Ολοι όσοι επισκέπτονται το κτίριο της κεντρικής έκθεσης στην Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας, που άνοιξε τις πόρτες της την περασμένη εβδομάδα, αντιλαμβάνονται ότι η εποχή των σταρ αρχιτεκτόνων (starchitects όπως τους αναφέρει και η Guardian…) έχει παρέλθει. Και αυτό διότι ο φετινός επίτροπος, ο Ολλανδός Ρεμ Κούλχας, θέλοντας να δείξει πόσο έχουν αλλάξει οι επιταγές της αρχιτεκτονικής κατά τα τελευταία 100 χρόνια, αντί να εστιάσει σε φαραωνικά ντιζάιν οικοδομήματα με βαριές υπογραφές, στράφηκε σε θεμελιώδη ζητήματα μιας οικοδομής όπως είναι το δάπεδο, η οροφή, το κλιμακοστάσιο, οι πόρτες, τα παράθυρα ακόμα και οι τουαλέτες. Ενα από τα πιο έξυπνα τεχνάσματά του είναι ότι μισοέκρυψε ένα θόλο διακοσμημένο με εντυπωσιακές ηρωικές σκηνές κάτω από μια ψευδοροφή που θα έβρισκε κανείς σε ένα κτίριο γραφείων. Η ψευδοροφή ενσωματώνει φωτισμό, ανιχνευτές φωτιάς, σωλήνες εξαερισμού. Οι θεατές βλέποντας τη διατομή κάνουν τη σύγκριση ανάμεσα στο παρελθόν και το σήμερα.
Η αίσθηση της ρήξης ήταν ακριβώς αυτό που ήθελε να επιτύχει ο Ολλανδός, σε μια έκθεση που κέρδισε τις εντυπώσεις των κριτικών αλλά και του κοινού.
Κάνοντας αυτήν τη στροφή στα πρωτόλεια στοιχεία, ήθελε να τραβήξει μια διαχωριστική γραμμή με τις προηγούμενες διοργανώσεις που θύμιζαν, κατά τη γνώμη του, περισσότερο εκθέσεις σύγχρονης τέχνης και ντιζάιν παρά αρχιτεκτονικής. «Ηθελα να δείξω ότι η δουλειά μας δεν είναι μόνο μια δημιουργική διαδικασία, αλλά και μια βάσανος που έχει υπολογισμούς και έρευνα» υπογράμμισε.
Οι εθνικές συμμετοχές έπρεπε και αυτές να συμμορφωθούν με τον γενικό τίτλο της Μπιενάλε που ήταν «Αφομοιώνοντας τον Μοντερνισμό 1914 – 2014». Η Κορέα κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα. Το ελληνικό περίπτερο με επίτροπο τον Γιάννη Αίσωπο και θέμα τον τουρισμό και την αρχιτεκτονική (Tourism Landscapes: Remaking Greece) απέσπασε θετικά σχόλια, δείχνοντας στο ευρύ κοινό πως το άνοιγμα της χώρας προς τους ξένους επισκέπτες επηρέασε το φυσικό αλλά και το δομημένο περιβάλλον τις τελευταίες δεκαετίες. Η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής θα διαρκέσει μέχρι και τις 23 Νοεμβρίου.