Σε λίγο καιρό συμπληρώνεται ένας ολόκληρος χρόνος από τη στιγμή που ο Αγγελος Δεληβορριάς ανακοίνωσε την επιθυμία του να αφήσει τη θέση του διευθυντή στο Μουσείο Μπενάκη, παραμένοντας όμως κοντά στον θεσμό που υπηρέτησε για τέσσερις δεκαετίες, ως μέλος της Διοικητικής Επιτροπής. Παραμερίζοντας –προς το παρόν– την απορία γιατί έχει διαρκέσει τόσο η διαδικασία της διαδοχής, μιας και δεν υπάρχει επίσημη ενημέρωση από την Κουμπάρη, κάνουμε μερικές σκέψεις για το προφίλ του ιδανικού υποψηφίου.
Θα μπορούσε να είναι ξένος; Ο ίδιος ο Δεληβορριάς είχε πει ότι θα ήταν δύσκολο να αναλάβει το πόστο του κάποιος που δεν γνωρίζει καλά τον πολιτισμό μας, καθώς η λογική του μουσείου και των παραρτημάτων του είναι το διαχρονικό αφήγημα της ελληνικότητας από την αρχαιότητα μέχρι τις ημέρες μας. Γίνεται ένας αλλοδαπός να συναισθανθεί αυτήν τη λεπτή γραμμή που διατρέχει το βάθος του χρόνου, στο οποίο εκτείνεται το ιστορικό και πνευματικό μας κληροδότημα;
Αυθαιρέτως και χωρίς πολλή σκέψη, θα απαντούσα «Γιατί όχι;». Το μόνο πράγμα που φαίνεται να μην γνωρίζει σύνορα στην Ευρώπη αυτήν τη στιγμή είναι οι διευθυντές μουσείων. Στην Ιταλία πολλοί κατηγορούν τον υπουργό Πολιτισμού ότι δεν σεβάστηκε τα αποτελέσματα του ανοικτού διεθνούς διαγωνισμού και έδωσε καταχρηστικά ηγετικές θέσεις σπουδαίων μουσείων σε Αυστριακούς και Γερμανούς ενώ είχαν προκριθεί και κάποιοι Ιταλοί. Το γεγονός είναι, πάντως, ότι άλλαξε φρουρά και ήρθε νέα πνοή. Στη Βρετανία ο επικεφαλής της Εθνικής Πινακοθήκης είναι Aγγλοϊταλός και του Βρετανικού Μουσείου, Γερμανός. Ο Βέλγος επικεφαλής της Tate Modern μετακομίζει στη Γερμανία. Η κινητικότητα των προσώπων αυτών θα μπορούσε να βοηθήσει πολύ τη Γηραιά Ηπειρο να διαμορφώσει μια καινούργια ταυτότητα, μακριά από τους εθνικισμούς. Λέω και εγώ λοιπόν: Δεν θα ήταν κακό να δούμε έναν ξένο στο Μπενάκη, και η κιβωτός της ελληνικότητας να μην έχει μόνον Ελληνες φύλακες.