Χριστόφορος Λιοντάκης: Δεν χρειάζεται να τα πούμε όλα

Χριστόφορος Λιοντάκης: Δεν χρειάζεται να τα πούμε όλα

3' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

«Θα ξανάρθει/ ηλιοβασίλεμα μετανιωμένο/ ξύπνημα πρωινό./ Και με μνήμη και με λήθη/ θα ξανάρθει/ ήχος απόβροχου καλοκαιρινού./ Θα ξανάρθει/ το λίγο νοσταλγώντας του φωτός». Με αυτούς τους στίχους από τη βραβευμένη συλλογή «Με το φως» αποχαιρετά η Εταιρεία Συγγραφέων τον Χριστόφορο Λιοντάκη, ποιητή, μεταφραστή (και ιδρυτικό μέλος της Εταιρείας), ο οποίος «έφυγε» χθες το πρωί σε ηλικία εβδομήντα τεσσάρων ετών.

Χαρακτηριστικός εκπρόσωπος των ποιητών της γενιάς του ’70, και από τους σημαντικότερους σύγχρονους Ελληνες ποιητές, ο Λιοντάκης κατέφτασε στην Αθήνα από την Κρήτη με ένα εντυπωσιακό γλωσσικό οπλοστάσιο αλλά και παιδεία πολυπρισματική.

Γεννήθηκε το 1945 στο Ηράκλειο Κρήτης, σπούδασε νομικά στην Αθήνα και παρακολούθησε μαθήματα φιλοσοφίας δικαίου στο Παρίσι. Το 1973 κυκλοφόρησε η πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Το τέλος του τοπίου».

Εξαιρετικός μεταφραστής, είχε ασχοληθεί συστηματικά με τη γαλλική ποίηση και λογοτεχνία, έχοντας μεταφράσει μεταξύ άλλων Ζενέ, Απολινέρ, Μπονφουά, Ελιάρ, Ρεμπό, Πονζ, Βαλερί, Σταντάλ και έχοντας εκδώσει «Ανθολογία γαλλικής ποίησης». Τιμήθηκε από το γαλλικό υπουργείο Πολιτισμού, που τον είχε χρίσει Ιππότη της Τάξεως Γραμμάτων και Τεχνών. Εκτενώς επίσης ασχολήθηκε με τη θεατρική μετάφραση και συνεργάστηκε, μεταξύ άλλων, με τον Βαγγέλη Θεοδωρόπουλο στο Θέατρο του Νέου Κόσμου.

Η συλλογή του «Με το φως», 1999, τιμήθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης και επίσης με το Βραβείο Ποίησης του περιοδικού «Διαβάζω», το 2000. Ποιήματά του έχουν μεταφραστεί στα γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά και αγγλικά και έχουν δημοσιευθεί στο περιοδικό «Harvard Review». Το υπουργείο Πολιτισμού της Γαλλίας τον ονόμασε Ιππότη της Τάξεως Γραμμάτων και Τεχνών και ο Δήμος Ηρακλείου του απένειμε το βραβείο Νίκου Καζαντζάκη. Το 2012 τιμήθηκε με το βραβείο Ποίησης του Ιδρύματος Κώστα και Ελένης Ουράνη της Ακαδημίας Αθηνών, για το σύνολο του έργου του. Ο Θάνος Μικρούτσικος έχει μελοποιήσει ποιήματά του, που έχουν κυκλοφορήσει σε cd με τίτλο «Ποίηση με μουσική: Κωνσταντίνος Καβάφης – Χριστόφορος Λιοντάκης».

Ανθρωπος ζεστός, με φίνα αίσθηση του χιούμορ, γενναιόδωρος προς τους νέους συγγραφείς και ποιητές, ο Χριστόφορος Λιοντάκης είχε πριν από έναν χρόνο (17 Ιουνίου 2018) δώσει εκτενή και εξομολογητική συνέντευξη στον συνεργάτη της κυριακάτικης «Κ» Διονύση Μαρίνο. Σταχυολογούμε μερικά αποσπάσματα από εκείνη τη συνομιλία:

• Η ποίηση ξεκινάει σαν αθώο φλερτ. Ορισμένες φορές γίνεται δεσμός. Και το διαζύγιο είναι δύσκολο ή και επώδυνο. Το ίδιο συμβαίνει και με κάθε μορφή τέχνης.

• Η ποίηση δεν είναι συναλλαγματική σχέση. Ο ποιητής δεν της χρωστάει. Πολύ, δε, περισσότερο δεν του χρωστάει η ποίηση. Ο ποιητής βρίσκεται πάντοτε σε απόλυτη διαθεσιμότητα και κινείται στο άγνωστο. Συμμετέχει σε ένα παιχνίδι δίχως συγκεκριμένους κανόνες και πρέπει να τους επινοεί ο ίδιος και να τους καταργεί όταν δεν του χρειάζονται. Να είναι γενναιόδωρος. Να τα δίνει όλα και να μην περιμένει ανταλλάγματα. Πρόκειται για μια σχέση με πολλές διαψεύσεις, αλλά και ικανοποιήσεις.

• Δεν είπα ποτέ «ναι, είμαι ποιητής». Μεγάλη κουβέντα. Ούτε εγώ μπορώ να κρίνω το έργο μου.

• Δεν ήθελα να κάνω ποτέ σημαία τις ερωτικές μου επιλογές. Πάνω από όλα με ενδιέφερε ό,τι ήταν να πω να το πω ποιητικά. Να στέκει ποιητικά. Δεν με ενδιέφερε το κήρυγμα ή να κάνω μανιφέστα. Αλλοι στην Ελλάδα και στο εξωτερικό το έκαναν εν μέρει επιτυχημένα και εν μέρει όχι. Στη δική μου περίπτωση λειτούργησε ένας εσωτερικός μονόλογος με πάρα πολλές φωνές συγχρόνως μέσα μου. Κατέφυγα σε πολλά αρχαιόθεμα θέματα και στοιχεία. Επέλεξα πρόσωπα της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας, τα οποία τα έφερα στο σήμερα, καθιστώντας τα οιονεί σύγχρονα. Αφενός για να δώσω μια συνοχή χρόνου και συγχρόνως να εκφράσω το ποιητικό μου credo.

• Από όσα έγραψα πέταξα πάρα πολλά. Υπάρχει μια πανέμορφη φράση στα πατερικά κείμενα: «Τη αφαιρέσει γαρ, το αρχαίο κάλλος αποκαλύπτεται. Να γράφεις εκατό σελίδες και να σου μένουν τρεις. Είναι μεγάλο κέρδος. Δεν χρειάζεται να τα πούμε όλα.

Η κηδεία του Χριστόφορου Λιοντάκη θα γίνει τη Δευτέρα 29 Ιουλίου και ώρα 4.30 μ.μ. στο Νεκροταφείο Χαλανδρίου.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή