Ηταν μια ωραία ελληνική παράδοση που σταδιακά χάνεται με τα χρόνια. Oχι παντού. Το να είσαι τρυφερός και γενναιόδωρος με τη γενέτειρά σου, είναι κάτι που έχει σμιλέψει την αρχιτεκτονική φυσιογνωμία πόλεων, χωριών και νησιών ανά τη χώρα. Σχολεία, ορφανοτροφεία, θέατρα, κτίρια δημoσίου ενδιαφέροντος ανηγέρθησαν χάρις σε αυτή την έγνοια. Και μετά έρχεται η λησμονιά και η εγκατάλειψη να πάρει τη λάμψη από τα χρυσά γράμματα που σχηματίζουν το όνομα των ευεργετών. Οπως είπαμε όμως, όχι παντού. Η Δράμα μάς δίνει αυτή τη στιγμή το παράδειγμα για το τι μπορεί να γίνει όταν υπάρχει ακόμα αυτή η αγάπη. Επιφανείς Δραμινοί, όπως ο Αρης Θεοδωρίδης και ο Κώστας Αποστολίδης (που μεγαλουργούν επιχειρηματικά σε θάλασσα και σε στεριά) έχουν κάνει σπουδαία έργα για να διασώσουν μνημεία και οικοδομήματα που πρέπει να σταθούν όρθια για τις επόμενες γενιές.
Χθες το βράδυ οι κάτοικοι ξαναπέρασαν έπειτα από πολύ καιρό το κατώφλι της Καπναποθήκης Αναστασιάδη. Το κτίριο –που αποτελεί ενιαίο οικιστικό συγκρότημα με το περίφημο Μαρμάρινο Σπίτι, την κατοικία του καπνεμπόρου– ήταν κλειστό και υπέφερε από τις φθορές του χρόνου. Και τα δύο αποκαθίστανται γοργά, ώστε να γίνουν μουσείο φωτογραφικών μηχανών που θα στεγάσει από το 2022 την εκπληκτική συλλογή του μανιώδους λάτρη της φωτογραφίας Αρη Θεοδωρίδη. Τα έργα προχωρούν πυρετωδώς και χθες οι επισκέπτες πήραν μια γεύση από το μέλλον, καθώς άνοιξε στο κοινό στο ισόγειο της Καπναποθήκης ο εκθεσιακός χώρος της μη κερδοσκοπικής Κύκλωψ. Η ΑΜΚΕ δημιουργήθηκε από τον κ. Θεοδωρίδη για να προάγει τέχνες και πολιτισμό στη Δράμα, αλλά ταυτόχρονα έχει αναλάβει και τα έργα αποκατάστασης των κτιρίων αυτών, καθώς και της οικίας Παύλου Μελά στην Κηφισιά που έγιναν με χορηγία του.
Στην αίθουσα των 150 τ.μ. του ισογείου αναρτήθηκαν 77 έργα που συμμετέχουν στον 3ο και τον 4ο διαγωνισμό φωτογραφίας της Κύκλωψ για το 2020 και το 2021, που δεν είχαν εκτεθεί λόγω πανδημίας. Μαρμάρινο Σπίτι, κτισμένο 1875-1877 και Καπναποθήκη που προϋπήρχε κατά 30 χρόνια, είναι εγγεγραμμένα στη συλλογική μνήμη της πόλης, αντικατοπτρίζοντας ολόκληρη την ιστορία της από την οθωμανική περίοδο και τις βουλγαρικές κατοχές έως σήμερα. Στους τοίχους τους, οι επάλληλες στρώσεις αποκαλύπτουν σταδιακά το παρελθόν. Η επιλογή των υλικών κατασκευής και ο διάκοσμος αντανακλούν τα οικονομικά, κοινωνικά και τεχνολογικά δεδομένα του τελευταίου τετάρτου του 19ου αιώνα, αλλά και την κοινωνική εμβέλεια της οικογενείας. Το όμορφο πρόπυλο με τo λαξευτό μάρμαρο και η μεγαλοπρεπής θολωτή κατασκευή της Καπναποθήκης, αποτελούν ένα ιδιαίτερο και μοναδικό σύνολο για την ευρύτερη περιοχή της Δράμας.
Η στήλη επισκέφθηκε πρόσφατα το κτίριο και ξεναγήθηκε από την Ιωάννα Δογάνη, επικεφαλής των συνεργείων της συντήρησης, και τον φωτογράφο Κώστα Βιδάκη, στενούς συνεργάτες του Αρη Θεοδωρίδη. Οροφογραφίες, τοιχογραφίες και επιμέρους διακοσμητικά στοιχεία του Μαρμάρινου Σπιτιού δείχνουν πως τα Βαλκάνια και η Κωνσταντινούπολη αναμείχθηκαν με την τοπική παράδοση, αλλά και το έμπρακτο ενδιαφέρον του δωρητή να παραμείνει αναλλοίωτη η φυσιογνωμία ενός καταπληκτικού οικοδομήματος. Το ενδιαφέρον είναι ότι όπως το κτίριο συνδύαζε την επαγγελματική και την προσωπική ζωή του πρώτου ιδιοκτήτη, έτσι και το οικιστικό αυτό συγκρότημα θα έχει διττή οντότητα. Θα είναι αφενός ένα μουσείο φωτογραφικών μηχανών μέσα σε ένα άλλο μουσείο, το οποίο είναι το αρχοντικό αυτό καθαυτό. Με το δεξί, το 2022.