«Διέπραξα εν Ελβετία, διά να παράσχω υμίν, απόδειξίν τινα υιικής υπακοής, μίαν μεγάλην θυσίαν χρόνου. Παρεχώρησα τέσσαρα μεγάλα χρονικά διαστήματα εις έναν Φλαμανδό ζωγράφον. Εκαμεν ούτος το πορτραίτον μου, εις μεγάλας διαστάσεις, εις ελαιογραφίαν», έγραφε σε μια επιστολή προς τους γονείς του ο Ιωάννης Καποδίστριας, όταν αποφάσιζε να ποζάρει για πολλές ώρες, το σωτήριον έτος 1814, σε έναν καλλιτέχνη.
Σε μια εποχή που δεν υπήρχαν φωτογραφίες, ο μόνος τρόπος να έχουν την εικόνα του οι δικοί του –που ζούσαν στην Κέρκυρα– ήταν η προσωπογραφία. Το έργο εστάλη όντως στο νησί και σήμερα είναι ένα από τα πολύ ωραία εκθέματα του μουσείου που φέρει το όνομά του, στο κτήμα Κουκουρίτσα. Η έκταση, με μια αγροτική κατοικία 270 τ.μ., ανήκε στην οικογένεια του κυβερνήτη. Η δισεγγονή του, Μαρία Καποδίστρια-Δεσύλλα, η πρώτη γυναίκα που είχε εκλεγεί δήμαρχος στην Ελλάδα, αποφάσισε το 1979 να τα δωρίσει μαζί με κειμήλια σε τρεις ιστορικούς φορείς της Κέρκυρας. Ετσι, η Κουκουρίτσα βρέθηκε υπό τη φροντίδα της Παλαιάς Φιλαρμονικής Εταιρείας του νησιού, της Εταιρείας Κερκυραϊκών Σπουδών και της Αναγνωστικής Εταιρίας Κερκύρας.
Από κοινού, η τριάδα φρόντισε να ιδρύσει το 1981 και να συντηρεί, με τους περιορισμένους πόρους που διέθετε, το Μουσείο Καποδίστρια. Το 1995, το κτήμα και η κατοικία κρίθηκαν διατηρητέα και, τρία χρόνια αργότερα, με στήριξη του τότε νομάρχη, ανακαινίστηκαν τρεις αίθουσες και επανεκτέθηκε η συλλογή, που περιλαμβάνει περί τα 400 αντικείμενα. Πρόκειται για τη μεγαλύτερη στην Ελλάδα που αφορά τη σπουδαία αυτή προσωπικότητα. Το 2007 υπήρξε ακόμη μία καταλυτική στήριξη από την πλευρά του Κερκυραίου της διασποράς Χρήστου Φωκά, με ετήσια οικονομική ενίσχυση. Η πιο σοβαρή αναβάθμιση, όμως, ήρθε όταν, πριν από μερικά χρόνια, το μουσείο συμμετείχε σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραμμα χάρη στο οποίο έγινε ανακαίνιση και αναδιαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου και της μόνιμης έκθεσης.
Εκείνη την κρίσιμη χρονική περίοδο συγκροτήθηκε μια επιστημονική ομάδα ώστε να προχωρήσει και το ερευνητικό έργο. Ζήτησαν τη συνεργασία των απογόνων του Καποδίστρια στο νησί για να δουν από κοντά κάποια αρχεία. «Αυτό απετέλεσε την αφορμή για να γνωρίσω από κοντά τους ανθρώπους που έκαναν την προσπάθεια και εντέλει να συμβάλω και εγώ στο εγχείρημα», λέει στη στήλη η Ντάρια Κοσκόρου, ιστορικός τέχνης και δισεγγονή της Μαρίας Καποδίστρια-Δεσύλλα. Σήμερα, η ίδια είναι η επικεφαλής του μουσείου. Μια από τις τελευταίες δράσεις είναι η υπογραφή ενός μνημονίου συνεργασίας με το υπουργείο Εξωτερικών, μιας και ο Κερκυραίος Νίκος Δένδιας ήξερε από πρώτο χέρι την εξαιρετική δουλειά που επιτελεί ο φορέας. Στόχος, η από κοινού προβολή της προσωπικότητας του Ιω. Καποδίστρια, η ανάδειξη του ιστορικού αρχείου του υπουργείου και η στήριξη του Μουσείου Καποδίστρια, μέσα από κοινές δράσεις επιστημονικού και πολιτιστικού χαρακτήρα.
[email protected]