«Το ναυάγιο του Τιτανικού φαντάζει σαν ένα τρέιλερ για τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο· πριν από αυτό όλοι θεωρούσαν τον Τιτανικό αβύθιστο πλοίο. Παρόμοια αυτοπεποίθηση είχαν και οι αυτοκρατορίες λίγο πριν από το ξέσπασμα του πολέμου», λέει ο Μπράιαν Ινο για το «Τhe Ship», την ακουστική εγκατάστασή του στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ιδρύματος Ωνάση, που εγκαινιάστηκε χθες.
Ο Ινο μίλησε γι’ αυτήν και για άλλα χθες μεσημέρι στη Στέγη. Ο πυκνός λόγος του, η ευγένεια και το χιούμορ του ήταν ξεχωριστές νότες σε μια φαινομενικά «τυπική» συνάντηση με δημοσιογράφους. «Με ενδιαφέρει πάρα πολύ αυτή η ιστορική περίοδος, γιατί έχει κοινά σημεία με τη σημερινή. Ο κόσμος τότε άρχισε να ζει την πτώση τεσσάρων αυτοκρατοριών, που είχαν υπερεκτιμήσει τη στρατιωτική τους ισχύ. Δείτε όμως τι έγινε και στο Ιράκ το 2003. Ενας πόλεμος που θα τέλειωνε σε μία εβδομάδα διαρκεί ακόμη. Αυτό είναι ύβρις. Η ύβρις και η παράνοια είναι κλειδιά για να αντιληφθείς αυτό που συμβαίνει σήμερα».
Ποιος βρίσκεται στο κατάστρωμα του «The Ship»; «Ολοι εμείς είμαστε πάνω στο καράβι. Κοιτάξτε τι έγινε μετά τους Δίδυμους Πύργους. Οι ΗΠΑ έφυγαν προς την παράνοια και τώρα όλοι πληρώνουμε το τίμημα κάθε φορά στο αεροδρόμιο».
Βόλτα στη… μουσική
Η πρώτη εντύπωση που σου προκαλεί η εγκατάσταση είναι μια τρισδιάστατη αίσθηση ήχου. Φανταστείτε τον εαυτό σας να κάνει βόλτα μέσα… στη μουσική. «Ολα ξεκίνησαν από την ιδέα να χρησιμοποιήσω τον πολυκαναλικό ήχο με τρόπο που να δημιουργεί αίσθηση χώρου, μέσα στον οποίο μπαίνεις ως ακροατής». Ο χώρος του… περιπάτου οριοθετείται από ηχεία και μεγάφωνα διαφορετικής τεχνολογίας. «Μου αρέσουν τα ηχεία και τα μεγάφωνα και όχι τα ακουστικά. Οταν ακούς με αυτά μουσική είναι σαν να καταπίνεις χάπια για γεύμα».
Με το «Τhe Ship» έρχονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα ηχητικοί πειραματισμοί, σκέψεις και ανησυχίες ενός σπουδαίου καλλιτέχνη, αλλά και ενεργού πολίτη. Ο Ινο, ο οποίος συνήθως περιγράφει τον εαυτό του ως «μη μουσικό», είναι ένας από τους ανθρώπους με τη μεγαλύτερη επιρροή στη μουσική από τη δεκαετία του ’70 μέχρι σήμερα. Συνθέτης, τραγουδιστής (στο «The Ship» ξανακούμε τη φωνή του έπειτα από χρόνια), παραγωγός, εικαστικός, πρωτοπόρος της ηλεκτρονικής μουσικής και πατέρας της μουσικής άμπιεντ, βρίσκεται σταθερά στην αβάν γκαρντ της μουσικής, καθορίζοντας και αλλάζοντας διαρκώς τον τρόπο που την προσεγγίζουμε, την παράγουμε ή την αντιλαμβανόμαστε. «Θα έπρεπε να εφευρεθεί ένα άλλο όνομα για τη μουσική, ίσως soundpainting, σήμερα έχει εξελιχθεί σε είδος τέχνης διαφορετικό σε σύγκριση με ό,τι υπήρξε στο παρελθόν».
Η σημερινή παραγωγή της έχει μεγαλύτερο ενδιαφέρον συγκριτικά με παλιότερες εποχές; «Είναι σαν να πλησιάζουμε τους τροπικούς της μουσικής και να αντικρίζουμε μια ποικιλομορφία βλάστησης. Για παράδειγμα, στο SoundCloud ανακαλύπτεις πράγματα τα οποία στο παρελθόν δεν θα είχαν καταφέρει ποτέ να βγουν στο φως της δισκογραφίας. Περίοδοι όπως τα ’60s, όμως, υπερτερούσαν ως προς το εξής, ό,τι γινόταν το μάθαιναν όλοι. Ο κύκλος των μουσικών ήταν στενός, και αυτό ευνοούσε τη συλλογικότητα και τον πειραματισμό».
Ο ξεχωριστός Μπράιαν Ινο μίλησε επίσης για τον φίλο του Ντέιβιντ Μπόουι (πιο λακωνικά δεν θα μπορούσε να εκφραστεί η συγκίνηση), για τον Τζέρεμι Κόρμπιν, τον οποίο υποστηρίζει θερμά, για το Brexit, που το είχε ξορκίσει, αλλά και για τον Ντόναλντ Τραμπ, που μάλλον «θα κερδίσει τις εκλογές». Γιατί; «Οι οπαδοί του πιστεύουν πως κάνουν κάτι “επαναστατικό”, όπως πίστεψαν και οι οπαδοί του Βrexit. Αντιθέτως, οι υποστηρικτές της Χίλαρι είναι τόσο απαθείς, που μπορεί να ξεχαστούν στο τάμπλετ τους παρακολουθώντας την Κιμ Καρντάσιαν, χάνοντας τις εκλογές».
Η ηχητική εγκατάσταση «The Ship» του Μπράιαν Ινο θα παραμείνει στη Στέγη έως τις 23 Οκτωβρίου. 12.00 – 21.00. Είσοδος ελεύθερη, με απαραίτητα δελτία εισόδου (www.sgt.gr).