Νέο φως στον ολλανδικό «Χρυσό Αιώνα»
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Πριν από 376 χρόνια, δηλαδή το έτος 1642, ο πολυπράγμων Philips Angel II έδωσε μια διάλεξη στη γενέτειρά του, την πόλη Λέιντεν της Ολλανδίας, με θέμα «Εγκώμιον Ζωγραφικής». Η ομιλία εκείνη, που τυπώθηκε σε βιβλίο, έθεσε για πρώτη φορά ίσως τον ρόλο και την ευθύνη του ζωγράφου σε έναν κόσμο γοργά μεταβαλλόμενο. Από εκείνη την ιστορικά καταγεγραμμένη ομιλία, αντλεί τον τίτλο της η νέα, θεαματική και ιδιαίτερα δημοφιλής έκθεση του Μητροπολιτικού Μουσείου της Νέας Υόρκης. Η έκθεση «Εγκώμιον Ζωγραφικής: Αριστουργήματα από την Ολλανδία στο Μετ» θα διαρκέσει δύο χρόνια και συγκεντρώνει 67 έργα από τον 17ο αιώνα, τον χρυσό αιώνα της Ολλανδίας, στη διάρκεια του οποίου ανήλθε η ισχυρή αστική τάξη που υιοθέτησε νέες συνήθειες ανταποκρινόμενη στο διεθνοποιημένο εμπόριο μέσω των ολλανδικών εταιρειών στην Ασία. Αυτές οι μεταβολές, που δημιούργησαν το Αμστερνταμ που και σήμερα θαυμάζουμε, άνοιξαν νέους δρόμους στην τέχνη. Ενισχύθηκε η ρεαλιστική έκφραση της καθημερινότητας και της ζωής στο εσωτερικό της οικίας, με κυρίαρχο τον ρόλο της γυναίκας. Ο χρυσός αιώνας της Ολλανδίας γέννησε πλήθος ζωγράφων, που αναλάμβαναν και πολλές παραγγελίες από την ανώτερη αστική τάξη. Στην έκθεση στο Μητροπολιτικό Μουσείο παρουσιάζονται έργα των πολύ γνωστών αλλά και όχι τόσο γνωστών στο ευρύ κοινό. Δίπλα στα έργα του Ρέμπραντ και του Βερμέερ και του Γιαν Στέιν, παρουσιάζονται και έργα του Ζεράρ Ντε Λερές, την προσωπογραφία του οποίου είχε ζωγραφίσει ο ίδιος ο Ρέμπραντ. Ή της Μαργκαρέτα Χάβερμαν, από τις λίγες γυναίκες ζωγράφους της εποχής, ονομαστής για τις συνθέσεις με λουλούδια.
Αλλά αυτό που κάνει την έκθεση ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα από πλευράς επιμέλειας είναι οι νέες συγκατοικήσεις ζωγράφων από διάφορες συλλογές, που, ώς τώρα παρουσιάζονταν σε ξεχωριστές ενότητες. Κατά μία έννοια, με την έκθεση αυτή το Μετ επιτυγχάνει μία νέα διευθέτηση των ολλανδικών συλλογών του, που έχουν βάθος και ποικιλία. Αλλωστε, η ολλανδική συλλογή του μουσείου είναι ξακουστή καθώς από τα πρώτα χρόνια λειτουργίας του Μητροπολιτικού, το 1871, δαπανήθηκε ένα τεράστιο ποσόν για τη συγκρότηση μιας σημαντικής συλλογής με βάση τον ολλανδικό Χρυσό Αιώνα. Η διετής διάρκεια της έκθεσης λέει πολλά.
ΠΑΡΙΣΙ
«Αλγόριθμοι»
Από τους πιο ενδιαφέροντες και ευφυείς καλλιτέχνες, με εγκαταστάσεις και αυτόνομο έργο, είναι ο 45χρονος Αργεντινός Τομάς Σαρασένο, ο οποίος είναι ονομαστός για τις διαδραστικές παρεμβάσεις του και τα γλυπτά του που υπερίπτανται. Εχει μελετήσει τον ιστό της αράχνης. Τώρα, παρουσιάζει έκθεση στο Παλέ ντε Τοκιό στο Παρίσι με τίτλο «Αλγόριθμοι». Στη φωτογραφία εμφανίζεται ο ίδιος να ποζάρει μέσα στο έργο του, που παραπέμπει στην ιδέα του «ιστού», φιλοσοφικά ή ρεαλιστικά.
ΠΑΡΙΣΙ
H Αμερική της Δωροθέας Λάνγκε
Επισκέπτες περιηγούνται τον χώρο στο Μουσείο Jeu de Pomme όπου παρουσιάζεται η έκθεση φωτογραφιών της μεγάλης Αμερικανίδας φωτογράφου Δωροθέας Λάνγκε (1895-1966). Είναι η έκθεση με τίτλο «Πολιτικές του ορατού» που φέρνει στη Γαλλία ένα σημαντικό αριθμό φωτογραφιών από το Μουσείο Oakland της Καλιφόρνιας.
Οι περισσότερες προέρχονται από την περίοδο 1933-1957, κατά την οποία το βλέμμα της Δωροθέας Λάνγκε ταυτίστηκε με όψεις και ερμηνείες της βαθιάς Αμερικής.
ΧΑΛΕ
Εμφαση στον Κλιμτ
Μπροστά από το έργο του Γκούσταφ Κλιμτ «Μαρί Χένεμπεργκ» (1901/1902) θα περάσουν χιλιάδες επισκέπτες στο νέο αφιέρωμα του μουσείου Moritzburg στην πόλη Χάλε της Γερμανίας, στο κρατίδιο της Σαξονίας-Ανχαλτ. Η έκθεση «Γκούσταφ Κλιμτ, ο μάγος της Βιέννης» διοργανώθηκε με αφορμή τα 100 χρόνια από τον θάνατο του ζωγράφου και παρουσιάζει 60 σχέδια και 10 έργα ζωγραφικής. Είναι η πιο σημαντική αναδρομική του Κλιμτ στη Γερμανία και η μόνη έκθεση για τον Κλιμτ εκτός Αυστρίας για το 2018.
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ
Στη Γερμανία του 1910
Στη Νέα Υόρκη, η Neue Galerie είναι εξειδικευμένη στην τέχνη των αρχών του 20ού αιώνα από την Κεντρική Ευρώπη, κυρίως από τη Γερμανία και την Αυστρία. Σταδιακά παρουσιάζει καλλιτέχνες και κινήματα. Η νέα έκθεση εστιάζει στη σχέση ανάμεσα στους ζωγράφους Φραντς Μαρκ και Αουγκουστ Μάκε από το 1909 ώς το 1914, όταν σε μια περίοδο ριζικών αλλαγών στην κοινωνία αντήλλασσαν ιδέες και επιστολές που αποτελούν σήμερα τεκμήριο για τη ζωγραφική στις αρχές του 20ού αιώνα.
ΜΑΛΑΓΑ
Τα κολάζ του Ματίς
Αφιερωμένη στην έκδοση «Τζαζ», την ιστορική συνεργασία ανάμεσα στον Ματίς και στον Τεριάντ, είναι η έκθεση που εγκαινιάστηκε στη Μάλαγα, στο μουσείο Carmen Thyssen. Στη δεκαετία του ’40, ο Ματίς ξεκίνησε νέο κεφάλαιο δημιουργίας, εξερευνώντας τις δυνατότητες του κολάζ. Ενα από τα πιο επιτυχημένα έργα αυτής της στροφής ήταν το βιβλίο «Τζαζ» που ο Τεριάντ, ο εκδότης του, το περιέγραψε ως «ένα χειρόγραφο με μοντέρνα έργα, το πιο όμορφο βιβλίο που κυκλοφόρησε ποτέ με χρώμα».