Ολοένα και συχνότερα οι παρέες των ανθρώπων καταλήγουν σε μια ήπια συνενοχή ότι τίποτα δεν θα διαταράξει τον ύπνο τους, τίποτα τελικά δεν διακυβεύεται. Δεν έχει σημασία αν θα κερδηθεί κάτι, αλλά σίγουρα δεν θα χαθεί.
Οι άνθρωποι ευτυχώς ακόμα συναντιούνται. Συνάπτουν φιλικές, κοινωνικές σχέσεις, ανθρώπινες με κάθε αφορμή. Επαγγελματικές γνωριμίες, κοινωνικές, φιλίες μέσα από τα σχολεία των παιδιών.
Τι συμβαίνει όμως με τις παρέες; Πολύ συχνά τα θέματα που ανακινούνται είναι θέματα που δεν προκαλούν κανενός είδους κραδασμούς. Πού θα πάτε διακοπές; Εσείς ποια δασκάλα είχατε; Και άλλα τέτοιας υφής ζητήματα. Επιπλέον μια άλλη ανάγκη των ανθρώπων είναι να ενώνονται. Να συζητούν ζητήματα στα οποία συμφωνούν. Που γνωρίζουν εκ των προτέρων ότι δεν θα διαφωνήσουν, για να μη χαλάσει η λίγη ώρα που έχουν στη διάθεσή τους. Αναγκαία και πολύ ανθρώπινα όλα αυτά.
Αυτή όμως η τάση γίνεται ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Περισσότερο από ποτέ, και για αιτίες που μπορούν να ανευρεθούν, οδεύουμε συχνά προς τη σμίλευση μιας κοινής στρογγυλής ομαδικής προσωπικότητας που κανένας δεν ακουμπά κανέναν και κανένα θέμα δεν θίγεται. Αυτός ο ανθρωπότυπος ευνοείται από τις συγκυρίες.
Να είμαστε ευγενείς, ραφινάτοι, κομψοί στους τρόπους και στα γούστα, μια καλογυαλισμένη εικόνα ανθρώπων που μοιάζει να έχει φτάσει σε μιαν αυτογνωσία, έμπειροι και ώριμοι ώστε να λέμε πάντα τα σωστά πράγματα τη σωστή στιγμή, να μην ακουμπάμε γκρίζες ζώνες, να μην εκθέτουμε τίποτα που να μην είναι πολιτικώς ορθό, να έχουμε θετική άποψη για τους ανθρώπους, ει δυνατόν για όλους τους ανθρώπους, σωστό χιούμορ, και που φυσικά δεν θα γίνουμε ποτέ μα ποτέ δυσάρεστοι.
Αυτός ο τύπος ανθρώπου σχεδόν επιβάλλεται άνωθεν, από μια αδιόρατη υπερεγωτική επιταγή, έναν Μεγάλο Αδερφό, που παρακολουθεί προκειμένου να μην έρθουν πολύ κοντά οι άνθρωποι, να μη δούμε ποτέ κάτω από το περιτύλιγμα. Αυτό όσο προχωρά το βλέπουμε και στις βαθύτερες σχέσεις, στις φιλίες, ακόμα και στον γάμο. Υπάρχουν άνθρωποι που έχουν ζήσει μαζί μια ολόκληρη ζωή και δεν γνωρίζουν ο ένας τον άλλον. Δεν γνωρίζουν ίσως ούτε τον εαυτό τους. Γιατί είναι το αίτημα μιας ολόκληρης γενιάς να ασχολούμαστε με άλλα πράγματα εκτός από τον άνθρωπο και τις διαφορές του. Με πόση λεπτομέρεια ακούω ανθρώπους να περιγράφουν το πώς λειτουργούν οι μηχανές. Ή πώς λειτουργούν τα συστήματα, το πώς συγκεντρώνεται ο πλούτος ή πώς διακοσμείται ένα σπίτι.
Το υλικό δεν προκαλεί τόσο τρόμο όσο το άυλο. Πάντα ο φόβος του ανθρώπου ανακινούνταν από αυτό που δεν έβλεπε, δεν έπιανε, δεν γνώριζε, αλλά μόνον ένιωθε. Και αυτό ήταν δύσκολο να το τεκμηριώσει κάποιος λογικά. Για να αποσοβηθεί αυτός ο φόβος, ανακύπτει ένα σύγχρονο μοντέλο ανθρώπου, που ευνοείται τρομερά από την εποχή, που έχει μάθει να ελίσσεται, να ρέει, να μιλάει αλλά να μην εκφράζεται, να έχει απόψεις αλλά να μην τοποθετείται, να τον ακουμπάς αλλά να μην τον πιάνεις.
Ισως είναι μια διάχυτη ανάγκη για ευκολίες. Κάποτε, ή ακόμα και σήμερα, εκτός Δύσης οι άνθρωποι πόνεσαν πολύ. Γδάρθηκαν στα κατσάβραχα της Ιστορίας, στην ανέχεια και στη στέρηση. Φαντασιώθηκαν έκτοτε μιαν ευκολία. Η ζωή να μην έχει κανέναν περιορισμό. Να μην είσαι τίποτα από όλα αυτά που προκάλεσαν πόνο.
Η ανάγκη αυτή προωθείται παγκοσμίως από τη σύγχρονη τάση να είναι όλα μη ταυτοτικά. Οπως σε μια παρέα χάνεται η ιδιαιτερότητά σου, η ανάγκη για αληθινή γνωριμία, με τον κίνδυνο ότι αυτό θα φέρει και συγκρούσεις, έτσι και παγκοσμίως πρέπει να είσαι υπεράνω ταυτοτήτων. Αυτό ξεκίνησε από την παγκοσμιοποιημένη τάση που καταργεί διαφόρων ειδών ταυτότητες, εθνικές, θρησκευτικές, με τελευταία μεγάλη μάχη που έχει ξεκινήσει, την ταυτότητα του φύλου. Επειδή ακριβώς οι ταυτότητες, έτσι όπως σκληρά και άκαμπτα έμπαιναν, δημιουργούσαν συγκρούσεις, η φαντασίωση κινείται προς την κατάργηση όλων αυτών, προς τη δημιουργία ενός κόσμου όπου όλα θα είναι χωρίς πρόσημο, χωρίς πρόσωπο, χωρίς ταυτότητα, χωρίς φύλο και ει δυνατόν, φυσικά και χωρίς θάνατο.
Ολα θα υπάρχουν ρέοντα και ακατανόητα, χωρίς υλικότητα και γείωση, χωρίς πάθος, χωρίς έρωτα, χωρίς σύγκρουση, χωρίς ήττα αλλά φυσικά και χωρίς καμία νίκη. Να είμαστε όλοι φλου.
Ολα ξεκινούν από τα μικρά και γίνονται μεγάλα. Η αποτύπωση μιας παρέας όπου κανένας δεν έχει τη δική του ταυτότητα, αλλά συμπλέουν όλοι προς μια μελανζέ όψη πλαστελίνης είναι μια εικόνα που εκτείνεται και μολύνει ασυνείδητα τη σκέψη των ανθρώπων. Τότε εν ονόματι της «ειρήνης» θα θυσιαστούν και θα ευνουχιστούν όλα τα κομμάτια που διαφέρουν, όλα τα μέρη που είναι ύποπτα για διαφοροποίηση. Και τότε το όμοιο θα κυριαρχήσει. Η ζωή όμως ακόμα και σήμερα γεννιέται από τις αντιθέσεις, από τα αντίθετα. Και αυτό ακόμα τίθεται υπό αμφισβήτηση.