Η συλλογή Κωστάκη συνεχίζει το ταξίδι της στην Ιταλία

Η συλλογή Κωστάκη συνεχίζει το ταξίδι της στην Ιταλία

2' 50" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δυνατό χαρτί της πολιτιστικής μας διπλωματίας, η πιο περιζήτητη «εξαγώγιμη» τέχνη της εικαστικής μας περιουσίας, που κρατάει βιώσιμο, ζωντανό και δραστήριο ένα ελληνικό μουσείο στα χρόνια της ύφεσης, παραμένει η συλλογή Κωστάκη. Μέσω αυτής, το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεσσαλονίκης πρωταγωνιστεί στις εκθέσεις που σχετίζονται με τον ευρωπαϊκό μοντερνισμό ή τη ρωσική πρωτοπορία -ειδικά μετά το εμπάργκο της Ρωσίας στην Αμερική για δάνεια έργων τέχνης-, αλλά και στην Ευρώπη, όπου συνεχίζει δυναμικά την εξωστρεφή του πορεία. Αυτή τη φορά με μεγάλες εκθέσεις στην Ιταλία.

Ξεκίνησαν τον περασμένο Οκτώβριο από το Τορίνο, στο «Palazzo Chiablese», ακολουθεί η Βενετία, στη βίλα Manin τον Μάρτιο και τα ιταλικά media την έχουν υποδεχθεί με εκτενή αφιερώματα, εστιάζοντας τόσο στη μοναδικότητα και στην πρωτοτυπία της συλλογής όσο και στο πορτρέτο του Ελληνα συλλέκτη και τη σχέση του με την Ιταλία. Τη χώρα, δηλαδή, που αγκάλιασε τον «τρελό Ελληνα», στο μεταβατικό στάδιο της ζωής του, όταν εγκατέλειψε τη Μόσχα το 1977, παίρνοντας μαζί του τα μισά από τα «σκουπίδια» που συγκέντρωνε. Είχε αφήσει ένα σπίτι-μουσείο, από το οποίο είχαν περάσει διανοούμενοι, καλλιτέχνες και προσωπικότητες, κι αυτό του κόστισε πολύ. Η συλλογή του εκείνο το διάστημα φυλασσόταν στην Κολωνία και οι άδειοι τοίχοι στο διαμέρισμα της Ρώμης έπρεπε να γεμίσουν. Τότε άρχισε να ζωγραφίζει, αντικαθιστώντας με δικά του έργα το κενό που είχαν αφήσει αριστουργήματα της Ποπόβα, του Μαλέβιτς, του Ρότσενκο, της Στεπάνοβα και άλλων μεγάλων καλλιτεχνών της ρωσικής πρωτοπορίας.

Εχει, γι’ αυτό, ιδιαίτερη σημασία η πρώτη παρουσίαση της συλλογής στο ιταλικό κοινό, σε δυο ιστορικά κτίρια, όπου με ένα σκηνοθετημένο στήσιμο (επιμέλειας Μαρία Τσαντσάνογλου και Αγγελικής Χαριστού) σχεδιασμένο από το αρχιτεκτονικό γραφείο SPARCH, περισσότερα από 300 έργα τέχνης του ΚΜΣΤ σε καμβά, γκουάς και ακουαρέλες, αρχειακό υλικό, έγγραφα φωτογραφίες, μονογραφίες και σχέδια κοστρουκτιβιστικής αρχιτεκτονικής φωτίζουν κινήματα, καλλιτέχνες, έργα-ορόσημα και επιρροές, μεταφέροντας τον επισκέπτη σε μια από τις σημαντικότερες εποχές της Ιστορίας της Τέχνης. «Ο Γιώργος Κωστάκης αγαπούσε την Ιταλία, όχι μόνο για τη ζωντάνια και την πλούσια πολιτιστική της παράδοση αλλά και για την πρωτοπορία της στις αρχές του 20ού αιώνα, τον ιταλικό φουτουρισμό, που αποτελεί ένα από τα μεγάλα κεφάλαια της ευρωπαϊκής πρωτοπορίας», εξηγεί η Μαρία Τσαντσάνογλου, διευθύντρια του ΚΜΣΤΘ. Σπάνιο παράδειγμα κυβοφουτουρισμού, με σαφείς επιρροές από τον ιταλικό φουτουρισμό, είναι «Η γυναίκα που ταξιδεύει» της Ποπόβα (1915). Εκτίθεται δίπλα στο Πορτρέτο του Μαλέβιτς (1910), τον «Εκφραστικό ρυθμό» του Ρότσενκο (43-44), το πρωτότυπο τμήμα φτερού της πτητικής μηχανής «Λετάτλιν» του Βλαντιμίρ Τάτλιν και άλλα εμβληματικά έργα της συλλογής Θεσσαλονίκης, σημαντικών δημιουργών (Ροζάνοβα, Ελ Λισίτσκι, Στεπάνοβα) που διατρέχουν τα μεγάλα κινήματα της περιόδου, από τον Νεο-Ιμπρεσιονισμό και τον συμβολισμό μέχρι τον κυβοφουτουρισμό, σουπρεματισμό και κονστρουκτιβισμό.

Ανταπόδοση το φθινόπωρο

Η έκθεση στο ιστορικό κτίριο της Βενετίας (εκεί υπογράφηκε η συνθήκη του Καμποφόρμιο το 1797) συμπίπτει χρονικά με το μεγαλύτερο εικαστικό γεγονός, την 56η Μπιενάλε Σύγχρονης Τέχνης (9 Μαΐου). Στο πλαίσιο αυτής έχει προγραμματιστεί σειρά εκδηλώσεων που τονίζουν τη σπουδαιότητας της συλλογής 1.277 έργων -το «δυνατό διαπραγματευτικό χαρτί» για ανταποδοτική προσφορά εν μέσω ύφεσης. Η ανταπόδοση στην περίπτωση της Ιταλίας, θα είναι μια μεγάλη έκθεση στη Θεσσαλονίκη το φθινόπωρο, για την ιταλική τέχνη στον 20ό αιώνα, από τον Ντε Κίρικο ως την Αρτ Πόβερα, με έργα τα οποία, όπως επισημαίνει η κ. Τσαντσάνογλου, δεν υπήρχε περίπτωση στις μέρες μας να φέρουμε στην Ελλάδα.

​​Η έκθεση «Ρωσική Πρωτοπορία. Από τον Μαλέβιτς στον Ρότσενκο. Εργα από τη συλλογή Κωστάκη», στο Τορίνο, λήγει στις 15 Φεβρουαρίου. Στη Βενετία, εγκαινιάζεται στις 7 Μαρτίου και θα διαρκέσει ώς τις 28 Ιουνίου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή