ΑΡΓΥΡΗΣ ΠΑΓΑΡΤΑΝΗΣ
Το Μυθιστόρημα του Μουντιάλ
εκδ. Αθλητικός Τύπος, σελ. 444
Ξεκινάμε από την Ουρουγουάη (1930), συνεχίζουμε στην Ιταλία και μετά στη Γαλλία. Διακοπή λόγω της παγκόσμιας ανθρωποσφαγής. Επανεκκίνηση των (άλλων) συγκρούσεων στη Βραζιλία (1950) για το ανά τετραετία ραντεβού εθνικών ομάδων με τον ίδιο οπλισμό: μια μπάλα. Κατόπιν πάμε στην ουδέτερη Ελβετία, ύστερα ανηφορίζουμε στη Σουηδία. Πελέ ετών 18, ο κατακτητής της Στοκχόλμης. Ηρθε η ώρα της Χιλής που παραδίδει τη σφυρίχτρα (τολμώ να πω κυριολεκτικώς) στην Αγγλία, η οποία με μακρινή σέντρα ακριβείας τροφοδοτεί το Μεξικό που πασάρει μαγευτικά στη Δυτ. Γερμανία. Η πρωτοβουλία των κινήσεων περνά στην Αργεντινή, κάνει τάκλιν η Ισπανία, μπαίνει πάλι στον αγωνιστικό χώρο το Μεξικό που μεταβιβάζει, αφού ο Μαραντόνα κατέβασε το χέρι του δικού του θεού, στην Ιταλία. Ενα φοβερό υπερατλαντικό σουτ και η μπάλα καταλήγει στις ΗΠΑ που τη γυρίζει με κεφαλιά πίσω στη Γαλλία, η οποία τροφοδοτεί Ιαπωνία μαζί και Νότια Κορέα που κάνουν από κοινού άψογο κοντρόλ, πασάρουν στη Γερμανία η οποία αφήνει την μπάλα να κυλήσει στη Νότια Αφρική που ξεκουφαίνει τον κόσμο με τις βουβουζέλες της. Τη συνέχεια τη ζούμε τώρα κυρίες και κύριοι, καθώς μπορεί η Γη αναμφίβολα να είναι στρογγυλή και να γυρίζει, ωστόσο οι άνθρωποι πρόσφατα, λίγους αιώνες πριν, πείσθηκαν γι’ αυτό. Τούτες τις μέρες που ο γύρος του κόσμου γίνεται με μια μπάλα, η εσπεράντο συνοψίζεται σε μια ιαχή: «Γκοοολλλλ». Αχ, πολυτάραχη, πολύφερνη, Βραζιλία, τόσο κοντά και τόσο μακριά μας, σε ποιο κόσμο τα παιδικά όνειρα γίνονται πραγματικότητα;
-«Το Σάββατο μπορείς;» «Οχι… Οχι…». -«Την Κυριακή μπορείς;» «Οχι… Οχι…». Και πάει λέγοντας, για τους «κολλημένους», έως τη 13η Ιουλίου, ημέρα που το εικοστό Παγκόσμιο Κύπελλο Ποδοσφαίρου (Μουντιάλ) θα περάσει στην αιωνιότητα, προσθέτοντας άλλο ένα κεφάλαιο στη χρυσόδετη, αλλά και με γκρίζες σελίδες, βίβλο του λαοφιλέστερου και μακράν πιο «αταξικού» αθλήματος. Τον συγγραφέα τον γνώρισα μέσα από τις σελίδες του βιβλίου «Το Μυθιστόρημα του Μουντιάλ», δώρο φίλου, ξεφυλλίζοντάς το στην αρχή με την οίηση ενός πολυδιαβασμένου χομπίστα, διαθέτοντα ανησυχητικά ισχυρή μνήμη, περί τα αθλητικά. Εκτέθηκα εις εαυτόν. Το συνιστώ θερμώς και στους εχθρούς του ποδοσφαίρου και στους απόλυτους που αντιμετωπίζουν αφ’ υψηλού αυτούς που ανεβάζουν σφυγμούς παρακολουθώντας το κυνήγι μιας μπάλας από στραβοκάνηδες χρυσοπόδαρους. Διαβάζοντάς το, θα νερώσουν καλοκαιριάτικα το κρασί τους. Αληθινές, απολαυστικές ιστορίες, 218 στον αριθμό, επιλεγμένες με τη ματιά ενός φιλάθλου που, ερευνώντας, κάθεται στην παγκόσμια εξέδρα από το 1930 έως χθες. Αλλοτε ψύχραιμος, κατόπιν παθιασμένος, κουτσομπόλης, αποκαλυπτικός, σαρκαστικός, συλλέγει εικόνες από τα γήπεδα, τα αποδυτήρια, αποδελτιώνει τον κοινωνικό περίγυρο, βεντέτες εθνών, και βγάζει… στη σέντρα αλχημείες, σκάνδαλα, «περίεργες» εκπλήξεις. Αλλά οι ομηρικές μάχες (με σορτς, επικαλαμίδες, τρικλοποδιές) και οι ήρωές τους κυριαρχούν, λάμποντας από τη στίλβη θαυμασμού δισεκατομμυρίων θεατών. Να χωρέσεις στην ίδια ενδεκάδα ιερά τέρατα δεκαετιών, επιλέγοντας ανάμεσα σε μάγους; Ας τετραγωνίσουμε πρώτα τον κύκλο. Κάθε γενιά άλλωστε, διεκδικεί να έχει ζήσει, υμνήσει, τον δικό της ποδοσφαιρικό Δία. Ας μην πιαστούμε λοιπόν στο δόκανο της ονοματολογίας. Ο παππούς θα έλεγε Αλφρέδο ντι Στέφανο, Πούσκας, ο γιος του, Μπεστ, Πελέ, Κρόιφ, Μπλαχίν, Μαραντόνα, ο εγγονός, Ζιντάν, Μέσι ή τον νάρκισσο Ρονάλντο τον Πορτογάλο. Χάσμα των γενεών. Πώς; Η πληρέστερη ομάδα; Η Ουγγαρία-οδοστρωτήρας του 1954; Η Βραζιλία του 1970, ένα χάρμα ιδέσθαι; Η «ολοκληρωτική» Ολλανδία του 1974; Η Βραζιλία του 1982, μια ποιήτρια ανάμεσα σε κυνικούς; Η τίκι-τάκα Ισπανία των προηγούμενων ετών; Και ποιο ήταν το γκολ του αιώνα; Το παιχνίδι του αιώνα; Η γκάφα του αιώνα; Η αδικία του αιώνα; Ο διαιτητής-χασάπης του αιώνα; Το κλαδευτήρι του αιώνα; Ο τερματοφύλακας κέρβερος του αιώνα; Το πιο στημένο ματσάκι του αιώνα; Ο κορυφαίος προπονητής όλων των εποχών; Αυτή είναι η γοητεία του παιχνιδιού. Κάθε γενιά θα διαψεύδει την προηγούμενη στη δική της περιγραφή. Καλή θέαση, καλή ανάγνωση και καλό τελικό να έχουμε…