ΑΝΔΡΟΣ. Ηταν ένα είδος συναισθηματικού επαναπατρισμού. Η επιστροφή, έπειτα από μια πορεία πολυκύμαντη, που δεν θα μπορούσε να έχει άλλο προορισμό παρά το Αιγαίο. Μια συνάντηση που άργησε αρκετά, αλλά επιτέλους έγινε.
Η Σοφία Βάρη, που γεννήθηκε στην Αθήνα αλλά έζησε ελάχιστα στη χώρα της καταγωγής της, παρουσιάζει φέτος ένα μεγάλο τμήμα της δουλειάς της στο Μουσείο Γουλανδρή της Ανδρου. Η γλύπτρια που μοιράζει τον χρόνο της ανάμεσα στην Ευρώπη και τη Bόρεια και τη Νότια Αμερική, απ’ όπου κατάγεται ο σύζυγός της, ο διάσημος Κολομβιανός καλλιτέχνης Φερνάντο Μποτέρο, δεν μπορούσε να κρύψει τη συγκίνησή της στα εγκαίνια για την καλλιτεχνική επανασύνδεση με την πατρίδα της. Και τον λόγο τον ομολόγησε η ίδια στην ξενάγηση που μας έκανε στην έκθεση: «Σε όποιο μέρος του κόσμου και αν έχω παρουσιάσει τα έργα μου, πάντα κουβαλάω μαζί μου την Ελλάδα».
I love Greece
Είναι αλήθεια. Στη χειρότερη φάση διεθνούς δυσφήμισής μας το 2011, εκείνη έκανε έκθεση στο Παρίσι με έργα που είχαν ελληνικές σημαίες και τίτλο «I love Greece». Σε ολόκληρη τη διαδρομή της, επέδειξε συνέπεια στα πρώτα εκείνα ερεθίσματα που την έκαναν να θέλει να δώσει μορφή στον μπρούντζο ή στο μάρμαρο. Την αναζήτηση της αρμονίας και της ισορροπίας, τις οποίες θεωρεί προαιώνιες ελληνικές αρετές. Δεν ήταν καθόλου τυχαίο ότι για το αφιέρωμα στην Ανδρο επέλεξε κυρίως να παρουσιάσει γλυπτά της μεσαίων διαστάσεων, καμωμένα σε θασίτικο μάρμαρο. Στεκόταν στοργικά από πάνω τους, τα άγγιζε και μας εξηγούσε τη μελωδία των διαφορετικών όγκων, την τεράστια σημασία που έχουν τα κενά στις συνθέσεις της, τη μάχη της ανάμεσα στην υπερβολή και τη λιτότητα. Οταν φτιάχνει μια νέα δημιουργία, την αφήνει στο εργαστήριό της για έξι ολόκληρους μήνες «να κοιμηθεί», έτσι ώστε όταν θα την ξαναπιάσει στα χέρια της, να μπορεί να δει τα λάθη και τις ατέλειες.
Στο φιλόξενο μουσείο ο επισκέπτης θα δει ακόμα ένα από τα μνημειακά της γλυπτά, πολλά ζωγραφικά της έργα καθώς και ορισμένα έργα που είναι από ασήμι. Υπάρχει ξεχωριστή ενότητα για τα θαυμάσια κοσμήματά της. Η γλύπτρια δεν δίστασε μάλιστα να κάνει και δωρεά στο Μουσείο Γουλανδρή, το γλυπτό «Le jour des jours», ως ένδειξη ευγνωμοσύνης και ορόσημο της στενής της φιλίας με το ζεύγος Βασίλη και Ελίζας Γουλανδρή. Η έκθεση ήταν μια βαθιά επιθυμία της τελευταίας που έχει φύγει εδώ και πολλά χρόνια από τη ζωή.
Λεβεντιά
Η Βάρη έχει μια ακτινοβόλα προσωπικότητα. Mε ψυχική αρχοντιά, που κάποτε ήταν ίδιον των Ελλήνων μεγαλοαστών, οι οποίοι γνώριζαν ότι η συμπεριφορά τους και οι επιλογές τους καθόριζαν και καθορίζονταν από το μέτρο. Μιλάει τα ελληνικά με ροτακισμό μιας και έζησε στη γαλλόφωνη Ελβετία και κάνει τόσο χαριτωμένα λάθη, που είναι αδύνατον να μη συγκινηθεί κανείς. Εχει πάθος, αυθεντικότητα και μια δυσεύρετη πια λεβεντιά. Ακόμα και αν η ίδια είναι απούσα, τα έργα της αντανακλούν οπωσδήποτε κάτι από αυτή τη χαμένη ποιότητα.
Η έκθεση, που συνοδεύεται και από έναν πολυσέλιδο κατάλογο, θα ολοκληρωθεί στις 28 Σεπτεμβρίου.