Μέχρι την κρίση οι περισσότεροι Ελληνες που σπούδαζαν αρχιτεκτονική στη Νέα Υόρκη γύριζαν πίσω. Από το 2010 και μετά, η τάση αντιστράφηκε. Ολο και περισσότεροι συμπατριώτες μας, φρέσκοι πτυχιούχοι σημαντικών αρχιτεκτονικών σχολών των Ηνωμένων Πολιτειών, επιλέγουν να δοκιμάσουν επαγγελματικά την τύχη τους στην αμερικανική μητρόπολη. Δεδομένου του εξοντωτικού ανταγωνισμού, δύσκολα μπορεί να την αποκαλέσει κανείς «εύκολη» λύση. Παρ’ όλα αυτά, όμως, και με τις συνθήκες στην Ελλάδα να παραμένουν (εξοντωτικά, επίσης) αβέβαιες, ο αριθμός τους διαρκώς μεγαλώνει.
Η νέα πραγματικότητα «γέννησε» το 2013 το Ελληνικό Ινστιτούτο Αρχιτεκτόνων στη Νέα Υόρκη (Greek Institute of Architects in New York – GIANY). Κι αυτές τις ημέρες βρίσκεται σε εξέλιξη στο Γενικό Ελληνικό Προξενείο η πρώτη έκθεση του νέου Ινστιτούτου, με θέμα το αρχιτεκτονικό έργο νέων Ελλήνων αρχιτεκτόνων που δραστηριοποιούνται αυτήν την εποχή στη Νέα Υόρκη.
Μιλάω με τον Κωνσταντίνο Μπούρα, ένα από τα έξι ιδρυτικά μέλη της οργανωτικής επιτροπής του GIANY (τα υπόλοιπα μέλη: Ηλέκτρα Κοντορούπη, Ιωάννης Οικονόμου, Φωτεινός Σούλος, Δήμητρα Τσαχρέλια και Εβίτα Φανού), και τον ρωτάω αν η εθνική καταγωγή μπορεί να λειτουργήσει ακόμα ως συνδετικός κρίκος στο χαρούμενο πολυεθνικό χάος της Νέας Υόρκης. «Μία από τις πρωταρχικές φιλοδοξίες του GIANY είναι να δρα ως φορέας προβολής του έργου των Ελλήνων αρχιτεκτόνων στη Νέα Υόρκη, οπότε η έκθεση αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη γνωριμία των μελών του GIANY με την αρχιτεκτονική, αλλά και την ευρύτερη κοινότητα.
Ο τίτλος της έκθεσης έχει σημειολογική βαρύτητα, καθώς μιλάει για το ταξίδι που έχουμε κάνει όλοι μας από την Ελλάδα για να βρεθούμε εδώ, στη Νέα Υόρκη».
Η έκθεση (ολοκληρώνεται απόψε) εκφράζει μια αυτονόητη, σε αυτές τις περιπτώσεις, δημιουργική πολυφωνία με έργα υλοποιημένα και μη και πραγματεύεται θεματολογικά την έννοια του τόπου. «Σαφώς στην έκθεση εκτίθενται έργα τα οποία αναφέρονται στην ελληνική αγορά ή αντλούν έμπνευση από κάποια έκφανση ελληνικότητας» εξηγεί ο κ. Κωνσταντίνος Μπούρας, «αλλά ταυτόχρονα εκτίθενται έργα που πραγματεύονται projects από την Μπανγκόκ μέχρι το Γιοχάνεσμπουργκ και το Παρανά στη Βραζιλία. Είναι αυτή η παγκοσμιοποίηση της αρχιτεκτονικής παραγωγής, που θίγει αυτή η έκθεση, ιδωμένη όμως μέσα από το πρίσμα ενός αρχικού ελληνικού εφαλτηρίου».
Ως προς τα «υπέρ» και τα «κατά» της νεοϋρκέζικης αγοράς για έναν αρχιτέκτονα, «η μεγάλη προσφορά σε αρχιτεκτονικά γραφεία και η ταχύτητα εκτέλεσης των projects συγκαταλέγονται σίγουρα στα θετικά. Από την άλλη, όντας υπόλογοι σε ένα καθεστώς εργασιακής βίζας, σημαίνει ότι δεν έχουμε πλήρη ελευθερία κινήσεων. Γενικά, η αγορά της Νέας Υόρκης είναι πολύ ανταγωνιστική κι εδώ ισχύει σε πλήρη εφαρμογή η θεωρία του Δαρβίνου: “the survival of the fittest” (η επιβίωση των πιο ευπροσάρμοστων στο περιβάλλον)».