«Μπορούν να ζήσουν χωρίς εμάς, αλλά αν εξαφανιστούν είμαστε καταδικασμένοι», μας υπενθυμίζουν δύο Αμερικανοί φωτογράφοι τοπίων, που ταξίδεψαν στις πέντε ηπείρους απαθανατίζοντας τα γηραιότερα δέντρα του πλανήτη. Στην έκδοση «Wise Trees», οι καθηλωτικές εικόνες των Diane Cook και Len Jenshel συνοδεύονται από τις ιστορίες των υπεραιωνόβιων δέντρων, αρκετά εκ των οποίων έχουν υπάρξει σιωπηλοί μάρτυρες σε μεγάλα γεγονότα ή έχουν επιβιώσει από καταστροφές – ανάμεσά τους, το απρόσμενα ανθεκτικό πεύκο μπονσάι της Χιροσίμα.
Η διάρκεια μιας ανθρώπινης ζωής δεν είναι παρά μια στιγμή για τη Λούνα, το χιλίων ετών ερυθρόδεντρο της Καλιφόρνια, που εξακολουθεί να υπάρχει χάρη στην αφοσίωση μιας ακτιβίστριας: Τη δεκαετία του ’90, η Τζούλια Μπάτερφλαϊ Χιλ έζησε στα κλαδιά του επί 738 ημέρες, μέχρι που η εταιρεία υλοτομίας Pacific Lumber δέχθηκε να το εντάξει σε ζώνη ειδικής προστασίας. Αντίθετα, από τη γιγαντιαία σεκόγια Discovery Tree σώζεται μόνο ο κορμός, αφού κανένας δεν απέτρεψε την υλοτόμησή της στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν είχε συμπληρώσει ήδη 1.244 χρόνια ζωής.
Μολονότι πιθανότατα φυτεύτηκε πριν από μόλις έναν αιώνα, η ιερή συκιά του ναού Μαχαμπόντι, στην Ινδία, πιστεύεται ότι αποτελεί απευθείας απόγονο του δέντρου Μπόντι, στη σκιά του οποίου ο Σιντάρτα Γκοτάμα είχε την επιφοίτησή του. Η πεποίθηση των Ινδουιστών πως όλα τα όντα έχουν ψυχή έχει προστατέψει πολυάριθμα υπερήλικα δέντρα από τις συνέπειες των ανθρώπινων δραστηριοτήτων. Ετσι, στην πόλη Βαρανάσι, ένα ζαχαροπλαστείο έχει χτιστεί γύρω από ένα δέντρο Neem, ενώ ένας δρόμος στο δυτικό Μπαλί διέρχεται μέσα από τον κορμό μιας ινδοσύκης (πριν από τη διάνοιξη του ανοίγματος, οι πιστοί προσευχήθηκαν ζητώντας συγγνώμη). Ορισμένα δέντρα χαίρουν ιδιαίτερης εύνοιας επειδή έχουν ενταχθεί στην καθημερινή ζωή των τοπικών κοινοτήτων, όπως το κολοσσιαίο κυπαρίσσι στην Οαχάκα του Μεξικού ή το μάνγκο, που σκιάζει ολόκληρη την πλατεία ενός χωριού της Μοζαμβίκης. Αλλα έχουν αποκτήσει συμβολική διάσταση, με χαρακτηριστικά παραδείγματα την αχλαδιά, που βρέθηκε στα συντρίμμια του World Trade Center ή το «Δέντρο του θανάτου», πάνω στο οποίο οι Κόκκινοι Χμερ εξφενδόνιζαν μικρά παιδιά.
Το βιβλίο «Wise Trees» κυκλοφορεί στα αγγλικά από τις εκδόσεις Abrams Books.