«#ThisIsΑCo-op» λοιπόν. «This is a co-operative», αυτό είναι μια κολεκτίβα θα αποδίδαμε στα ελληνικά τον επίσημο τίτλο της ελληνικής συμμετοχής που θα ταξιδέψει στο σημαντικότερο διεθνές αρχιτεκτονικό γεγονός, τη 15η Μπιενάλε Αρχιτεκτονικής της Βενετίας. Ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Διπλωματούχων Ανωτάτων Σχολών – Πανελλήνια Ενωση Αρχιτεκτόνων (ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ) είναι η αρχιτεκτονική κοοπερατίβα, που δεν θα παρουσιάσει μεμονωμένα έργα ή μια έκθεση, αλλά ένα «συλλογικό έργο εν εξελίξει», όπως αναφέρεται στο συνοδευτικό σημείωμα της ελληνικής συμμετοχής. Ο ΣΑΔΑΣ ορίστηκε φέτος ως επιμελητής από το υπουργείο Περιβάλλοντος και όπως είπε η γενική γραμματέας Χωρικού Σχεδιασμού του ΥΠΕΚΑ και μέλος του ΣΑΔΑΣ Ειρήνη Κλαμπατσέα, κατά την παρουσίαση του εγχειρήματος, η φετινή εκπροσώπηση είναι «συνειδητή επιλογή» του υπουργείου σε μια λογική όπου «τα μεγάλα ονόματα και τα εξαιρετικά έργα, σε εισαγωγικά ή χωρίς, δίνουν τη θέση τους σε συμμετοχικές, συνεργατικές διαδικασίες».
Επιχειρήθηκε έτσι μια «επανάσταση» στο αρχιτεκτονικό πεδίο αυτή τη φορά, ακόμη ένα πείραμα «από τα κάτω», με την ταλαιπωρημένη έννοια της συλλογικότητας να λειτουργεί ως νομιμοποιητική σφραγίδα προτάσεων χωρίς συγκεκριμένα κριτήρια, και ο συνδικαλιστικός φορέας των αρχιτεκτόνων ανέλαβε μέσα σε τρεις μήνες να απαντήσει στο γενικό θέμα «Ανταπόκριση από το μέτωπο», που έθεσε ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Μπιενάλε Αλεχάντρο Αραβένα.
Στο κάλεσμα του ΣΑΔΑΣ – ΠΕΑ ανταποκρίθηκαν, όπως ανακοινώθηκε, περίπου 135 αρχιτέκτονες από τους περίπου 15.000 που είναι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του, οι οποίοι μέσω συνελεύσεων και ομάδων εργασίας προσπάθησαν να καταλήξουν σε μια κοινή πρόταση. «Η παρουσία μας στην Μπιενάλε δεν θα είναι έκθεμα αλλά μια ζωντανή διεργασία», συμπλήρωσε η πρόεδρος του Συλλόγου, Τόνια Κατερίνη, δίνοντας το στίγμα της φετινής διοργάνωσης. Οπότε οι επισκέπτες του ελληνικού περιπτέρου θα μπαίνουν και θα βλέπουν ένα αμφιθέατρο το οποίο προορίζεται για τον διεθνή διάλογο που επιθυμούν να προκαλέσουν οι Ελληνες αρχιτέκτονες, δύο οθόνες προβολών και ένα εργαστήριο στο πίσω μέρος του περιπτέρου, το «research machine» με μακέτες, αρχειακό υλικό και τον κατάλογο με τις προτάσεις των 135 του συνεργατικού εγχειρήματος. Τα θέματα προς συζήτηση και έρευνα για τους έξι μήνες της Μπιενάλε είναι η κρίση στην πόλη –από τα κενά κτίρια και τις ανάγκες των αστέγων στον δημόσιο χώρο–, η κρίση στο επάγγελμα του αρχιτέκτονα, η απαξίωση του χώρου ως κοινού αγαθού και η προσφυγική κρίση. Συμπληρωματικά στις συζητήσεις που θα διοργανωθούν στο ελληνικό περίπτερο, ο ΣΑΔΑΣ φιλοδοξεί να πραγματοποιήσει εργαστήρια και εκδηλώσεις με κινήματα πολιτών και πρωτοβουλίες σε Αθήνα και Βενετία. Πρόγραμμα εκδηλώσεων και δράσεων ωστόσο δεν ανακοινώθηκε, καθώς είναι υπό διαμόρφωση, διότι η υλοποίησή του θα εξαρτηθεί από τα οικονομικά της διοργάνωσης. Ο προϋπολογισμός της ελληνικής συμμετοχής ανέρχεται σε 120.000 ευρώ, κατά τι μειωμένος από την προηγούμενη φορά, ενώ ο ΣΑΔΑΣ αναζητεί χορηγίες σχεδόν τρεις εβδομάδες πριν από τα εγκαίνια της Μπιενάλε.
Τονίστηκε επίσης ότι το #ThisIsACo-op προήλθε από διασκευή (sic) του #ThiIsACoup που σημάδεψε το τουίτερ στις διαπραγματεύσεις του Ιουλίου του 2015, κάτι που προσδίδει σαφή πολιτικό προσανατολισμό στην ελληνική συμμετοχή. Η οποία όμως θεωρείται ήδη επιτυχημένη ώς ένα βαθμό καθώς, όπως ειπώθηκε, και μόνο το γεγονός ότι ενεργοποιήθηκε ο Σύλλογος είναι από μόνο του αξιέπαινο. Και φυσικά είναι, όταν πρόκειται για την εσωτερική αναδιάρθρωση ή ανανέωση ενός συνδικαλιστικού φορέα. Οταν όμως αυτό είναι το εθνικό πρόταγμα σε μια διεθνή διοργάνωση, μέχρι πού μπορεί να φτάσει; Πριν αποχωρήσουμε από τη συνέντευξη Τύπου, οι διοργανωτές ζήτησαν από τα μέσα ενημέρωσης να δούμε το εγχείρημα «πιο πειραματικά». Μα όλα πια με πείραμα μοιάζουν.