Είμαστε αρκετά εξοικειωμένοι με την ιδέα ότι οι αρχαιότητες μπορούν (ή, σε κάποιες περιπτώσεις, επιβάλλεται) να επιστρέφουν «σπίτι» τους, είναι όμως πιο δύσκολο να φανταστούμε ότι και τα σύγχρονα έργα τέχνης ανήκουν οπουδήποτε αλλού εκτός από τις συλλογές τους. Η νέα πρωτοβουλία της βρετανικής National Portrait Gallery φιλοδοξεί να ανατρέψει αυτό το στερεότυπο στέλνοντας 50 πίνακες στις πόλεις όπου γεννήθηκαν οι απεικονιζόμενες εμβληματικές προσωπικότητες. Ετσι, το πορτρέτο του Ριχάρδου Γ΄ ταξιδεύει στο Λέστερ, την πόλη όπου θάφτηκε ο Αγγλος βασιλιάς (και πρωταγωνιστής στο ομότιτλο ιστορικό έργο του Σαίξπηρ), το 1485, μετά τον θάνατό του στη μάχη κατά του Χένρι Τυδώρ, και θα εκτεθεί στο Μουσείο New Walk στο πλαίσιο προσωρινού δανεισμού.
Αντίστοιχα, το μοναδικό σωζόμενο οικογενειακό πορτρέτο των τριών αδελφών Μπροντέ βρίσκεται ήδη στην αρχική του κατοικία, το Μουσείο Μπροντέ στο δυτικό Γιόρκσαϊρ, όπου θα παραμείνει έως τις 31 Αυγούστου συμμετέχοντας στους εορτασμούς για τα 200 χρόνια από τη γέννηση της Εμιλι Μπροντέ. «Ελπίζουμε ότι επιστρέφοντας πορτρέτα στο “σπίτι τους" θα ενισχύσουμε το αίσθημα υπερηφάνειας και θα δημιουργήσουμε μια προσωπική σύνδεση των τοπικών κοινοτήτων με την ευρύτερη ιστορία, εκπληρώνοντας τον στόχο μας να είμαστε πραγματικά μια εθνική πινακοθήκη για όλους, το οικογενειακό άλμπουμ της χώρας», δήλωσε ο διευθυντής της γκαλερί, Nicholas Cullinan.
Στο πρώτο στάδιο του εγχειρήματος σχεδιάζεται να γυρίσουν στις πατρίδες τους 50 έργα, τα έξι εκ των οποίων έχουν ήδη ανακοινωθεί. Ανάμεσά τους, ο ημιτελής πίνακας του ζωγράφου Τόμας Λόρενς που απεικονίζει τον Ουίλιαμ Ουίλμπερφορς, επικεφαλής της εκστρατείας για την κατάργηση της δουλείας στη Βρετανία, και η φωτογραφία της πρωταθλήτριας στο έπταθλο Τζέσικα Ενις–Χιλ. Το πρώτο έργο θα εκτεθεί στην γκαλερί Ferens της πόλης Kingston Upon Hull, γενέτειρας του Ουίλμπερφορς, και το δεύτερο στο Μουσείο του Σέφιλντ, όπου μεγάλωσε και εξακολουθεί να ζει η Ενις–Χιλ.
Σε κάποιες περιπτώσεις τα πορτρέτα αναπαριστούν τους ίδιους τους καλλιτέχνες τους, έτσι η επιστροφή στο σπίτι είναι διπλή: «Η Νεκρική Μάσκα» της Τρέισι Εϊμιν, ένα από τα πιο πρόσφατα αποκτήματα της γκαλερί, θα παρουσιαστεί για πρώτη φορά στο Margate, την πόλη όπου γεννήθηκε η Εϊμιν, ενώ το «Αυτοπορτραίτο με τον Τσάρλι» του Ντέιβιντ Χόκνεϊ, φιλοτεχνημένο το 2005, στο Cartwright Hall του Μπράντφορντ, ιδιαίτερης πατρίδας του δημιουργού.