Νέα σεζόν με Τζάσπερ Τζονς στη Βασιλική Ακαδημία
ΛΟΝΔΙΝΟ
«Κάτι που να μοιάζει αλήθεια» (Something Resembling Truth). Ο τίτλος της έκθεσης έργων του Τζάσπερ Τζόνς (γενν. ΗΠΑ, 1930) παραπέμπει στα δικά του λεγόμενα και στη δική του θεώρηση του κόσμου. Ελεγε πως «ο καθένας ελπίζει για κάτι που να προσομοιάζει στην αλήθεια, πως κάποια αίσθηση ζωής, ακόμη και χάρης, να τρεμοπαίξει, τουλάχιστον, μέσα στο έργο». Ο Τζάσπερ Τζονς είναι πλέον 87 ετών και από μόνος του ένα κινητό κεφάλαιο σύγχρονης τέχνης, συνδεδεμένος με έναν εντελώς ιδιοσυγκρασιακό τρόπο με όλα τα ρεύματα από το 1950 έως τώρα. Είναι ένα ζωντανός μύθος. Η Βασιλική Ακαδημία του Λονδίνου (Royal Academy of Arts) εγκαινιάζει στις 23 Σεπτεμβρίου μια μεγάλη έκθεση έργων του Τζάσπερ Τζονς. Είναι μια σημαντική ανθολόγηση της διαδρομής του με παρουσίαση άνω των 150 έργων, ανάμεσα στα οποία και σχέδια, γλυπτά και τυπώματα, που συνθέτουν το αποτύπωμα 60 χρόνων δημιουργίας. Πολλά από τα έργα παρουσιάζονται για πρώτη φορά μαζί καθώς προέρχονται από ιδιωτικές συλλογές ή από ιδρύματα σε διάφορα μέρη του κόσμου. Συνιστά, λοιπόν, η έκθεση αυτή μια ανακεφαλαίωση και μια προέκταση του απρόβλεπτου κόσμου του Τζάσπερ Τζονς.
Δύσκολο να κατατάξει κανείς αυτόν τον τόσο ιδιότυπο καλλιτέχνη σε κατηγορίες και ρεύματα. Θα έλεγε, όμως, κάποιος με σχετική ασφάλεια πως ο Τζάσπερ Τζονς συνομιλώντας πάντα με τα κατά καιρούς νέα ρεύματα (αν όχι ευαγγελιζόμενος την πρωτοπορία) πήρε το νήμα από τον αφηρημένο εξπρεσιονισμό των δεκαετιών του ’40 και του ’50 και του έδωσε μια προσωπική σφραγίδα επινοώντας ένα σύμπαν συμβόλων και μοτίβων που χαρακτηρίζουν το έργο του. Από τις εμβληματικές ενότητες είναι οι σημαίες (των ΗΠΑ) και η σταδιακή ερμηνεία που έδωσε τόσο στο νεο-νταντά ρεύμα όσο και στην ποπ αρτ. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει η ενασχόλησή του με τα μοτίβα, τα σχήματα και τις γεωμετρικές αναλογίες με χρώματα και υλικά, με τα οποία ασχολήθηκε κυρίως μετά τη δεκαετία του ’60. Η αφηρημένη περίοδος του ’70 έδωσε τη θέση της σε μια εντόνως νοηματοδοτημένη και εννοιολογική δεκαετία του ’80 με έναν ιδιαίτερο υβριδικό εκλεκτισμό. Η έκθεση περιλαμβάνει ακόμη και έργα των τελευταίων ετών, δίνοντας τη δυνατότητα για μια καλειδοσκοπική θεώρηση της διαδρομής ενός μεγάλου καλλιτέχνη.
ΛΟΝΔΙΝΟ
Μπάρενμποϊμ και Ελγκαρ
Από τις νέες κυκλοφορίες στη σειρά της Decca Classics είναι η ηχογράφηση του έργου του Εντουαρντ Ελγκαρ (1857-1934) «The Dream of Gerontius», με τον Ντάνιελ Μπάρενμποϊμ να διευθύνει αυτό το ιδιαίτερο, σαν ορατόριο, φωνητικό έργο του Ελγκαρ από το 1900. Είναι βασισμένο στην ποίηση του θεολόγου και ποιητή Τζον Χένρι Νιούμαν (που είχε απασχολήσει και τον Ντβόρζακ) και φωτίζει το πνευματικό ταξίδι στην κάθαρση και στη θεία δίκη. Ερμηνεύτηκε για πρώτη φορά στο Μπέρμιγχαμ το 1900.
ΒΟΣΤΩΝΗ
Εκθεση Μαρκ Ρόθκο
Εντεκα αριστουργήματα του Μαρκ Ρόθκο (1903-1970) θα εκτεθούν στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Βοστώνης από τις 24 Σεπτεμβρίου. Προέρχονται από την Εθνική Πινακοθήκη της Ουάσιγκτον και είναι ενδεικτικά της πορείας του Ρόθκο πέραν της καθιερωμένης εικόνας του. Η έκθεση ανοίγει με το πρώιμο έργο του «Thru the Window» (1938), το οποίο αντιπαραβάλλεται με το έργο του Ρέμπραντ «Καλλιτέχνης στο ατελιέ του» (1628), μία κίνηση που τοποθετεί τον Ρόθκο στον ευρύτερο κανόνα της δυτικής τέχνης.
ΠΑΡΙΣΙ
Μιρέιγ Νταρκ
Eμβλημα μιας εποχής, που γλιστράει χρόνο με τον χρόνο στο οριστικό παρελθόν, ήταν και η Μιρέιγ Νταρκ που πέθανε προ ημερών στα 79 της χρόνια. Ηταν μία ιδιαίτερη ηθοποιός, αγαπητή γι’ αυτό που ήταν η ίδια. Αναρίθμητα τα εξώφυλλα των γαλλικών περιοδικών στις δεκαετίες ’60 και ’70 που είχαν επενδύσει στην αύρα της Μιρέιγ Νταρκ. Μαζί της απομακρύνεται και εκείνη η τόσο χαρακτηριστική ατμόσφαιρα που τύλιγε το σινεμά και το τραγούδι της Γαλλίας, ιδίως στη διάρκεια της δεκαετίας του 1960.
ΣΤΟΚΧΟΛΜΗ
Το φως της Βόρειας Ευρώπης
Στο εξαιρετικό Μουσείο της Στοκχόλμης, Nordiska Museet, μία έκθεση προκαλεί πολλές σκέψεις, καθώς εστιάζει στον τρόπο που το φως επηρεάζει τον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Με τίτλο «Nordic Light», η έκθεση δείχνει όλους τους τρόπους φωτισμού των τελευταίων 100 ετών και τη συγκεκριμένη «κουλτούρα» φωτός, φυσικού και τεχνητού, στη Βόρεια Ευρώπη. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στον σχεδιασμό των φωτιστικών λαμπτήρων αλλά και των φωτιστικών σωμάτων.
ΒΑΣΙΛΕΙΑ
Σαγκάλ, τα πρώτα χρόνια
Στις 16 Σεπτεμβρίου εγκαινιάζεται στο Μουσείο Τέχνης της Βασιλείας (Kunstmuseum) έκθεση για τα πρώτα χρόνια δημιουργίας του Σαγκάλ ανάμεσα σε θεαματικά διαφορετικές εμπειρίες. Από το 1911 έως το 1914, ο Σαγκάλ ζούσε στο Παρίσι, όπου μετέφερε τις μνήμες του από τη ρωσική επαρχία. Το 1914 εγκλωβίστηκε στη Ρωσία λόγω του Μεγάλου Πολέμου και παρέμεινε εκεί οκτώ χρόνια. Ηταν μια περίοδος καθοριστικής διαμόρφωσης.