«Αν δεν παρουσιάσει κάθε χώρα τον χαρακτήρα της, δεν θα ξεχωρίσει στις μεγάλες φουάρ», αφηγείται η ιστορικός τέχνης Εμμυ Βαρουξάκη στην «Κ». Εδώ και περίπου μία δεκαετία επιμελείται το ελληνικό περίπτερο στο ιστορικό Σαλόνι των Ανεξαρτήτων στο Παρίσι. Το συγκεκριμένο σαλόνι ήρθε το 1887 ως απάντηση στο Salon Carré που είχε ιδρύσει το 1661, στο Λούβρο, ο «βασιλιάς ήλιος», ο Λουδοβίκος ΙΔ΄, ο μαικήνας τεχνών, γραμμάτων και επιστημών του χρυσού 17ου αιώνα της Γαλλίας.
Εργο της Κατερίνας Πολυζωίδου-Μαυρολέοντος.
Εκτοτε, και μέχρι σήμερα, η κρεμ-ντε-λα-κρεμ της γαλλικής και διεθνούς τέχνης, από τον πρώιμο μοντερνισμό μέχρι τη εποχή μας του μεταμοντέρνου σκεπτικισμού, είδε τα έργα της να εκτίθενται στο Σαλόνι των Ανεξαρτήτων. Η ιδιαιτερότητα, μέχρι το 2006, ήταν ότι η φουάρ, σε κάθε διοργάνωση, φιλοξενείτο σε διαφορετικά, καίτοι εμβληματικά, κτίρια του Παρισιού, στα οποία συνέρρεαν έμποροι και συλλέκτες έργων τέχνης, διά των οποίων ο έξαλλος μοντερνισμός του 20ού αιώνα κατέκτησε τον κόσμο και την εποχή του. Από το 2006, ωστόσο, το Σαλόνι των Ανεξαρτήτων στεγάζεται στο Grand Palais, υπό την αιγίδα του προέδρου της Γαλλικής Δημοκρατίας, του υπουργού Πολιτισμού και των κρατικών μουσείων της χώρας. Η ιστορικός τέχνης Εμμυ Βαρουξάκη παρακολουθεί το συγκεκριμένο σαλόνι εδώ και πολλά χρόνια, ενώ, την τελευταία δεκαετία, επιλέγει Ελληνες εικαστικούς, σαν μικρή ιεραποστολή, παρουσιάζοντάς τους σε κοινό που… ξέρει από τέχνη.
Η συμμετοχή της Ελένης Βαρουξάκη.
Φέτος, από τις 13 έως τις 18 Φεβρουαρίου, στο λαμπρό Grand Palais, στα Ηλύσια Πεδία, θα βρεθούν δέκα Ελληνες εικαστικοί, με μαέστρο στην Εμμυ Βαρουξάκη. Οι Ελένη Βαρουξάκη, Παλίντα Γεωργουλάκου, Στάθης Θεοδωρόπουλος, Εβίτα Κανέλλου-Δουφεξή, Μαρικίτα Μανωλοπούλου, Νίκη Μιχαηλίδου, Παναγιώτης Μπελντέκος, Κατερίνα Πολυζωίδου-Μαυρολέων, Ειρήνη Πετροπούλου και Μαρία Φιλοπούλου είναι δέκα από τους συνολικά 100 εικαστικούς που έχει προσκαλέσει η Εμμυ Βαρουξάκη όλα αυτά τα χρόνια. Η επιλογή των εικαστικών, κάθε χρόνο, όπως λέει η επιμελήτρια, γίνεται «με κριτήριο την άρτια τεχνική και το μεσογειακό και ελληνικό πνεύμα των έργων, μακριά από το φολκλόρ και τη λαϊκότητα». Οι επισκέπτες του ελληνικού περιπτέρου, όπως περιγράφει η επιμελήτρια, είναι συνήθως εκείνοι που γνωρίζουν την Ελλάδα και την πολυεπίπεδη παράδοσή της.
Η συμμετοχή του Στάθη Θεοδωρόπουλου.
Οταν έκλαψε ο κριτικός
«Εχω δει τον κριτικό τέχνης Φρανσίς Παράν, στην αρχή της ελληνικής κρίσης, να αναλύεται σε δάκρυα μπροστά από έργο της Κύπριας Πέννυς Μονογιού που απεικόνιζε τη σημερινή Ελλάδα και Κύπρο», λέει η Εμμυ Βαρουξάκη, η οποία έχει πλήρη εποπτεία της αγοράς τέχνης διεθνώς. «Στο ελληνικό περίπτερο, βλέπω εμπόρους και συλλέκτες να μιλούν με τους καλλιτέχνες, να παζαρεύουν τα έργα και τελικώς να αγοράζουν. Ο μέσος συλλέκτης ξέρει ότι δεν θα αγοράσει έργο αμύθητης αξίας, όπως γνωρίζει ταυτόχρονα ότι θα έχει ελληνική σύγχρονη τέχνη στη συλλογή του, και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα», λέει αναφερόμενη στα μεγάλης κλίμακας έργα που αποτελούν προϋπόθεση (μίνιμουμ 1×1 μέτρο) για τη συμμετοχή στην έκθεση –την οποία επισκέπτονται περί τις 50.000 άτομα– στο θεόρατο Grand Palais. Στην ερώτηση αν πουλάνε οι Ελληνες καλλιτέχνες, η Εμμυ Βαρουξάκη είναι αφοπλιστική: «Δεν πουλάνε λιγότερο από τους άλλους, αλλά όσο οι άλλοι – λίγο!».