Αν η συνένωση των δύο μουσείων Σύγχρονης Τέχνης στη Θεσσαλονίκη, Κρατικού και Μακεδονικού, βρίσκεται στο πιο ώριμο στάδιό της με τους εκπροσώπους των δύο πλευρών να δηλώνουν ότι «θα έχουμε καλά νέα και μάλιστα σύντομα», η συμβολική ανταλλαγή έργων τέχνης από τις συλλογές τους μόνο ως προοίμιο μιας τελικής θετικής έκβασης σε θεσμικό επίπεδο μπορεί να εκληφθεί. Η έκθεση «Πέρα από την κοινή λογική», με την οποία έργα της ρωσικής πρωτοπορίας από τη συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης κατεβαίνουν στην καρδιά της Θεσσαλονίκης, είναι μόνο η αρχή για μια δυναμική πορεία στο μέλλον. Η συνένωση του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης και του Μακεδονικού Μουσείου Σύγχρονης, που ξεκίνησε επί υπουργίας Γερουλάνου, έφτασε σε τελικό στάδιο επί Τζαβάρα, «πάγωσε» τα επόμενα χρόνια, βρήκε θερμή υποστήριξη από τη νυν ηγεσία του υπουργείου Πολιτισμού.
Σε πρόσφατη επίσκεψή του στη Θεσσαλονίκη, ο υπουργός Αριστείδης Μπαλτάς έδωσε το πράσινο φως στις δύο πλευρές να συμφωνήσουν και να καταθέσουν την πρότασή τους για ένα μοντέλο που «θα ενδυναμώνει χωρίς να συρρικνώνει το έργο των δύο μουσείων», διευκρίνισαν χθες σε συνέντευξη Τύπου η διευθύντρια του ΚΜΣΤ Μαρία Τσαντσάνογλου, η αντιπρόεδρος του Δ.Σ. του ΚΜΣΤ Σοφία Καϊτατζή-Γουίτλοκ και η γ.γ. του Δ.Σ. του ΜΜΣΤ Κατερίνα Καμάρα. Θα είναι η πρώτη σύμπραξη κρατικού και δημόσιου φορέα πολιτισμού στην Ελλάδα επισήμαναν με ένα «νέο σχήμα, νομικά κατοχυρωμένο, λειτουργικά και εφικτά εφαρμόσιμο, που θα διατηρεί τη δυναμική των δύο μουσείων και θα τους δίνει την ευελιξία να προχωρήσουν μπροστά». Η επιμελήτρια της έκθεσης, Μαρία Τσαντσάνογλου, επέλεξε 67 από τα 1.275 έργα της συλλογής Κωστάκη για να παρουσιάσουν ξανά στο κοινό βασικές αρχές και κινήματα μιας εποχής καλλιτεχνών (Μαλέβιτς, Ρότσενκο, Λισίτσκι, Τάτλιν, Ποπόβα, Κλιουν, Κουντριασόφ κ.ά.) που αναζητούσαν νέα εικαστική γλώσσα.
Στις θεματικές ενότητες αναδεικνύονται: η μετάβαση της τέχνης από την αναπαράσταση στη μη αντικειμενικότητα με βασικό εκπρόσωπό της τον Καζιμίρ Μαλέβιτς. Η σχέση τέχνης και φύσης ως διδακτική ύλη με πρωτοπόρο τον Μιχαήλ Ματιούσιν και την ομάδα του «Οργανική Παιδεία». Το έργο του Σολομόν Νικρίτιν με επίκεντρο τη μελέτη του για αυτοπροσωπογραφία σε πέντε σχέδια – κύκλοι που καταλήγουν σε αυτοπροσωπογραφίες που εκτίθενται για πρώτη φορά. Δίπλα σε αυτά η πτητική μηχανή «Λετάτλιν» του Βλαντιμίρ Τάτλιν, καθώς και χρηστικά αντικείμενα καλλιτεχνών που συνέδεσαν την τέχνη με την καθημερινή ζωή της σοβιετικής κοινωνίας. Υφάσματα, φλιτζάνια, μπλουζάκια, μακέτες με σχέδια καλλιτεχνών (Εντερ, Ρότσενκο, Μαλέβιτς, Κλούσιτς) δείχνουν πόσο πρωτοποριακή είναι η τέχνη των αρχών του 20ού αιώνα ακόμη και σήμερα.
Η έκθεση «Πέρα από την κοινή λογική. Εργα ρωσικής πρωτοπορίας από τη συλλογή Κωστάκη του Κρατικού Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης» εγκαινιάζεται σήμερα και θα διαρκέσει έως τις 8 Μαΐου.