Σύγχρονη πόλη υπό κατασκευή

Σύγχρονη πόλη υπό κατασκευή

3' 38" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μια βόλτα κατά μήκος της Σταδίου είναι αποκαλυπτική για το πρόσωπο της πόλης. Η Σταδίου ενώνει δύο κόσμους. Ξεκινώντας από το Σύνταγμα, βλέπουμε να ξετυλίγεται όλη η κοινωνική διαστρωμάτωση της πρωτεύουσας: από τα περιποιημένα κτίρια και τα fancy καταστήματα, περνάμε τα «σύνορα» της πλατείας Κλαυθμώνος των θηριωδών κτιρίων των τραπεζών και των συνδικαλιστικών οργανώσεων, και καταλήγουμε στην πλατεία Ομονοίας, τοπόσημο αφημένο στο έλεος μιας κακώς εννοούμενης ελευθερίας.

Ωστόσο, στην πρόσοψη του πάλαι ποτέ ξενοδοχείου «Μπάγκειον» στην Ομόνοια, στο πλαίσιο της αθηναϊκής Μπιενάλε, που φέτος ονομάζεται «Ομόνοια», η ομάδα Under Construction ανήρτησε την ξύλινη επιγραφή «άντερ κονστράξιον», με βασικό άξονα τη συνύπαρξη διαφορετικών καλλιτεχνικών κόσμων και με απώτερο στόχο τη διαρκή συνομιλία με το παρόν, με προσθήκες και παρεμβάσεις, αποτελώντας έναν συνεχή διάλογο και μια διαρκή «συγκατοίκηση».

Η «Κ» μίλησε με τους τρεις εικαστικούς της ομάδας: τους Μαρία Φασουλή, Αλέξανδρο Λάιο, Δημήτρη Φουτρή. Η ομάδα δημιουργήθηκε το 2008. «Σε μια περίοδο έντονων ανακατατάξεων, ανατροπών και ραγδαίων αλλαγών στον κοινωνικό ιστό, όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και παγκοσμίως, η ομάδα εστιάζει στα εργαλεία εκείνα που της επιτρέπουν να διατηρεί μια κριτική στάση. Επιδίωξή της αποτελεί η προσέγγιση ενός τρόπου σκέψης που επιτρέπει την ανακατασκευή των δομών που πλαισιώνουν τους θεσμούς εντός των οποίων δρα», αναφέρει στην «Κ» ο Αλέξανδρος Λάιος.

Η Ομόνοια ίσως ακούγεται ως τραγική ειρωνεία. Κεντρική πλατεία όπου η εγκατάλειψη αποθεώνεται ως βασική συνθήκη της σύγχρονης αστικής ζωής. Είναι, ωστόσο, ένα από τα πρόσωπα της Αθήνας. Με το παρόν της ν’ αρκείται σ’ ένα λαμπρό παρελθόν, η πλατεία έχει συνδέσει, τα τελευταία χρόνια, τ’ όνομά της με ένα, αφελές αλλά αληθινό, «α, εγώ δεν περνάω από την Ομόνοια το βράδυ». Μια σύγχρονη πρωτεύουσα, όμως, ενώνει σε ένα συνολικό πρόσωπο όλα τα επιμέρους πρόσωπά της, είναι ανοιχτή, ελεύθερη, απαιτεί την κατάργηση αβάτων και γκέτο.

«Στην πλατεία Ομονοίας –ένα κομβικό κομμάτι του αστικού ιστού του κέντρου της Αθήνας– τα τελευταία χρόνια συμβαίνουν συνεχώς αλλαγές που καταφέρνουν ακούσια να αντικατοπτρίζουν την κατάσταση αβεβαιότητας στην οποία βρίσκεται και η έννοια της Ομόνοιας σήμερα. Μια έννοια που έχει απολέσει το συμβολικό της ισοδύναμο και έχει υποβαθμιστεί σε ένα σύνολο λεκτικών χαρακτήρων, σε μια κενότητα. Ενα ιστορικό και συμβολικό σημείο της πόλης, που αλλαγές σε επίπεδο πολιτικό, λειτουργικό και μορφολογικό το αφήνουν διαρκώς “υπό κατασκευή”», λέει στην «Κ» η Μαρία Φασουλή.

Στην Αθήνα, οι δημιουργικές παρέες έχουν δώσει μια νέα μορφή στην καθημερινή της εικόνα. Η πολυχρωμία της urban ματιάς τους, που ρουφά τα πάντα και θέλει να (ανα)δημιουργήσει τα πάντα, σε συνάρτηση, κατά περίπτωση, με έναν ιδιόμορφο και μάλλον συμπαθή σνομπισμό στο μικροαστικό καθιερωμένο, έχει δώσει νέα ώθηση στην πρωτεύουσα, στα εγκαταλειμμένα αλλά ιστορικά κτίριά της, μακριά από τις πολιτικές «γραμμές» και τις άνωθεν επιβαλλόμενες ντιρεκτίβες ενός κράτους, που, εσχάτως, μόνο φρένο βάζει στη φαντασία, όχι μόνο με τις πράξεις αλλά και με την εκφορά του λόγου του, με την αισθητική του παρουσία.

«Μέσα στις προθέσεις μας είναι το έργο να ορίζεται από τον χώρο του και να τον νοηματοδοτεί εκ νέου. Μετά την πρώτη παρουσίαση της εγκατάστασης “άντερ κονστράξιον” στο Πεδίο Δράσης Κόδρα το 2008, η πρόσκληση της Μπιενάλε της Αθήνας να παρουσιαστεί ξανά το εν λόγω έργο στο “Μπάγκειον” αποτέλεσε για εμάς το έναυσμα που θα δημιουργούσε τις συνθήκες στον θεατή να τοποθετηθεί κριτικά ως προς τους όρους που συνθέτουν την καθημερινότητα», μας λέει ο Δημήτρης Φουτρής.

Λίγο η κρίση που ξεσκέπασε τα πάντα και δεν άφησε περιθώρια στο κράτος-μπαμπά που χαρτζιλικώνει, λίγο η επιτακτικότερη επανεμφάνιση της ανάγκης τού ανήκειν, οι παρέες, τα σχήματα αν θέλετε, είναι πιο ξεκάθαρες πλέον. Ευτυχώς, αυτό το έχουν καταλάβει νωρίς οι ιδιωτικοί φορείς, όπως η Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, το Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος και το ΝΕΟΝ του Δημήτρη Δασκαλόπουλου, και ωθούν αυτές τις ομάδες στα ξέφωτα της πρωτεύουσας. Αλλά και ο Δήμος Αθηναίων, με τη νεοσυσταθείσα αντιδημαρχία Κοινωνίας των Πολιτών και την πλατφόρμα ΣυνΑθηνά, εργάζεται προς όφελος των ομάδων που δραστηριοποιούνται στην πόλη, φέρνοντάς τες κοντά, αναγεννώντας την έννοια της κοινωνίας των πολιτών.

Είναι σχεδόν σίγουρο ότι οι υπάρχουσες ομάδες θα μετεξελιχθούν –είτε μόνες είτε με βοήθεια– σε κάτι που θα προσαρμόζεται ακόμη περισσότερο στο σήμερα. Οπως σίγουρο είναι ότι οι νέες ομάδες που θα γεννηθούν θα φέρουν όλο το παρόν, που δεν περιορίζεται στα στενά (και ρευστά) όρια μιας χώρας αδιάφορης, και θα το μετασχηματίσουν σε έργο, που θα βγει έξω, στον κόσμο. Κι αυτό έχει μέσα του μια μοναδική ομορφιά.

Αρκεί να μη σταθεί εμπόδιο κανένας πρώτη ή δεύτερη φορά κρατιστής.

​​www.underconstructiongroup.com

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή