Η πολυδιάστατη ιστορία της αυτοκίνησης στην Ελλάδα

Η πολυδιάστατη ιστορία της αυτοκίνησης στην Ελλάδα

2' 21" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΗΛΙΑΣ ΚΑΦΑΟΓΛΟΥ

Ελληνική αυτοκίνηση, 1900-1940

Εκδ. Υψιλον, σελ. 609

Το 1907 ήταν τόσο λίγα τα αυτοκίνητα που κυκλοφορούσαν στους ελληνικούς δρόμους ώστε μπορούσαν να αναγνωριστούν από το όνομα του ιδιοκτήτη τους – άλλωστε, δεν έφεραν πινακίδες. Την περίοδο του Μεσοπολέμου, όταν οι λεωφορειούχοι μείωσαν τις τιμές των εισιτηρίων και το επιβατικό κοινό προτίμησε προσωρινά τη μεταφορά του από τα λεωφορεία σε δρομολόγια που ούτως ή άλλως κινούνταν παράλληλα προς τις γραμμές του τραμ, οι τροχιοδρομικοί αποφάσισαν να ρίχνουν τα τραμ πάνω στα λεωφορεία που θα συναντούσαν στην πορεία, ούτως ώστε το επιβατικό κοινό να φοβηθεί και να επιστρέψει σε αυτά. Ο Εμπειρίκος υπήρξε από τους πρώτους μοτοσικλετιστές στην Ελλάδα, ενώ ο Ελύτης, τουλάχιστον ώς το 1939 που απέκτησε δίπλωμα οδήγησης, αλώνιζε την ύπαιθρο ταξιδεύοντας ως συνοδηγός σε αμάξια φίλων του. Υπήρξε μια εποχή στην οποία η απεριόριστη ταχύτητα που υποσχόταν η λεωφόρος Συγγρού πυροδοτούσε νεωτεριστικά οράματα στο φαντασιακό των συγγραφέων και των ζωγράφων της πόλης. Αυτή η εποχή ήταν οι πρώτες δεκαετίες του εικοστού αιώνα, όταν στην Αμερική το φορντικό σύστημα μαζικής παραγωγής έφτανε στο αποκορύφωμά του με το περίφημο μοντέλο Τ και ο ανταγωνισμός της αυτοκινητοβιομηχανίας του Φορντ με την Τζένεραλ Μότορς καθόριζε σε μεγάλο βαθμό τη μεθοδολογία και την αρχιτεκτονική της βιομηχανικής παραγωγής για τα επόμενα χρόνια.

Για τον Ηλία Καφάογλου η ιστορία της αυτοκίνησης στην Ελλάδα, από την αρχή του εικοστού αιώνα έως την έναρξη του Ελληνοϊταλικού πολέμου, δεν είναι απλώς άλλο ένα κεφάλαιο στην ιστορία της τεχνολογίας του τόπου, αλλά μια δυναμική και πολυδιάστατη ιστορία που συνδιαλέγεται με πλήθος παραμέτρων της ελληνικής ζωής. Οι θεματικοί άξονες αυτής της ιστορίας είναι ποικίλοι και αλληλεπικαλυπτόμενοι. Η χάραξη των οδικών δικτύων στις πόλεις και στην ύπαιθρο, η διαμόρφωση της αστικής μορφολογίας, οι συγκοινωνιακές πολιτικές που ακολουθήθηκαν. Η υποδοχή του αυτοκινήτου από τον Τύπο της εποχής και το αντικαθρέφτισμα των νεωτερικών τάσεων αλλά και των φοβικών αντιδράσεων απέναντί του. Οι μηχανικοί της εποχής, οι «κοινωνικοί επαναστάτες», όπως τουλάχιστον τους οραματίστηκε ο Θορστάιν Βέμπλεν, η στρατιωτική τεχνολογία και τα οχήματα που επιστρατεύτηκαν στα πεδία μαχών των Βαλκανικών πολέμων, του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, της Μικρασιατικής Εκστρατείας. Οι νεοσύστατες ελληνικές λέσχες αυτοκινήτου και ο δειλά αναπτυσσόμενος μηχανοκίνητος αθλητισμός.

Ο Καφάογλου ανήκει σε εκείνη την άτυπη ομάδα που περιλαμβάνει συγγραφείς όπως ο Νίκος Πλατής και ο Δημήτρης Φύσσας, ακατάβλητους ερευνητές που οργώνουν την πόλη, ξεψαχνίζουν δημόσια και ιδιωτικά αρχεία, αποδελτιώνουν λησμονημένα ή αιρετικά βιβλία και συλλέγουν όλες εκείνες τις πληροφορίες που η καθωσπρέπει ακαδημαϊκή έρευνα σνομπάρει. Η αξιέπαινη μελέτη του Καφάογλου συγκρατεί στους κόλπους της έναν πακτωλό πληροφοριών, που διαχέονται αποσπασματικά στις πολυάριθμες υποενότητες που τη συναρμόζουν. Με δεδομένο τον πολύ περιορισμένο αριθμό δημοσιευμένων μελετών σχετικών με τις τεχνολογικές εξελίξεις στη χώρα στη διάρκεια του περασμένου αιώνα και συνυπολογίζοντας ότι οι περισσότερες έρευνες γύρω από τα τεχνολογικά ζητήματα περιορίζονται σε επίπεδο ακαδημαϊκών δημοσιεύσεων και διδακτορικών διατριβών, η μελέτη του Καφάογλου καλύπτει ένα σημαντικό βιβλιογραφικό κενό.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή