Στον όμορφο πεζόδρομο όπου έχει το ατελιέ του ο εικαστικός Μιχάλης Κατζουράκης τα παράθυρα στα γύρω σπίτια, στις νεοκλασικές μονοκατοικίες, στα ερειπωμένα ακίνητα και τα παλιά συνεργεία έχουν τα παντζούρια και τα μεγάλα στόρια τους κλειστά, αμπαρωμένα και περασμένα με χοντρή αλυσίδα για να κρατάνε τους παρείσακτους έξω από τα άδεια κουφάρια τους. Αυτά τα «ίχνη ζωής», όπως τα ονομάζει, διερευνά και στη νέα του ατομική έκθεση «Κεραμεικός» στην Γκαλερί Καππάτος. Η γνώριμη σειρά «Windows» εμπλουτίστηκε από καινούργια έργα εμπνευσμένα από τη γειτονιά του, ενώ στην έκθεση παρουσιάζονται και παλαιότερα, όπως τα «Capital Controls» του 2015 και μια σύνθεση από τα «Fragments» του 2011. «Μου αρέσει η ζωή που υπάρχει επάνω στα κτίρια, η αποτύπωση της ζωής από τα γκρεμισμένα σπίτια. Το ίχνος που αφήνει ο άνθρωπος που είναι αφηρημένο ως έννοια. Η διαδικασία της δουλειάς μου είναι αφηρημένη παρά το γεγονός ότι η αφορμή είναι πολλές φορές παραστατική», λέει στην «Κ» ο κ. Κατζουράκης.
Συνήθως οι καλλιτέχνες, μας λέει, ενδιαφέρονται για το τι δείχνει ένα παράθυρο από μέσα προς τα έξω. Εκείνος όμως γοητεύεται από τα στοιχεία εκείνα που οι υπόλοιποι δεν θέλουμε να βλέπουμε ή να ζούμε δίπλα σε αυτά, από τις «νεκρές φύσεις» στο αστικό τοπίο, όπως τις ονομάζει. Στις βόλτες του στην Αθήνα φωτογραφίζει τα κλειστά παράθυρα και τις πόρτες που συναντάει, τις λαμαρίνες που στέκουν καρφωμένες πάνω σε ξύλινα κουφώματα, περίπτερα ή στοιβαγμένα καφάσια, τις μεσοτοιχίες κατεδαφισμένων κτισμάτων και τις μισοάδειες βιτρίνες καταστημάτων που έκλεισαν ή χρεοκόπησαν λόγω της κρίσης. Oι φωτογραφίες εκτυπώνονται ψηφιακά –ο ίδιος, αν και αγαπά την τεχνολογία, τη χρησιμοποιεί μέσω του συνεργάτη του– πάνω σε χειροποίητο χαρτί μεγέθους Α4 ή Α3 και έπειτα επεμβαίνει ζωγραφικά ή προσθέτει επιπλέον στοιχεία, όπως ένα κομμάτι ξύλου δημιουργώντας μια ψευδαίσθηση ανάγλυφου. «Δεν με αφορά το θέμα, η διαδικασία είναι το έργο, είναι σαν ένα ταξίδι στο άγνωστο. Ακόμη και ένα λάθος, ένα σπάσιμο σε οδηγεί κάπου αλλού», σημειώνει ο κ. Κατζουράκης.
Βλέπουμε μαζί τις «πηγές» των έργων του, τις φωτογραφίες του από τα ταξίδια του στο εξωτερικό και τις περιηγήσεις του στην Αθήνα. Αντί για τα μνημεία των ξένων χωρών, τον προσελκύουν οι εικόνες των κατεστραμμένων και ερειπωμένων κτιρίων και η πολύβουη ζωή της πόλης. «Στο Μεξικό έχασα την εκδρομή γιατί πήγα να φωτογραφίσω βουλκανιζατέρ και συνεργεία. Στην Ινδία φωτογράφιζα μια πόρτα και ξαφνικά βγήκαν από μέσα κάποια άτομα και τους τράβηξα. Μου έδωσαν τη διεύθυνσή τους να τις στείλω και έπειτα από καιρό ένας από αυτούς μου έστειλε μια επιστολή και μου ζητούσε χρήματα γιατί παντρευόταν», μας λέει.
Καθαρίζοντας γκράφιτι
Ωστόσο, θλίβεται από τον τρόπο που φερόμαστε στον δημόσιο χώρο και από τα συνθήματα με σπρέι που έχουν γεμίσει τους τοίχους της Αθήνας. Το πρωινό της συνάντησής μας καθάριζε μαζί με τον συνεργάτη του την πρόσοψη του ατελιέ του από ένα ακόμη ακρυλικό «έργο». «Ευτυχώς έχουμε βάλει ένα υλικό που κάνει το χρώμα να φεύγει με λίγο νερό. Κάποτε είχα κάνει ένα έργο που έβαφα πάνω από ένα γκράφιτι στην Ισπανία, έτσι για εκδίκηση», μας λέει γελώντας. Η κατάσταση στην Αθήνα με τα συνθήματα και τα ακρωτηριασμένα γλυπτά τον στενοχωρεί. «Υπάρχουν γκράφιτι που είναι ωραία, αλλά και ορισμένα που είναι μουντζούρες. Φερόμαστε άσχημα στις πόλεις μας. Βάφουνε επάνω σε δημόσια κτίρια, νεοκλασικά, σε γλυπτά, κόβουνε τα κεφάλια. Δεν ξέρω γιατί υπάρχει αυτή η μανία της καταστροφής. Τα παιδιά το έχουν αυτό μέχρι ένα σημείο, αλλά γίνεται συστηματικά πια. Νομίζω ότι είναι θέμα παιδείας και οικογένειας», επισημαίνει ο κ. Κατζουράκης.
«Κεραμεικός», Γκαλερί Καππάτος, έως την 1η Απριλίου.