Μπορεί μια ψηφιακή εφαρμογή να προσφέρει μια εξίσου «βιωματική» εμπειρία με την πραγματική επίσκεψη σε ένα σπουδαίο μουσείο; Υπό φυσιολογικές συνθήκες, μάλλον όχι, όμως το νέο εγχείρημα, που συνυπογράφουν η Πινακοθήκη Ουφίτσι στη Φλωρεντία και το Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα, απέχει πολύ από τα συνηθισμένα. Το Εργαστήριο Εικονικής Παγκόσμιας Κληρονομιάς (Virtual World Heritage Laboratory) του αμερικανικού πανεπιστημίου έχει αναλάβει την αποστολή όχι απλώς να ψηφιοποιήσει αλλά και να δημιουργήσει διαδραστικά τρισδιάστατα μοντέλα όλων των έργων που ανήκουν στην εκτενή συλλογή ελληνικής και ρωμαϊκής γλυπτικής του ιταλικού μουσείου.
Ηδη, περίπου 300 γλυπτά και θραύσματα από ένα σύνολο 1.250 αντικειμένων έχουν ψηφιοποιηθεί και είναι ελεύθερα προσβάσιμα στο Διαδίκτυο. Το πρότζεκτ ξεκίνησε επισήμως το 2016 και αναμένεται να έχει ολοκληρωθεί έως το 2020 υπό την επίβλεψη του Μπέρναρντ Φρίσερ, καθηγητή Πληροφορικής και επικεφαλής του εργαστηρίου, σε συνεργασία με ειδικούς από ιταλικά πανεπιστήμια. «Εχουμε ήδη ψηφιοποιήσει περισσότερα έργα κλασικής γλυπτικής από όσα έχουν ψηφιοποιηθεί ποτέ σε ένα μόνο μουσείο», δήλωσε ο Φρίσερ σε πρόσφατη συνέντευξη Τύπου.
Ιδανικά εργαλεία για τους σπουδαστές και τους μελετητές, που έχουν πλέον τη δυνατότητα να εστιάσουν στις πιο αδιόρατες λεπτομέρειες μοναδικών έργων τέχνης όπως η «Αφροδίτη των Μεδίκων» και η «Κοιμώμενη Αριάδνη», τα τρισδιάστατα μοντέλα είναι το ίδιο συναρπαστικά για τους ελάχιστα εξοικειωμένους με την ιστορία της τέχνης: μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα και χωρίς κανέναν περιορισμό χρόνου, οι «αμύητοι» κάθε ηλικίας μπορούν να «παίξουν» με αριστουργήματα ηλικίας χιλιάδων ετών, να τα «αγγίξουν» για να τα περιεργαστούν από κάθε γωνία, να τα γυρίσουν ανάποδα, να κάνουν ζουμ για να διαβάσουν τη μικροσκοπική επιγραφή μιας επιτύμβιας στήλης και να θαυμάσουν το ταλέντο του αρχαίου καλλιτέχνη που σκάλισε τόσο αριστοτεχνικά τους μυς ενός παλαιστή ή το μειδίαμα ενός Ρωμαίου αυτοκράτορα.
Αν, εντέλει, αυτό το δημιουργικό παιχνίδι ανακάλυψης και μάθησης δεν μπορεί να συγκριθεί με μία περιήγηση στο Μέγαρο Ουφίτσι, είναι επειδή ποτέ δεν επισκεπτόμαστε ένα μουσείο μόνο για τα εκθέματα του – εξίσου σημαντικά είναι η ατμόσφαιρα, το κτίριο, η αλληλεπίδραση με τους υπαλλήλους και τους υπόλοιπους επισκέπτες.
Περισσότερα στο: www.digitalsculpture-uffizi.org.