«Ψήφισε Αλί Μπαμπά. Εχει μόνο 40 κλέφτες», «Ψωμί, σουβλάκι και Γιάνη Βαρουφάκη», «Διότι μόνο οι γριές συγχωρούν», «Καλωσήρθατε. Χρωστάτε στην τρόικα 36.730 ευρώ», «Τσίπρα δολοφόνε των γερόντων». Και από δίπλα: εικόνες αγίων που κρατάνε μυδραλιοβόλα, η Μέρκελ με αυτιά Μίκυ Μάους, το καραβάκι της δραχμής, έργα α λα Μόραλη και Γαΐτη. Ενα τεράστιο κολάζ που φέρνει τους αθηναϊκούς τοίχους και τη ζωντάνια τους στο εσωτερικό του κτιρίου της Διπλαρείου Σχολής. Κάτι σαν αστικό ντουμπλ φας, το μέσα έξω, αυτό είναι η έκθεση του Μάικλ Λάντι, προσκεκλημένου του οργανισμού ΝΕΟΝ, που μόλις εγκαινιάστηκε.
Και θεωρώ ότι είναι από τα πιο ενδιαφέροντα αφιερώματα που έχουμε δει μέχρι σήμερα με επίκεντρο την ελληνική κρίση: ούτε μιζέρια ούτε λατρεία της επανάστασης, ούτε αναπαραγωγή στερεοτύπων ούτε αριθμοί και ποσοστά, μόνο εικόνες και λίγα λόγια που θα μπορούσαν να χωρέσουν σε ένα Τweet, από ανώνυμους Αθηναίους και Αθηναίες. Αποσταγματικά, χιουμοριστικά και όσο πρέπει πικρά. Ο εικαστικός ονομάζει την έκθεση «Breaking News» (Εκτακτο δελτίο ειδήσεων), για να καυτηριάσει την εικόνα που σχηματίζουν οι ξένοι για τους Ελληνες μέσα από την ειδησεογραφία, η οποία αναφέρεται μονάχα σε διαπραγματεύσεις και διαδηλώσεις.
Το κόνσεπτ της έκθεσης είναι καινοτόμο και απολύτως συμμετοχικό: ο Βρετανός καλλιτέχνης έκανε ανοιχτή πρόσκληση στο κοινό πριν από λίγο καιρό. Ζήτησε να του στείλουν συνθήματα, λογότυπους, αποφθέγματα, αφορισμούς, εικόνες, όλα αυτά που αφορούν την οπτική αφαιρετική γλώσσα, η οποία απλώνεται συνήθως στην πόλη και στον δημόσιο χώρο. Μέχρι και τα χθεσινά εγκαίνια, πάνω από 300 άνθρωποι συνέβαλαν με τις προτάσεις τους. Για να μεταμορφωθούν όλες αυτές σε έργα τέχνης που γεμίζουν σταδιακά τις τεράστιες σάλες στον 3ο όροφο της Διπλαρείου, μια ομάδα από οκτώ νέες και νέους, Ελληνες συνεργάτες του Λάντι, έχει φτιάξει εκεί ένα εργαστήριο. Καλύπτουν χαρτιά κάθε μεγέθους με μπλε χρώμα και το επικαλύπτουν με λευκό. Υστερα με μια αιχμηρή γραφίδα, αφαιρούν την επάνω στρώση σε διάφορα σημεία, αποκαλύπτoντας το μπλε φόντο. Κάπως έτσι οι δημιουργίες τους θυμίζουν ξυλογραφίες στα γαλανόλευκα εθνικά χρώματα. Στο τέλος της έκθεσης θα επιστραφούν στους αρχικούς εμπνευστές τους.
Συναντήσαμε τον Λάντι λίγο πριν από τα εγκαίνια. Ο –γεννημένος το 1963– Βρετανός καλλιτέχνης που εντάχθηκε στα νιάτα του στους Young British Artists, την ομάδα που ξεχώρισε ο Ντέμιεν Χερστ, έχει ακολουθήσει μια πολύ αξιόλογη, αλλά εντελώς διαφορετική πορεία σε σχέση με τα διάσημα τέκνα της ομάδας αυτής, όπως η Σάρα Λούκας και η Tρέισι Εμιν. Δεν επιδίωξε ποτέ τη φήμη ή την κερδοφορία της τέχνης, αντιθέτως προσπάθησε να αφουγκραστεί την εποχή του και να αποτελέσει με το έργο του ένα είδος αγωγού της κοινωνίας.
«Η αλήθεια είναι ότι στο Μόναχο, στο Λονδίνο, στη Βασιλεία που ήδη έχω κάνει αντίστοιχες εκθέσεις, δεν ακολούθησα τη συνταγή της Αθήνας και γέμισα μόνος μου τους τοίχους με εικόνες και συνθήματα. Ομως εδώ οι πραγματικοί πρωταγωνιστές είναι οι ίδιοι οι Αθηναίοι. Η Διπλάρειος είναι ένας συγκλονιστικός χώρος, ένα υπέροχο αλλά μη συντηρημένο κτίριο, που δείχνει την αποσύνθεση της πόλης και έτσι τα έργα ταιριάζουν απόλυτα με το περιβάλλον και τη γειτονιά», λέει ο Λάντι, που ευελπιστεί ότι το κοινό θα εξακολουθήσει να στέλνει έργα στην έκθεση που θα ανανεώνεται και θα αλλάζει καθημερινά, ακόμη και όταν αυτός θα έχει φύγει. Οι βοηθοί του θα συνεχίσουν να εργάζονται…
Διπλάρειος Σχολή, Πλ. Θεάτρου 3. Διάρκεια έκθεσης έως τις 11/6.