηφιακής επανάστασης όταν εναγκαλίστηκε τις πιο προηγμένες τεχνολογίες επικοινωνίας της εποχής του και αμφισβήτησε τα όρια ανάμεσα στην «υψηλή τέχνη» και τη μαζική κουλτούρα, υποστηρίζοντας ότι η τέχνη πρέπει να προσεγγίζει όσο το δυνατόν περισσότερους ανθρώπους. Εκτός από πολλά από τα πιο γνωστά έργα του, η έκθεση περιλαμβάνει και μια αναπαράσταση του Exploding Plastic Inevitable, του περίφημου περιοδεύοντος «νάιτ κλαμπ» που είχε δημιουργήσει και που φιλοξένησε μια σειρά παραστάσεων των Velvet Underground (o Γουόρχολ ήταν ο παραγωγός του θρυλικού άλμπουμ «Velvet Underground & Nico», το 1967). Εως τις 8 Φεβρουαρίου.
ΛΟΝΔΙΝΟ
ΕΚΘΕΣΗ
Tate Britain
www.tate.org.uk
«Late Turner – Painting Set Free». H έκθεση είναι το πρώτο αφιέρωμα στην όψιμη καλλιτεχνική περίοδο του μεγάλου Αγγλου ζωγράφου, στα έργα που δημιούργησε από το 1835 έως τον θάνατό του, το 1851 (εδώ ο πίνακας «Βροχή, ατμός, ταχύτητα: Ο μεγάλος δυτικός σιδηρόδρομος», 1844). Στα εκθέματα –ελαιογραφίες, σχέδια, χαρακτικά και υδατογραφίες– αναδεικνύεται η εκπληκτική δημιουργική άνθηση του Τέρνερ τα τελευταία χρόνια της ζωής του, όταν ζωγράφισε πολλά από τα ωραιότερα έργα του αλλά προκάλεσε επίσης αμφισβητήσεις και παρερμηνείες. Ρίχνοντας νέο φως στη σημαντική αυτή περίοδο, η έκθεση αμφισβητεί μύθους και εικασίες που αναπτύχθηκαν για το όψιμο έργο του και φανερώνει έναν καλλιτέχνη με ευρύτατο φάσμα γνώσης και φαντασίας, τολμηρό στην εξερεύνηση νέων τεχνικών, με ενδιαφέρον για τη σύγχρονη ζωή αλλά και σταθερή αναφορά στα θρησκευτικά, ιστορικά και μυθολογικά θέματα που τον συνέδεσαν με την πολιτιστική παράδοση της εποχής του. Εως τις 15 Ιανουαρίου.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
ΕΚΘΕΣΕΙΣ
Museum of Modern Art
www.moma.org
«Henri Matisse: The Cut-Outs». Οταν, προς το τέλος της ζωής του, η κατάσταση της υγείας του τον εμπόδιζε να ζωγραφίζει όπως πριν, ο Ανρί Ματίς (1869-1954) χρησιμοποίησε μια νέα μέθοδο δημιουργίας εικόνων. Χρωμάτιζε φύλλα χαρτιού, τα έκοβε σε διάφορα σχήματα και τα συνδύαζε για να συνθέσει τα έργα του, έχοντας πάντα τη βοήθεια, στο πρακτικό μέρος, ανθρώπων που βρίσκονταν κοντά του. Με τον τρόπο αυτό έδωσε διέξοδο στην πληθωρική φαντασία και την πυρετώδη δημιουργική του διάθεση, που παρέμεινε αμείωτη ώς το τέλος. Εργα που τα χαρακτηρίζει μια γοητευτική απλότητα αλλά και η τολμηρή εκλέπτυνση μιας καλλιτεχνικής ιδιοφυΐας, οι ζωηρόχρωμες «gouaches decoupees» αποτελούν ξεχωριστό κεφάλαιο στη διαδρομή του Ματίς. Το αφιέρωμα, που παρουσιάστηκε ήδη στην πινακοθήκη Tate Modern στο Λονδίνο, περιλαμβάνει πάνω από 120 έργα, ανάμεσά τους οι μεγάλων διαστάσεων συνθέσεις «Η πισίνα», «Το σαλιγκάρι», «Σύνθεση με μάσκες», καθώς και οι περίφημες σειρές «Μπλε γυμνά» και «Τζαζ». Εως τις 8 Φεβρουαρίου.
New Museum
www.newmuseum.org
«Chris Ofili: Night and Day». Η έκθεση, το πρώτο αναδρομικό αφιέρωμα στον Κρις Οφίλι που διοργανώνεται σε αμερικανικό μουσείο, περιλαμβάνει πίνακες, σχέδια και γλυπτά από το σύνολο της διαδρομής του 45χρονου καλλιτέχνη, ο οποίος έχει αναμείξει δεξιοτεχνικά στο έργο του την παραστατικότητα και την αφαίρεση. Το ευρύτατο φάσμα της έμπνευσής του περιλαμβάνει τελείως διαφορετικές πηγές –από τη Βίβλο μέχρι τη χιπ-χοπ μουσική και από σπηλαιογραφίες στη Ζιμπάμπουε μέχρι έργα του Ουίλιαμ Μπλέικ– ενώ η καλλιτεχνική πορεία του χαρακτηρίζεται από συνεχείς αλλαγές, κλίνοντας άλλοτε προς την τολμηρή εκφραστικότητα και άλλοτε προς την ενδοσκοπική εσωστρέφεια (εδώ ο πίνακας «Afronirvana», 2002). Η έκθεση περιλαμβάνει έργα από την πρώτη περίοδο της καριέρας του, τη δεκαετία του ’90, όταν είχε εντυπωσιάσει χρησιμοποιώντας στη δημιουργία των εικόνων του μείγματα που περιείχαν, μεταξύ άλλων, ρετσίνι, χρυσόσκονη, αλλά και περιττώματα ελέφαντα, που είχε μαζέψει στη διάρκεια ενός ταξιδιού του στην Αφρική (πίνακάς του που απεικόνιζε την Παναγία και που περιείχε το τελευταίο αυτό «υλικό» είχε προκαλέσει σκάνδαλο). Εκτίθενται επίσης έργα που δημιούργησε μετά το 2005, όταν έφυγε από την Αγγλία για να εγκατασταθεί στο Τρινιντάντ, ακολουθώντας νέα κατεύθυνση στη δουλειά του με τη σειρά «The Blue Rider», αναφορά στην καλλιτεχνική ομάδα των αρχών του 20ού αιώνα, που επεδίωξε να συνδέσει τη ζωγραφική και τη μουσική. Στα πολύ πρόσφατα έργα του που παρουσιάζει η έκθεση, περιλαμβάνεται και η σειρά «Μεταμορφώσεις», εμπνευσμένη από τα ποιήματα του Οβίδιου, καθώς και έργα με αναφορές σε πίνακες του Ματίς και του Γκογκέν. Εως τις 25 Ιανουαρίου.
Τέχνη «κατ’ εικόνα», στη Μαδρίτη
Ανθολογία έργων τέχνης θρησκευτικής έμπνευσης, με κύρια εστίαση στους Ισπανούς δημιουργούς, παρουσιάζεται στην έκθεση «Κατ’ εικόνα. Τέχνη, κουλτούρα και θρησκεία» που εγκαινιάστηκε στο Fernan Gomez Centro Cultural de la Villa, στη Μαδρίτη, και θα διαρκέσει έως τις 12 Απριλίου. Από τον Αδάμ και την Εύα έως την Αποκάλυψη, από τους προφήτες της Παλαιάς Διαθήκης έως τη ζωή του Ιησού και τη διαδρομή του χριστιανισμού, οι καλλιτεχνικές αναπαραστάσεις που εκτίθενται δεν αναδεικνύουν μόνο τον εξαιρετικά σημαντικό ρόλο της θρησκευτικής θεματολογίας στο έργο φημισμένων καλλιτεχνών της Ισπανίας και γενικότερα της Ευρώπης –Ελ Γκρέκο, Βελάσκεθ, Θουρμπαράν, Ρούμπενς, Ριμπέρα, Μουρίγιο (εδώ το έργο του «Ο Ιωσήφ με τον μικρό Ιησού)– αλλά προσφέρουν επίσης ευρύτατη αναδρομή στην ιστορία της τέχνης, από τα μεσαιωνικά χρόνια μέχρι τον 20ό αιώνα. Τα εκθέματα περιλαμβάνουν έργα που προέρχονται τόσο από μουσεία και ιδιωτικές συλλογές όσο και από εκκλησίες της Ισπανίας.