Σήμερα η λέξη manga (μάνγκα) έχει γίνει διεθνής και είναι συνώνυμη των ιαπωνικών κόμικς για κάθε αναγνώστη που ξέρει και αγαπά τα εικονογραφημένα βιβλία αυτού του είδους. Λίγοι όμως γνωρίζουν ότι η συγκεκριμένη ιαπωνική λέξη δηλώνει τις «παράξενες εικόνες» που «διηγούνταν» ιστορίες και μύθους από την παράδοση της χώρας. Εχουν τις ρίζες τους στους μακρινούς 18ο και 19ο αιώνα, αποτελούν δε γεννήματα του καλλιτεχνικού ρεύματος Ουκίγιο-ε (Ukiyo-e, «εικόνες ενός ρέοντος κόσμου»), που εξέφρασε εικαστικά την κινητικότητα της νέας εποχής που τότε ανέτειλε για την Ιαπωνία.
Εμπνευστής των σημερινών μάνγκα, που με τη συνάρθρωση λόγου και εικόνας ανανέωσαν ριζικά τον τρόπο έκφρασης και των δύο μέσων, υπήρξε ο θρυλικός ζωγράφος Κατσουσίκα Χοκουσάι (1760-1849). Χάρη στη μεγάλη έκθεση «Η Ιαπωνία και το βιβλίο», που εγκαινιάστηκε χθες στην Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, μπορούμε να δούμε κάποια σπάνια πρωτότυπα έργα του, τυπώματα εξαιρετικής τεχνικής και αισθητικής. Αλλά όχι μόνον δικά του. Εχοντας ως κεντρικό άξονα το βιβλίο, το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας, υπό την αιγίδα του «Αθήνα 2018 – Παγκόσμια Πρωτεύουσα Βιβλίου» του Δήμου Αθηναίων, παρουσιάζει στην Αθήνα μέρος των συλλογών του.
Τα έργα των εκπροσώπων της ιαπωνικής σχολής Ουκίγιο-ε προέρχονται από τη Συλλογή Γρηγορίου Μάνου, ο οποίος ίδρυσε το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης Κέρκυρας, το 1928.
Η συλλογή, που συγκροτήθηκε μεταξύ Βιέννης και Παρισιού, στα τέλη του 19ου αιώνα, είναι από τις μεγαλύτερες στον κόσμο σε πλούτο, ποιότητα και μέγεθος. Ετσι στην έκθεση που πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της πρεσβείας της Ιαπωνίας, παρουσιάζονται 68 έργα του Μουσείου Ασιατικής Τέχνης, πρωτότυπες έγχρωμες ξυλογραφίες κλασικών, σήμερα, δασκάλων του είδους που το έργο τους προηγείται χρονικά ή πλαισιώνει τις εξαιρετικές δημιουργίες του Χοκουσάι.
Ως φυσικό ακόλουθο των παραπάνω έρχεται στην έκθεση η παρουσίαση του έργου του ελληνικής καταγωγής Ιάπωνα συγγραφέα Λευκάδιου Χερν (1850-1904), που κεντρίζει το ενδιαφέρον τόσο με τον απίστευτο βίο του όσο και με την απόκοσμη, ιδιαίτερη αίσθηση της γραφής του, η οποία οφείλει πολλά στα μάνγκα.
O Χερν, ο οποίος βρήκε στην Ιαπωνία την πατρίδα που σε όλη τη ζωή του αναζητούσε, συνέβαλε καθοριστικά στη γνωριμία της Δύσης με τον πολιτισμό της Απω Ανατολής. Η εξαιρετική συλλογή των έργων του Χερν αποτελεί δωρεά του συλλέκτη Τάκη Ευσταθίου προς το Μουσείο Ασιατικής Τέχνης της Κέρκυρας, συμβάλλοντας σημαντικά στον σημερινό πλούτο των εκθεμάτων του.
«Η Ιαπωνία και το βιβλίο», έως 3/5, Πινακοθήκη Δήμου Αθηναίων, Λεωνίδου και Μυλλέρου, πλ. Αυδή.