Είναι ένας όρος ναυτικός, που τον γνωρίζουν όσοι έχουν δουλέψει σε καράβια ή έχουν διαβάσει τα αστυνομικά διηγήματα του Ζαν-Κλοντ Ιζό. Ο βατσιμάνης είναι εκείνος που παραμένει φύλακας σε ένα ελλιμενισμένο ή παροπλισμένο πλοίο. Κοιτάζοντας τις υπέροχες φωτογραφίες του Στέφανο Μπενάτσο, του Ιταλού παλαιού διπλωμάτη που αποφάσισε να παρατήσει τη λαμπρή του καριέρα έπειτα από 40 χρόνια υπηρεσίας και να αφοσιωθεί στη μεγάλη του αγάπη –τα παρατημένα πλεούμενα– δεν μπορώ να μη σκεφθώ ότι είναι και αυτός ένας βατσιμάνης. Κάποιος δηλαδή που μπορεί να αφουγκραστεί τα σκαριά, τα τριξίματα που μοιάζουν με την ανάσα τους, τη λαλιά τους.
Το κουφάρι του Ποσειδώνα ήταν ένα από τα αγαπημένα του. Στην έρευνα τον καθοδήγησε η Αννίκα Μπαρμπαρίγου του Ελληνικού Συνδέσμου Παραδοσιακών Σκαφών.
Τον συνάντησα πριν από λίγες ημέρες στον Πειραιά, χάρις στην κοινή μας φίλη Αννίκα Μπαρμπαρίγου του Ελληνικού Συνδέσμου Παραδοσιακών Σκαφών. Τα μέλη προσπαθούν να σώσουν τα ξύλινα αλιευτικά καΐκια, που παραδίδονται για σπάσιμο έναντι παχυλών αμοιβών στους ψαράδες απο την Ε.Ε. Η Ελληνίδα τον οδήγησε σε πολλά από τα μισοβυθισμένα πλοία που έχουμε στην Ελλάδα, από το Γύθειο μέχρι την Ελευσίνα. Ενθουσιασμένος από τα ευρήματά του στην πατρίδα μας, ο Στέφανο μου μίλησε για το πώς άλλαξε η ζωή του και γιατί αποφάσισε πως αυτό που τον ενδιαφέρει είναι να ταξιδεύει και να φωτογραφίζει.
Γεννημένος το 1949, τελείωσε γαλλικό σχολείο και εν συνεχεία σπούδασε πολιτικές επιστήμες στη Ρώμη. Χρημάτισε για λίγο δημοσιογράφος και ύστερα μπήκε στο διπλωματικό σώμα της πατρίδας του όπου έκανε σπουδαία καριέρα με πόστα όπως η Ουάσιγκτον, η Μόσχα, η Βόννη, η Λευκορωσία και η Σόφια. Πάντα είχε το καλλιτεχνικό μεράκι ως γλύπτης και μοντελιστής. Κάποια στιγμή, το 2012, αποφάσισε ότι είχε δώσει τον καλύτερό του εαυτό στη διπλωματία και πως ήθελε να κάνει κάτι εντελώς διαφορετικό: να ανακαλύπτει και να αποτυπώνει με τον φακό του παροπλισμένα πλεούμενα σε κάθε γωνιά του πλανήτη. Ετσι, με μια βαλίτσα στο χέρι και τη φωτογραφική μηχανή στο άλλο, έφτασε από τη Χιλή και τα Φόκλαντς μέχρι τη Νότιο Αφρική και τη Βόρεια Θάλασσα.
Για να φωτογραφίσει τα σκάφη έχει ειδική διαδικασία, ώστε να φτάνει όσο πιο κοντά στο νερό γίνεται.
Στην Ελλάδα έχει έρθει για να φωτογραφίσει το διάσημο ναυάγιο στη Ζάκυνθο, στην ομώνυμη παραλία του νησιού. Ομως, γνώριζε ότι ως ναυτική χώρα έχουμε ακόμα πολλά σκάφη και πλοία που βρίσκονται σε αποσύνθεση στις ακτές και στα λιμάνια μας. Με την καθοδήγηση της Μπαρμπαρίγου, ενδελεχή έρευνα στο Διαδίκτυο και τη βοήθεια ενός φουσκωτού, έβγαλε αριστουργηματικές λήψεις. Ανάμεσά τους και το Σιρόκο, ένα σκαρί με το οποίο η κόρη του Μουσολίνι είχε κάνει το γαμήλιό της ναύλο. «Στο πρώτο μου βιβλίο καταγράφω ένα ημερολόγιο από τα ταξίδια μου. Στο δεύτερο που σχεδιάζω να βγάλω, θα ήθελα τα ίδια τα πλοία να έχουν την αφήγηση και όχι εγώ. Να μιλούν για την ανθρώπινη παρουσία, τον μόχθο, τον κόπο, τον τρόπο που κάποτε οι άνθρωποι έβλεπαν τη θάλασσα».
Κατά τη γνώμη του Στέφανο, η τεχνολογία μάς έχει κάνει να γυρίσουμε την πλάτη στη μνήμη. «Βλέπω τους νέους που δεν έχουν κανένα ενδιαφέρον για το παρελθόν και για ό,τι αυτό θα μπορούσε να μας διδάξει» υπογραμμίζει, προσθέτοντας ότι κάποτε για να μεταβούμε από το ένα μέρος του κόσμου στο άλλο παίρναμε πλοίο και έτσι γνωρίζαμε τη θάλασσα. Σήμερα, ενώ τα εμπορεύματα κινούνται διά θαλάσσης, εμείς σπανίως κάνουμε ταξίδια στο υγρό στοιχείο. Η συζήτηση πάει αναπόφευκτα και στη ναυτική παράδοση: «Δεν θα μπορούσα να διανοηθώ την Ελλάδα χωρίς τα ξύλινα καΐκια της. Είναι μέρος της κληρονομιάς και της ταυτότητάς σας. Θα συμμετέχω λοιπόν και εγώ στον αγώνα για τη σωτηρία τους», είπε ο Ιταλός που αγαπά τα ελληνικά νερά. Και εγώ σκέφθηκα: να ένας ευτυχισμένος τύπος που έκανε και το καθήκον στην πατρίδα του και στον εαυτό του.