TIMOTHY SNYDER
Η δική μας ασθένεια. Μαθήματα ελευθερίας από ένα ημερολόγιο νοσηλείας
μτφρ.: Γιώργος Μπολιεράκης,
εκδ. Στερέωμα
Αυτό το βιβλίο ξεκίνησε από κάποιες σημειώσεις που έκανα στο ημερολόγιό μου όταν πάλευα ενάντια στην απόλυτη μοναξιά (σ.σ. της ασθένειας). Κέρδισα τις λίγες ακόμη εβδομάδες που λαχταρούσα τότε, και έτσι έγραψα.
Εξακολουθώ να έχω μια τρύπα στο συκώτι μου, αν και τώρα είναι μικρότερη. Eνα συκώτι θεραπεύεται. Το πιθανότερο είναι ότι το δικό μου δεν είναι πλέον μολυσμένο· θα το μάθω όταν σταματήσω τα αντιβιοτικά. Οι εννέα τρύπες στο σώμα μου είναι τώρα ένας αστερισμός από ουλές. Τα πέλματα των ποδιών μου είναι ακόμη μυρμηγκιασμένα, όπως και η αριστερή μου παλάμη, ειδικά ο αριστερός δείκτης μου. Σε λίγο θα πληκτρολογήσω με αυτόν την τελευταία περίοδο τούτου του βιβλίου: όχι ως ένδειξη παραίτησης, αλλά ως σημάδι βελτίωσης.
Ακόμη και μετά την ανάρρωσή μας, ουλές και συμπτώματα παραμένουν ως κληρονομιά της ασθένειας. Η ανάρρωση δεν είναι η επιστροφή στα πράγματα ως είχαν. Δεν είμαι ακριβώς όπως ήμουν πριν. Το αγγλικό λεξιλόγιό μου επανήλθε κατά κύματα, σαν βροχή από κάποιο φιλικό σύννεφο μιλώ και γράφω λίγο διαφορετικά τώρα.
Οι άλλες γλώσσες που μιλώ δεν επηρεάστηκαν· μίλησα πολωνικά ενώ ήμουν σε σήψη και ημιλιπόθυμος καθ’ οδόν από το αεροδρόμιο προς το νοσοκομείο· όταν κοιτάζω τα μηνύματα της γυναίκας μου, βλέπω ότι μετά την επέμβαση ζήτησα καρότα, σέλινο και γαλλικά αστυνομικά μυθιστορήματα. Eνα μεγάλο μέρος του σώματός μου ξυρίστηκε για χειρουργεία, ενέσεις, σωληνάκια και ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα. Ορισμένες τρίχες που ήταν μαύρες ξαναβγήκαν λευκές· ορισμένες τρίχες που ήταν λευκές ξαναβγήκαν μαύρες. Aλλοτε με έπαιρνε ο ύπνος με τη σκέψη του πρώτου φλιτζανιού καφέ το επόμενο πρωί· τώρα δεν μου αρέσει η μυρωδιά του. Tις προάλλες, ενώ ετοιμαζόμουν να ενημερώσω το Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών και να δώσω έτσι την πρώτη μου διάλεξη έπειτα από μισό χρόνο, συνειδητοποίησα ότι δεν ήξερα πια πώς να δένω γραβάτα.
Δεν αφήνουμε ποτέ την Ιστορία εντελώς πίσω μας. Μπορούμε να μάθουμε από τις προσδοκίες και τις αποτυχίες του εαυτού μας στο παρελθόν και των προηγούμενων εποχών ώστε να δημιουργήσουμε κάτι καινούργιο. Δεν θα ξαναγίνω όπως ήμουν πριν, ούτε θα το ήθελα· έχω μάθει πράγματα, οπότε είμαι καλύτερος. Είμαι ακόμη θυμωμένος: όχι τόσο για τον εαυτό μου, όσο για όλους μας. Μας αξίζει η ελευθερία και επίσης χρειαζόμαστε θεραπεία αποτελεσματική.