Συγκινητικό γράμμα αγάπης προς έναν μοναδικό δάσκαλο

Συγκινητικό γράμμα αγάπης προς έναν μοναδικό δάσκαλο

2' 51" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Την προηγούμενη Τρίτη, στο κατάμεστο από μαθητές θέατρο της Σχολής Μωραΐτη έγινε μια συγκινητική εκδήλωση στη μνήμη του ιδρυτή Αντώνη Μωραΐτη, ανήμερα τη γιορτή του. Μίλησαν ο εγγονός του Αντώνης Καρτάλης και η Μάρω Πρεβελάκη, απόφοιτος και καθηγήτρια του σχολείου. Ο Αντώνης Μωραΐτης (1914-1981) καταγόταν από το ακριτικό Καστελλόριζο, μεγάλωσε στον Πειραιά και σπούδασε φιλολογία στην Αθήνα. Διορίστηκε στη Σχολή Μπερζάν, ένα μικρό ιδιωτικό σχολείο στην οδό Μαυρομματαίων, το οποίο μετά τον θάνατο του Κάρολου Μπερζάν μεταβιβάστηκε στον οραματιστή, φιλελεύθερο και καινοτόμο Μωραΐτη. Το χαρακτηριστικό της πορείας του εκπαιδευτικού ήταν ότι διακινδύνευσε πολλά προκειμένου να προασπίσει τις αρχές του. Το 1972 ίδρυσε και την Εταιρεία Σπουδών, ένα ανοιχτό ακαδημαϊκό ελεύθερο βήμα, με συνεργάτες συγγραφείς και διανοουμένους. Η στήλη ζήτησε από τη Μάρω Πρεβελάκη να αναδημοσιεύσει τμήματα από την ομιλία της, που είναι ένα γράμμα αγάπης προς έναν μοναδικό δάσκαλο. Ιδού:

«Το “Πρότυπον Λύκειον Αθηνών” ήταν μεικτό σχολείο, με απόλυτη φυλετική ισοτιμία – παρά το υπουργικό αναλυτικό πρόγραμμα το οποίο διαχώριζε “οικοκυρικά” για τα κορίτσια και “αθλητικά” για τα αγόρια. Η ισοτιμία αφορούσε κάθε μορφής διαφορετικότητα: θρήσκευμα, προέλευση, ειδικές ανάγκες σωματικές ή πνευματικές. Ο Αντώνης Μωραΐτης εισήγαγε θαρραλέες καινοτομίες οι οποίες δίδασκαν ήθος και καλαισθησία.

Πιστεύω, πάντως, ότι η ξεχωριστή ατμόσφαιρα στο σχολείο αυτό οφειλόταν στον οικογενειακό του χαρακτήρα. Εκτός από τον Αντώνη Μωραΐτη, γνωρίζαμε προσωπικά την κυρία Εύη· είχαμε συμμαθητές τη Χρυσάνθη, τον Νίκο, την Κατερίνα. Δεν μας διηύθυνε ένα διοικητικό συμβούλιο, αλλά μια “οικογένεια” από συναδέλφους – όπως αποκαλούσε τους διδάσκοντες ο Αντώνης Μωραΐτης.

Συγκινητικό γράμμα αγάπης προς έναν μοναδικό δάσκαλο-1
Χρυσάνθη Μωραΐτη-Καρτάλη, Μάρω Πρεβελάκη, Γιώργος Καρτάλης.

Τι καθόριζε το σχολείο; Πρώτον, η ελευθερία. Χωρίς να ξεφεύγουμε από τους κανόνες της ιεραρχίας και της πειθαρχίας, διδαχθήκαμε να σκεπτόμαστε και να εκφραζόμαστε ελεύθερα – και μάλιστα στην εξοβελισμένη δημοτική. Δεύτερον, η εγγύτητα με τους δασκάλους, η οποία έχτιζε εμπιστοσύνη. Τρίτον, πέραν του αναγκαίου, διδαχθήκαμε να αγαπούμε “το περιττό” – δηλαδή εισαχθήκαμε στην τέχνη. Μαθήματα υποβαθμισμένα, όπως η Μουσική και τα Τεχνικά, όχι μόνο διεξάγονταν σε κλίμα απόλυτης πειθαρχίας, αλλά περιελάμβαναν γνώσεις και εμπειρίες πέραν του σχολικού προγράμματος.

Τη “μαγική” δεκαετία του ’60, προσωπικότητες της εποχής, ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης, ο Αντώνης Σαμαράκης, ο Μίκης Θεοδωράκης, ο Νίκος Κούνδουρος ήρθαν, μίλησαν, εξήγησαν, παρουσίασαν το έργο τους. Θυμάμαι τον Μίκη Θεοδωράκη να παίζει στο πιάνο σε πρώτη, μάλιστα, εκτέλεση “σε πότισα ροδόσταμα”, μέσα σε γενική συγκίνηση.

Επανήλθα στο σχολείο μετά τις σπουδές μου, όπως είχε “επιτάξει” ο ίδιος ο Αντώνης Μωραΐτης στην απολυτήρια σχολική τελετή. Δύσκολη προσαρμογή από το status της μαθήτριας σε αυτό της καθηγήτριας: έπρεπε να θεωρώ τους δασκάλους μου συναδέλφους και να μη θεωρώ τα παιδιά συμμαθητές μου. Με βοήθησε ο Αλέξης Δημαράς, ο διά βίου μέντοράς μου.

Συγκινητικό γράμμα αγάπης προς έναν μοναδικό δάσκαλο-2

Ο Αντώνης Μωραΐτης ουδέποτε άφησε τον συχνά ταραγμένο πολιτικό περίγυρο να επηρεάσει την ατμόσφαιρα του σχολείου – πόσο μάλλον τη διδασκαλία. Δεν διένειμε ποτέ τα έγγραφα της δικτατορίας. Τα διάβαζε ο ίδιος δημοσία, τονίζοντας ειρωνικά την καταληκτική φράση “αποφασίσαμεν και διατάσσομεν”. Πάντα προστάτευε το σχολείο, τους συναδέλφους και τα ιδεώδη του.

Συγκινητικό γράμμα αγάπης προς έναν μοναδικό δάσκαλο-3
Αριστερά: Δάσκαλος και μαθήτρια. Ο Αντ. Μωραΐτης με τη Μάρω Πρεβελάκη σε κοπή πίτας. Δεξιά: Ο Αντ. Μωραΐτης με τα πρωτάκια του 1957.

Πέρασα τα πιο παραγωγικά χρόνια της ζωής μου σε αυτόν τον χώρο. Ευτύχησα να έχω καθηγητές και διευθυντές υποστηρικτικούς και αλληλέγγυους. Ζώντες ή κεκοιμημένοι είναι ωσεί παρόντες. Ευτύχησα να έχω συμμαθητές που παραμένουν φίλοι αγαπημένοι. Ευτύχησα να έχω μαθητές, σήμερα φίλους, που με εμπιστεύτηκαν και με αγκάλιασαν από τα πρώτα μου βήματα. Η παιδεία χρωστάει πολλά στον Αντώνη Μωραΐτη. Εγώ τον νοσταλγώ. Και τον ευχαριστώ».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή