Μία εγκατάσταση για την αμφιβολία που «μας σώζει»

Μία εγκατάσταση για την αμφιβολία που «μας σώζει»

1' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ο τίτλος της βιντεο-εγκατάστασης του Ολλανδού εικαστικού Ντρις Βερχούφεν είναι «Τοπία ενοχής» (Guilty Landscapes) και οι συνειρμοί για το τι θα παρουσιάζει γεννιούνται σε εμάς τους θεατές προτού ακόμη τη δούμε: θα μιλά για πρόσφυγες σε στρατόπεδο ή βομβαρδισμένες πόλεις ή σκουπιδότοπους, ή πιθανώς για παιδιά που ζουν στον δρόμο, σκεφτόμαστε.

Ολοι όσοι καταναλώνουμε ειδήσεις νομίζουμε ότι γνωρίζουμε πολύ καλά όσα συμβαίνουν στον πλανήτη. Κυρίως τις δυστυχίες και τις ντροπές του. Επίσης είμαστε βέβαιοι ότι χάρη στη διαρκή ενημέρωσή μας διαθέτουμε άποψη για τέτοια θέματα, ακόμη και συναισθήματα με τα οποία «ντύνουμε» τις βεβαιότητές μας. Τίποτε από αυτά δεν είναι αληθινό, μοιάζει να λέει ο Ντρις Βερχούφεν με τη δουλειά του. Οι σκέψεις και οι αντιδράσεις που θεωρούμε πηγαίες είναι στην πραγματικότητα προκατασκευασμένες, προϊόντα του τρόπου με τον οποίο τα Μέσα αντιμετωπίζουν το εκάστοτε θέμα. Για παράδειγμα, οι περισσότεροι Δυτικοί προετοιμαζόμαστε να νιώσουμε οίκτο ακούγοντας ότι θα παρακολουθήσουμε σκηνές από τη ζωή μιας εργάτριας σε κινεζικό εργοστάσιο. Αλλά στ’ αλήθεια τι ξέρουμε γι’ αυτήν τη γυναίκα εκτός από τις εικόνες που εμφανίζονται στο Διαδίκτυο; Τι γνωρίζουμε τελικά για τα πρόσωπα που κάποια στιγμή πρωταγωνιστούν στην επικαιρότητα και τι θα συνέβαινε αν αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι ήταν σε θέση να μας αντιγυρίσουν το βλέμμα;

«Μόνον η αμφιβολία μάς σώζει», σχολιάζει ο Βερχούφεν. Και η έκπληξη, θα συμπληρώναμε εμείς, έχοντας παρακολουθήσει το εξαιρετικό πρώτο επεισόδιο των «Τοπίων» του, που παρουσιάζεται έως τις 3/7 στο ΕΜΣΤ. Η ρητή οδηγία του καλλιτέχνη να παρακολουθεί κάθε θεατής μόνος το βίντεο μέσα στο άδειο, λευκό δωμάτιο έχει τον λόγο της. Θέλει να μας βγάλει από την ασφάλειά μας και να μας ξαφνιάσει. Θέλει να καταργήσει την υπεροψία αυτού που νιώθει σίγουρος για το μυαλό του και να τον βάλει στην περιπέτεια εκείνου που δέχεται να δοκιμάσει, να παίξει, να ρισκάρει.

Οι ουσιαστικές σχέσεις, αυτές που μας επιτρέπουν να συναντήσουμε πραγματικά τον άλλον, δεν γίνονται μέσα στον κόσμο, αλλά κατ’ ιδίαν. Σε αυτές τις συνθήκες, μας λέει ο Βερχούφεν, παύουμε να είμαστε οι μάρτυρες της ζωής των άλλων και γινόμαστε κοινωνοί. Κι εκείνοι δεν είναι πλέον θύματα, αλλά δρώντα πρόσωπα που απαντούν στο βλέμμα μας και τις κινήσεις μας. Είναι πραγματικοί άνθρωποι.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή