H γενναιοδωρία ενός σπουδαίου καλλιτέχνη δεν αντικατοπτρίζεται σε αυτά που δημιουργεί, αλλά στη διάθεσή του να μοιραστεί τη γνώση και την αίσθησή του με τους νεότερους. Και η χώρα μας ευτύχησε να έχει καλούς δασκάλους που παραμέρισαν το εγώ τους και έδειξαν στους μαθητές τους μια στάση ήθους απέναντι στη ζωή και την τέχνη. Σε αυτούς είναι αφιερωμένη η νέα έκθεση που διοργανώνει η Εθνική Πινακοθήκη, στο Κάστρο της Σίφνου. Πρόκειται για το καθιερωμένο πλέον αφιέρωμα που πραγματοποιείται κάθε καλοκαίρι, εδώ και έξι χρόνια, χάρη στις προσπάθειες της άοκνης Σιφνιάς Ολγας Καρατζά, αλλά και στη διευθύντρια Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα και την ιστορικό τέχνης και επιμελήτρια Λίνα Τσίκουτα, που δείχνουν με τη σειρά τους αφοσίωση και αγάπη στο νησί. Και ποιος χώρος θα ήταν άραγε πιο ταιριαστός σε αυτό το θέμα των καλλιτεχνών – δασκάλων από το όμορφο και γαλήνιο παλαιό σχολείο, από το οποίο εποπτεύει κανείς τον οικισμό αλλά και το Αιγαίο;
Εκεί εγκαινιάζεται απόψε η έκθεση που αντλεί έργα από τις συλλογές της ΕΠΜΑΣ και παρουσιάζει στο κοινό τόσο την πορεία και τη διαδοχή 30 σημαντικών δασκάλων – καλλιτεχνών που δίδαξαν στην ΑΣΚΤ της Αθήνας, όσο και την εξέλιξη της σύγχρονης ελληνικής τέχνης, από το 1940 μέχρι σήμερα, από τις συγκεκριμένες προτάσεις της γενιάς του ’30, από την παραστατική τέχνη, τις αφηρημένες, αφαιρετικές, γεωμετρικές, χειρονομιακές διατυπώσεις των επόμενων γενεών, μέχρι τις πιο πρόσφατες αναζητήσεις, με εκφράσεις νέων μέσων και τάσεων. «Στην πραγματικότητα, είναι ένα συμπόσιο όπου οι πρεσβύτεροι δάσκαλοι συναντούν τους μαθητές που τους διαδέχτηκαν στις έδρες τους» λέει η Μαρίνα Λαμπράκη – Πλάκα στο εισαγωγικό σημείωμα της έκθεσης.
Αν θεωρήσουμε ότι η γενιά στην καλλιτεχνική δημιουργία ορίζεται σε δεκαετίες, στη θερινή σύναξη της Σίφνου δίνουν ραντεβού τέσσερις γενιές δασκάλων: Η γενιά του ’30 με τους Γιάννη Μόραλη, Κώστα Γραμματόπουλο και Γιάννη Παππά, οι οποίοι δίδαξαν αντίστοιχα, ζωγραφική, χαρακτική και γλυπτική. Στη δεύτερη γενιά του ’60, των ανατροπών, της ευθυγράμμισης και της ισότιμης συμπόρευσης με τα διεθνή κινήματα της σύγχρονης τέχνης ανήκουν οι ζωγράφοι Δημοσθένης Κοκκινίδης, Ηλίας Δεκουλάκος, Νίκος Κεσσανλής , o Παναγιώτης Τέτσης και ο γλύπτης Θύμιος Πανουργιάς.
Στην τρίτη γενιά του ’70 είναι οι ζωγράφοι Γιάννης Βαλαβανίδης, Χρόνης Μπότσογλου, Γιάννης Ψυχοπαίδης, Δημήτρης Σακελλίων, Τάσος Χριστάκης, Παύλος Σάμιος, οι χαράκτες Ζαχαρίας Αρβανίτης και Μαίρη Σχοινά, ο γλύπτης Θόδωρος Παπαγιάννης και ο Τριαντάφυλλος Πατρασκίδης, ο οποίος συμμετέχει στην έκθεση με ένα ψηφιδωτό. Η τέταρτη τελευταία γενιά των νεότερων καλλιτεχνών αποτελείται από τους Μιχάλη Μανουσάκη, Μιχάλη Αρφαρά, απερχόμενο πρύτανη της Σχολής Γιώργο Χαρβαλιά και τον διάδοχό του στην πρυτανεία Μάριο Σπηλιόπουλο.
Το αφιέρωμα συμπεριλαμβάνει και τη Σχολή Αρχιτεκτόνων του ΕΜΠ στην οποία από το τέλος της δεκαετίας του 1930 μέχρι σήμερα δίδαξαν εξαιρετικά σημαντικοί καλλιτέχνες, όπως οι Νίκος Εγγονόπουλος, Νίκος Χατζηκυριάκος-Γκίκας, Βλάσης Κανιάρης, Παντελής Ξαγοράρης, Χαρά Καλαϊτζίδου και Περικλής Γουλάκος. Το αφιέρωμα θα διαρκέσει μέχρι και τις 30 Σεπτεμβρίου.
ΤΗΛΕΦΟΣ