Η μυθολογία της νύχτας στη ζωγραφική του Φραγκίσκου Δουκάκη

Η μυθολογία της νύχτας στη ζωγραφική του Φραγκίσκου Δουκάκη

2' 1" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Σε έναν κόσμο σιωπής, όπως επιβάλλει η νύχτα, ο Φραγκίσκος Δουκάκης χτίζει αθόρυβα ένα διακριτό σύμπαν. Ανάμεσα στα «Νυχτερινά» του, τη νέα ενότητα έργων του, με τους χλωμούς προβολείς στις προκυμαίες, τα μπλε και τα μωβ του σκότους, τα κόκκινα της μητρόπολης τη νύχτα, τα βαθιά πράσινα και τις σκοτωμένες ώχρες, ο Φραγκίσκος Δουκάκης υπαινίσσεται μια παράλληλη ανάγνωση ενός τοπίου αμφίσημου, κρυπτικού και φευγαλέα αναγνωρίσιμου.

Στην Γκαλερί Σκουφά (επιμέλεια Ιρις Κρητικού) έχουν στηθεί σαν νυχτερινή εγκατάσταση οι ζωφόροι με τα έργα, πολλά από τα οποία είναι μεγάλων διαστάσεων. Υποβάλλουν με εκείνη την υπόγεια δύναμη του άρρητου καθώς τα περιγράμματα σβήνουν και χάνονται και οργανώνονται με ένα σχεδόν γκροτέσκο, ενίοτε, και οπωσδήποτε εξπρεσιονιστικό τρόπο με τις παχιές στρώσεις χρώματος, με τις κατά τόπους χρωματικές εκλάμψεις να ανάβουν σαν πυγολαμπίδες. Αυτό που ένιωσα μπροστά στα έργα του Φραγκίσκου Δουκάκη ήταν η ίδρυση ενός μυστικού διαλόγου, η επίτευξη δηλαδή εκείνου του εσωτερικού μονολόγου που ακολουθεί τους ήρωες των νουάρ ιστοριών στα λιμάνια της Μεσογείου, στον Πειραιά, στη Νάπολη ή στη Μασσαλία και ακόμη πιο ψηλά στη Βόρεια Θάλασσα ή στη Βαλτική. Υπάρχει μία κουλτούρα από εκείνη τη σχεδόν μυστικιστική συνεννόηση με το υδάτινο στοιχείο τη νύχτα και θυμίζει ενίοτε τους χαρακτήρες του Σιμενόν σε μια αποβάθρα της Διέππης.

Αλλά τα «Νυχτερινά» του Φραγκίσκου Δουκάκη δεν είναι μόνο λιμάνια. Απλώς η αύρα της μαύρης θάλασσας υπνωτίζει και παρασύρει. Θα έλεγα ότι εξίσου ισχυρό είναι και το αποτύπωμα της αστικής συνθήκης, με εκείνη την ταχύτητα της μητροπολιτικής νύχτας, που σκεπάζει ατέλειες και προβάλλει τοπία του ασυνείδητου. Σαν τοπιογραφίες ψυχικών διαθέσεων, τα «Νυχτερινά» του Φραγκίσκου Δουκάκη ορίζουν όχι μόνο ένα ζωγραφικό σύμπαν αλλά μία ολόκληρη περιοχή, μέσα στην οποία οι διαβαθμίσεις της συνειδητότητας τρεμοσβήνουν. Οργανώνεται σταδιακά ένας κόσμος αυθύπαρκτος, ο κόσμος της νύχτας, όχι όμως απειλητικός ή υποχθόνιος, αλλά πολύσημος, ρευστός και πηχτός ταυτόχρονα, με εκείνη την πυκνότητα μιας βεβαιότητας που επιμένει.

Ο Φραγκίσκος Δουκάκης δείχνει να αντλεί από μια στέρεη δεξαμενή ελληνικής ζωγραφικής των μεταπολεμικών δεκαετιών, με εκείνη την ιδιοσυγκρασιακή παραστατικότητα, που απέχει από τον ρεαλισμό σε απόλυτους όρους, αλλά συμμαχεί με την τρυφερή επανακατοίκηση ξεχασμένων τοπίων. Υπάρχει κάτι οικείο που τυλίγει την έκθεση του Φραγκίσκου Δουκάκη, κάτι σχεδόν καθησυχαστικό που μοιάζει να συνυπάρχει με θραύσματα μιας παράδοξης νυχτερινής μυθολογίας. Φεύγοντας από την έκθεση, είχα για μέρες τα έργα στο μυαλό μου, αγκυροβολημένα σε μια λυπητερή, χρυσωμένη από προβολείς της νύχτας, σιωπή. Είναι ένας κόσμος με υπόκωφους παλμούς, βαπτισμένος στο ποιητικό μπλε μιας νυχτερινής μοναξιάς.

​​Γκαλερί Σκουφά, Σκουφά 4. Εως 8 Μαΐου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή