Η κ. Τεπενδρή θέλει πίσω τα Μάρμαρα, τώρα

Η κ. Τεπενδρή θέλει πίσω τα Μάρμαρα, τώρα

4' 8" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Είναι έξαλλη. Δεν κρατιέται. Νιώθει ότι πνίγεται και πρέπει να φωνάξει, να τα βγάλει όλα από μέσα της. Κρατάει τον θυμό για χρόνια και εκείνος έχει αβγατίσει. Ηρθε η ώρα της – και η δική μας. Η κ. Τεπενδρή ξαναχτυπά, αυτή τη φορά σε δύο σημεία της Αθήνας, ταυτόχρονα.

Είναι Παρασκευή μεσημέρι και ο Κωνσταντίνος Κακανιάς (γεν. 1961) καταφθάνει στην γκαλερί της Ρεβέκκας Καμχή λίγο μετά τις 12. Σε αυτόν τον χώρο, αλλά και στην γκαλερί Καλφαγιάν, η κυρία Τεπενδρή βγάζει τα θυμωμένα σώψυχά της για την επιμονή του Βρετανικού Μουσείου να μην επιστρέψει τα Μάρμαρα του Παρθενώνα εκεί όπου ανήκουν. Γράφει μία γεμάτη ένταση επιστολή στον δρα Χάρτγουιγκ Φίσερ, διευθυντή του μουσείου, ζητώντας την επιστροφή των κλεμμένων θησαυρών εδώ και τώρα. «Φυσικά και έστειλα την επιστολή στο Βρετανικό Μουσείο», λέει ο Κωνσταντίνος Κακανιάς. «Αυτή η έκθεση είναι μια ξεκάθαρη διαμαρτυρία, μια δήλωση για το μεγάλο πολιτιστικό έγκλημα της κλοπής των Μαρμάρων του Παρθενώνα. Η έκθεση» –που έχει τίτλο «Είναι δικά μου, σκύλα. Μην τα αγγίζεις»– «είναι πολιτική με τον δικό της τρόπο. Δείχνει ότι πίσω από την αγάπη για τον κλασικισμό κρύβεται μια αποικιοκρατική αντίληψη».

Η κυρία Τεπενδρή –που εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο μυαλό του Κωνσταντίνου Κακανιά όταν εκείνος ήταν 5 χρόνων και θύμωνε με την πραγματικότητα, όταν ακόμα δεν είχε όνομα– είναι μια οπτασία, μια έκφραση του συλλογικού μας ασυνειδήτου, μια δικαιολογία, ένα άλλοθι. Ο εικαστικός τής έδωσε όνομα στα μέσα του ’90 και την προβάλλει μόνο με προφίλ, όπως ακριβώς οι αρχαίοι Αιγύπτιοι, τους οποίους μελέτησε επί έναν χρόνο in situ. «Της χρωστώ. Είναι μία περσόνα, ένα ον όπως λέω, που μου έχει σώσει τη ζωή. Ηταν η παρέα μου όταν έφτασα στο Λος Αντζελες, στις αρχές του 2000, τις στιγμές της μεγάλης μοναξιάς», εξομολογείται ο Κωνσταντίνος Κακανιάς. «Ολα αυτά τα χρόνια, έρχεται και φεύγει, εμφανίζεται, με βοηθάει, εξαφανίζεται», προσθέτει, επιμένοντας να μιλάει για εκείνη στο τρίτο ενικό, σαν να είναι αυτόνομη περσόνα. «Μα και βέβαια είναι. Της μιλώ και μου μιλάει. Περνάω καλά μαζί της, γελάμε».

«Νεύμα συνεργασίας»

Η έκθεση είναι διπλή: «Στην γκαλερί της Ρεβέκκας Καμχή, είναι ένας κόσμος πιο απελευθερωμένος, ενώ στην γκαλερί Καλφαγιάν, πιο εννοιολογική και, ίσως, πιο προκλητική. Η έκθεση ήταν ένα νεύμα συνεργασίας. Ηθελα πάντα να κάνω μια τέτοια έκθεση. Ηρθε η ώρα της, με δύο σπουδαίους γκαλερίστες, που θέλησα να φέρω κοντά». Και στις δύο γκαλερί, πάντως, οι εκθέσεις λειτουργούν αλληλένδετα και αυτοτελώς. «Είναι δύο διαφορετικές ενότητες, αλλά έχουν γέφυρες μεταξύ τους», λέει ο εικαστικός.

Στην ερώτηση, πάντως, για τον λόγο που επέλεξε τη θεματική της έντονης διαμαρτυρίας και της απαίτησης της επιστροφής των Μαρμάρων του Παρθενώνα, ο Κωνσταντίνος Κακανιάς λέει: «Είναι κάτι που σκέφτομαι χρόνια. Λειτουργώ και κάπως… ακτιβιστικά σε ανάλογες συζητήσεις, οπότε αποφεύγω να μιλάω για το θέμα. Αντιλαμβάνομαι ότι δεν μπορεί να είναι προτεραιότητα για μια πόλη και μια χώρα, όπως η Αθήνα και η Ελλάδα, αλλά θυμώνω και λυπάμαι όταν ορισμένοι θεωρούν το ζήτημα “παλιό”. Είναι διαχρονικό πρόβλημα».

Εθνικότητα και υπηκοότητα

Σήμερα, ο καλλιτέχνης ζει μεταξύ Λος Αντζελες και Αθήνας. «Το Λος Αντζελες είναι η απόλυτη μητρόπολη του κόσμου σήμερα. Δεν το λέω με ικανοποίηση. Οταν είχα φτάσει στην πόλη, δεν ήταν έτσι. Ηταν πιο κουλ η ζωή στις αρχές του 2000. Κάθε φορά, όμως, που επιστρέφω στην Αθήνα, είμαι δύο μέρες με ακραία κατάθλιψη, σαν να μην μπορώ να συντονιστώ. Μετά το φρικτό διήμερο, συνέρχομαι. Εξάλλου, είμαι Αθηναίος». Η κυρία Τεπενδρή, όμως, το επίθετο της οποίας ο Κωνσταντίνος Κακανιάς εμπνεύστηκε από τον Λάμπρο Κωνσταντάρα, έχει καταγωγή από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου, αλλά είναι πέρα από εθνικότητες – και δεν έχει μικρό όνομα, αφού ο εικαστικός δεν το σκέφτηκε ποτέ. «Σέβομαι απόλυτα τις ρίζες του καθενός. Αυτό που με προβληματίζει είναι η ύπαρξη της υπηκοότητας – όλα αυτά μας απομακρύνουν», λέει ο ίδιος.

Από εδώ και πέρα, ο Κωνσταντίνος Κακανιάς έχει πολλές καλλιτεχνικές εκκρεμότητες. Ο ίδιος θεωρεί ότι είναι ένας αμφιλεγόμενος κομήτης της τέχνης, «πολλές φορές βλέπω τα πράγματα λάθος, ανάποδα, αλλά αυτός είμαι. Ο κόσμος της τέχνης, όμως, είναι πολύ αυστηρός. Συχνά βλέπουν τα έργα μου ως… σχεδιάκια. Αλλά εγώ έχω γεννηθεί για να παραπονιέμαι», αναφέρει γελώντας. Παρά ταύτα, ετοιμάζει την εικονογράφηση ενός παραμυθιού, μια σημαντική έκθεση για τον ίδιο, στο Λος Αντζελες, με σχέδια που δημοσίευε στους New York Times. Εξάλλου, ο εικαστικός έχει συνεργαστεί με μεγάλα, διεθνή έντυπα, με μεγάλους οίκους μόδας (όπως ο Yves Saint Laurent), με τον σπουδαίο αρωματοποιό Frédéric Malle, τον οίκο Swarovski, αλλά και την εικαστική ομάδα Co., με την οποία δημιούργησαν ένα φιλμ για την κυρία Τεπενδρή. «Αυτό που μου μένει είναι να δημιουργήσω το άρωμα της κυρίας Τεπενδρή. Δεν ξέρω ακόμα πώς θέλω να μυρίζει, ποια θα είναι η βάση του. Το ψάχνω, όμως, το θέλω πολύ», λέει ο Κωνσταντίνος Κακανιάς.

«Σε αυτή την έκθεση ήθελα να μιλήσω με το συναίσθημα. Τα διπλωματικά και τα ακαδημαϊκά έχουν χιλιοειπωθεί. Τώρα θέλω να μιλήσω απλά για ένα απλό θέμα. Και κάτι ακόμη: μόνο το συναίσθημα μας μένει, τίποτε άλλο», μου λέει καθώς αποχαιρετιόμαστε.

​​Αίθουσα Τέχνης Ρεβέκκα Καμχή, Λεωνίδου 9, Μεταξουργείο. 5/6-15/9. Kalfayan Galleries, Χάρητος 11, Κολωνάκι. 7/6-15/9.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή