Η Ζάκυνθος απέκτησε το πρώτο της φωτογραφικό λεύκωμα. Ο δίγλωσσος τόμος (ελληνικά – αγγλικά) είναι το «αντίδωρο» της φωτογράφου Διονυσίας Πόθου-Αλεξιάδη προς τη γενέτειρά της και γη των προγόνων της. Η «Ζάκυνθος» είναι ένας ύμνος στον πλούτο της νήσου, πλούτος φυσικός και πνευματικός, αλλά πρωτίστως μια επιθυμία να υπογραμμιστεί και να αναδειχθεί ο ψυχισμός της Ζακύνθου, τα κοιτάσματα του κάλλους και η συγκινητική, διαχρονική συμβίωση οργιάζουσας φύσης και πολιτιστικού αποτυπώματος.
Η Διονυσία Αλεξιάδη με λίκνο το Μέσω Γκρεκαρίο, ένα μικρό αγροτικό χωριό της Ζακύνθου όπου έζησε τα πρώτα παιδικά χρόνια («θησαυροφυλάκιο της ζωής μου», όπως τα χαρακτηρίζει), είναι μια φωτογράφος που έχει γυρίσει όλον τον κόσμο, έχει φωτογραφίσει από την Αλάσκα ώς τη Μογγολία και από την Παταγωνία ώς τη Σιβηρία, με πολλές εκθέσεις. Αλλά με τη «Ζάκυνθο», αυτό το έργο ζωής, επιχειρεί να κληροδοτήσει στην ιδιαίτερη πατρίδα της το βλέμμα με το οποίο γαλουχήθηκε και το οποίο η ίδια διαμόρφωσε μέσα από τα βιώματα και τις εμπειρίες της. Γι’ αυτό, και ειδικά για την έκδοση, προσέθεσε το πατρικό της όνομα για να τιμήσει την πατρίδα της αλλά και τη μνήμη του πατέρα της, Νικολάου Θ. Πόθου. Αυτό που γεννήθηκε, η «Ζάκυνθος», είναι κιβωτός, είναι και «χρέος». Εχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον ότι το λεύκωμα αυτό δεν είναι μια συμβατική συγκέντρωση ωραίων φωτογραφιών, αλλά το αποτέλεσμα μιας συστηματικής και τεκμηριωμένης καταγραφής κάθε σπιθαμής του νησιού, με πρόγραμμα και οργανωμένη σάρωση κάθε ακτής, κάθε χωριού, κάθε σημείου ειδικού φυσικού κάλλους. Με τη μεγάλη εμπειρία της σε φωτογράφιση τοπίου, έχοντας εκτεθεί σε δύσκολες συνθήκες στα πέρατα του κόσμου, η Διονυσία Αλεξιάδη έσκυψε πάνω από την πατρίδα της για να αποσπάσει το μύχιο και το έντιμο, και μας παρέδωσε μια Ζάκυνθο ως «θαυμασία νήσο».
Οι γαλάζιες σπηλιές στο ακρωτήρι Σκινάρι, στο βόρειο τμήμα.
Ως πρόμαχος του ωραίου αλλά κυρίως ως υπερασπίστρια του πολλαπλώς σημαντικού, μέσα από διεργασίες του αυθόρμητου και του λόγιου πολιτισμού, η Διονυσία Αλεξιάδη συνέθεσε τη δική της «Ζάκυνθο». Είναι μια προσωπική ερμηνεία του τόπου, ένα δάνειο βλέμμα. Η Διονυσία Αλεξιάδη με αυτήν την πυκνή παράθεση φωτογραφιών μάς καλεί να δούμε τη Ζάκυνθο με τον δικό της βιωμένο τρόπο, ένα τρόπο που, απρόσμενα, μεταλλάσσεται από προσωπικός σε καθολικός, από ιδιωτικό χρέος σε δημόσια ανάγκη.
Υπάρχει ένα κοινό νήμα που διατρέχει το λεύκωμα. Απ’ άκρη σ’ άκρη, το νησί παρουσιάζεται τμηματικά με έμφαση στη φύση, στις ακτές, στους καρπούς της γης, στα έθιμα και στα πάμπολλα μνημεία, που, παρά τον φοβερό σεισμό του 1953, υπάρχουν ακόμη διάσπαρτα, ιδίως στις εξοχές. Παλιά καμπαναριά, του τύπου που δίνει μοναδική χάρη στην Ζάκυνθο (ακόμη και στη μετασεισμική πόλη που χτίστηκε πάνω στο «οικόπεδο» που άφησε ο σεισμός), μπασιές –οι ενετικού τύπου είσοδοι στα μποστάνια, στα εξοχικά και στα περιβόλια–, νεκροταφεία (το νησί έχει πολλά ιστορικά κοιμητήρια, ανάμεσα στα οποία και το εβραϊκό από τον 13ο αιώνα), απλά σπίτια της υπαίθρου με εκείνα τα ιδιαίτερα επτανησιακά χρώματα, μαντρότοιχοι, στέγες, παλιές εκκλησίες (στην πόλη και έξω από αυτήν) κεντούν έναν ύμνο για τη Ζάκυνθο. Τον ενορχηστρώνει η ίδια η Διονυσία Αλεξιάδη που κατευθύνει τον φακό της με μέτρο το αποτέλεσμα που επιθυμεί να παραγάγει.
Μας δίνει την ιδεατή Ζάκυνθο, που, όμως, είναι υπαρκτή. Ολα όσα βλέπουμε στο λεύκωμα είναι εκεί έξω και μας περιμένουν. Χρειαζόταν, όμως, ένα βλέμμα να οργανώσει την εκ νέου ψυχική επανασύνδεση με τον τόπο, ένα νησί ταλαιπωρημένο από φυσικές καταστροφές και στρεβλή ανάπτυξη, αλλά που, όμως, παραμένει ένας τόπος μοναδικών συνηχήσεων. Οποιος γνωρίσει την πραγματική Ζάκυνθο δεν απαγκιστρώνεται.