Kαι σ’ αυτή την περίπτωση, η κρίση και μια έκτακτη κατάσταση έφεραν και κάτι θετικό: χθες το μεσημέρι στη Στοά του Βιβλίου κάθησαν στο ίδιο τραπέζι οι εκπρόσωποι όλων των φορέων του χώρου του βιβλίου. Ο λόγος ήταν μια πραγματικά έκτακτη ανάγκη: οι πληροφορίες που θέλουν την πρόθεση του υπουργείου Ανάπτυξης να καταργήσει τη διάταξη της ενιαίας τιμής για το βιβλίο.
Ζοφερά παραδείγματα
Για «αναστάτωση και διάλυση της αγοράς του βιβλίου» μίλησε ο Θανάσης Ψυχογιός εκπροσωπώντας την ΕΝΕΛΒΙ. Και ανέφερε παραδείγματα από χώρες στις οποίες καταργήθηκε η ενιαία τιμή: στην Αγγλία, στα τέσσερα χρόνια της εφαρμογής της ελεύθερης αγοράς στο βιβλίο, έκλεισαν εκατοντάδες μικρά βιβλιοπωλεία και από 1.800 έμειναν 1.280, ενώ η αλυσίδα Waterstones είναι σε άθλια κατάσταση. Στην Αυστραλία δεν υπάρχουν καθόλου ανεξάρτητα βιβλιοπωλεία και δύο αλυσίδες χρεοκόπησαν. Στις ΗΠΑ η αγορά έχει οδηγηθεί σχεδόν σε μονοπωλιακή κατάσταση. Υπάρχουν τέσσερις εκδοτικοί κολοσσοί και η amazon. Aν καταργηθεί η ενιαία τιμή, θα κλείσουν πολλά σημεία πώλησης, θα πιεστούν οι αλυσίδες και κατ’ επέκταση και οι εκδοτικές επιχειρήσεις. Τα πολυκαταστήματα και τα σούπερ μάρκετ θα ζητούν μόνο μπεστ σέλερ, αφού αυτά θα έχουν ζήτηση», είπε ο κ. Ψυχογιός. Και συμπλήρωσε ότι έτσι κι αλλιώς τα πράγματα είναι δύσκολα αυτή την περίοδο στον εκδοτικό χώρο, αφού οι τιμές των βιβλίων έχουν μειωθεί κατά 20% αφότου άρχισε η κρίση.
Στο πάνελ χθες ήταν οι εκπρόσωποι των φορέων του βιβλίου και στην αίθουσα πολλοί συγγραφείς. Μερικοί από αυτούς μίλησαν. Ο Πέτρος Τατσόπουλος είπε ότι «είναι επιβεβλημένη η ενιαία τιμή. Είναι το μοναδικό διαθέσιμο ανάχωμα που έχουμε αυτή τη στιγμή και πρέπει να το προστατεύσουμε». Συμπλήρωσε δε ότι «ταφόπλακα που έρχεται να θολώσει τα νερά είναι ο αθέμιτος ανταγωνισμός από τις εφημερίδες που διαθέτουν βιβλία ισάξιας αισθητικής σε πολύ χαμηλές τιμές. Αν απελευθερωθεί η ενιαία τιμή, θα γίνει όπως και με τα cd: τους επόμενους μήνες θα δούμε καινούργια βιβλία να πωλούνται μέσα από τις εφημερίδες». Ο Χρήστος Xωμενίδης παρουσίασε τον κόσμο του βιβλίου και όλους όσοι μετέχουν στην παραγωγή του ως «χειροτεχνία. Οσο για τα βιβλιοπωλεία, δεν είναι πρατήρια βιβλίων. Είναι ναοί, στέκια της πνευματικής κίνησης. Συναντιούνται άνθρωποι, συζητούν, ζυμώνονται. Στο σούπερ μάρκετ ούτε για τα τυριά δεν μπορείς να πιάσεις κουβέντα», είπε. Ο Θανάσης Χειμωνάς μίλησε και ως εκπρόσωπος για τα θέματα πολιτισμού του ΠΑΣΟΚ και είπε ότι παρότι μετέχει το κόμμα του στην κυβέρνηση, δεν έχει καταστεί δυνατή μια συνάντηση με τον υπουργό Πολιτισμού. Γι’ αυτό χθες εκδόθηκε δελτίο Τύπου για το θέμα της ενιαίας τιμής, όπου καταγράφεται η πλήρης αντίθεση του ΠΑΣΟΚ προς την πραγματοποίηση αυτής της προοπτικής.
Πάντως, όλοι αναφέρθηκαν με πολύ αρνητικό τρόπο στον νυν υπουργό Πολιτισμού και στην άρνησή του να δεχθεί τον κόσμο του βιβλίου ή να πάρει μια επίσημη θέση στο ζήτημα. «Ζητάμε από τον υπουργό Πολιτισμού να βγει από το γραφείο του και να αναλάβει πρωτοβουλία υπεράσπισης της ενιαίας τιμής στο βιβλίο». «Θα είναι ένα πολύ δυσάρεστο βήμα προς τα πίσω», είπε ο ποιητής Τίτος Πατρίκιος.
Στη διάρκεια της χθεσινής συνέντευξης Τύπου πήραν τον λόγο πολλοί συγγραφείς, όλοι οι εκπρόσωποι των συνδικαλιστικών φορέων του βιβλίου, αλλά και παλαιότεροι συνδικαλιστές. Υπήρξαν βέβαια και μεμονωμένες παρεμβάσεις (του κ. Τρικεριώτη από το βιβλιοπωλείο «Πρωτοπορία») που υπαινίσσονταν ότι οι εκδότες συχνά υπονομεύουν οι ίδιοι την αγορά του βιβλίου και τα βιβλιοπωλεία με τα πολλά παζάρια βιβλίου, ιδίως από τότε που ξεκίνησε η κρίση.
Τα πράγματα στον εκδοτικό χώρο πάνε από το κακό στο χειρότερο. Μια ακόμη συρρίκνωση θα κάνει τα πράγματα εφιαλτικά, «και ίσως θα πρέπει να πάρουμε απόφαση ότι θα γράφουμε από χόμπι», όπως είπε ο Θαν. Χειμωνάς.