Στις αρχές του Σεπτεμβρίου βρέθηκα στο Παρίσι για να συμμετάσχω στο συνέδριο για τον Ντέιβιντ Φόστερ Γουάλας που διοργάνωσε το Πανεπιστήμιο της Σορβόννης σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο Ντιντερό. Η αφορμή για τη διεξαγωγή του συνεδρίου στον συγκεκριμένο τόπο και χρόνο ήταν διπλή: στις 12 Σεπτεμβρίου συμπληρώθηκαν έξι χρόνια από την ημέρα που ο Αμερικανός συγγραφέας έθεσε τέλος στη ζωή του, ενώ στους επόμενους μήνες, πιθανότατα τον Ιανουάριο του 2015, αναμένεται από τις εκδόσεις Éditions de l’ Olivier η γαλλική μετάφραση των 1.079 σελίδων του magnum opus του, «Infinite Jest». Το «Infinite Wallace/Wallace Infinite conference» ευτυχώς δεν εξελίχθηκε σε διαγωνισμό εγωπάθειας για οξύθυμους ακαδημαϊκούς, τυφλωμένους από την πίστη στο επιστημονικό τους αλάθητο. Το αντίθετο, οι διαλέξεις που εκφωνήθηκαν στο υποβλητικό σκηνικό του θεμελιωμένου το 1767 κεντρικού αμφιθεάτρου του Τμήματος Αγγλικών Σπουδών της Σορβόννης και στην κομψή αίθουσα διδασκαλίας της École Normale Superieure, που διατέθηκαν για τις ανάγκες του τριήμερου συνεδρίου, αλλά και οι συζητήσεις στα διαλείμματα ανάμεσα στους νεαρούς, στην πλειοψηφία, καθηγητές πανεπιστημίου, υποψήφιους διδάκτορες, μεταφραστές και ειδικούς στον Γουάλας (Marshall Boswell, Adam Kelly, Lee Konstantinou, Mary Holland, Κώστας Καλτσάς κ.ά.) πάλλονταν από αλληλέγγυα θέρμη και αναζωπυρώνονταν από το δονκιχωτικό πάθος που εμπνέει η συναίσθηση της κοινής εξερεύνησης των κρυπτογραφημένων ιδεών ενός συγγραφέα που στον αγγλοσαξονικό κόσμο θεωρείται ήδη κλασικός και μελετάται ως τέτοιος.
Το συνέδριο στο Παρίσι δεν ήταν το πρώτο για τον Γουάλας που διεξήχθη σε ευρωπαϊκό έδαφος: είχαν προηγηθεί εκείνα στα πανεπιστήμια του Λίβερπουλ και της Αμβέρσας. Στη γενέτειρα του Γουάλας, το Ιλινόι, το τοπικό πανεπιστήμιο έχει καθιερώσει ετήσιο συνέδριο προς τιμήν του. Ξέχωρα από τις επίσημες ακαδημαϊκές συναντήσεις, μόνο τα τρία τελευταία χρόνια έχουν εκδοθεί εννέα τόμοι με δοκίμια και άρθρα σχετικά με το έργο του, καθώς κι επιλεγμένες και σχολιασμένες συνεντεύξεις του ιδίου. Αδιαμφισβήτητα η αυτοκτονία του συγγραφέα το 2008 σε συνδυασμό με την αγιοποίησή του για εμπορικούς σκοπούς από τα media, επέσπευσαν την ένταξή του στον κανόνα της αμερικανικής λογοτεχνίας. Ομως η αποδοχή του από τον ακαδημαϊκό κόσμο δεν προέκυψε ως ενοχικός φόρος τιμής ή σπασμωδική αντίδραση στην είδηση του θανάτου του. Οι πρώτες διδακτορικές διατριβές άρχισαν να γράφονται λίγο μετά την έκδοση του «Infinite Jest», ενώ ο πληρέστερος οδηγός κατανόησης του βυζαντινά περίπλοκου corpus του, το εξαιρετικό και ευκολοδιάβαστο «Understanding David Foster Wallace» του Marshall Boswell, εκδόθηκε όσο ο συγγραφέας ήταν ακόμη εν ζωή (2003). Οι ίδιοι οι ομότεχνοι του DFW, ο Τζορτζ Σόντερς, η Ζέιντι Σμιθ και πολλοί άλλοι, έσπευσαν εγκαίρως να μεταλαμπαδεύσουν τις πρωτοποριακές μετα-αφηγηματικές στρατηγικές του στους ανήσυχους φοιτητές τους στα προγράμματα δημιουργικής γραφής, τους προθάλαμους της ακαδημαϊκής αναγνώρισης, τουλάχιστον στα αμερικανικά πανεπιστήμια.
Τα βιβλία του Γουάλας έγιναν γρήγορα αντικείμενο επιστημονικής μελέτης τόσο εξαιτίας των διαδοχικών «πατροκτονιών» που ο συγγραφέας εκτέλεσε στον δρόμο προς την καλλιτεχνική του αυτοδιάθεση, βγάζοντας σιγά σιγά από τη μέση τους συγγραφείς (Μπαρθ, Πίντσον, Φόκνερ κ.ά.) που καθόρισαν τα λογοτεχνικά μανιφέστα της νιότης του, όσο κι εξαιτίας των φιλοσοφικών θεμάτων που δεσπόζουν στο έργο του: ο Γουάλας δεν φοβήθηκε να ασκήσει δριμεία κριτική στις ιδέες του Λακάν ή να ενσωματώσει στη λογοτεχνία του τα γλωσσικά παίγνια του Βιτγκενστάιν. Ωστόσο, οι θεμελιώδεις λόγοι για τους οποίους τόσο πολλοί νεαροί ακαδημαϊκοί έπεσαν με τα μούτρα στη μελέτη του, δεν διαφέρουν από εκείνους που προσείλκυσαν ένα ευρύτερο αναγνωστικό κοινό κοντά του: Η συγκινητική πίστη του Γουάλας στις δυνατότητες της λογοτεχνίας σε μια εποχή που η πολιτισμική επιρροή του σύγχρονου μυθιστορήματος είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Η εύχυμη, δαιδαλώδης, χιουμοριστική, ιλιγγιώδης πρόζα του που σκάβει επίμονα στο υποσυνείδητο του αναγνώστη μοχθώντας να του χαρίσει τη λύτρωση, αφού όμως πρώτα ανασύρει τις απαγορευμένες σκέψεις και τα ταπεινωτικά μυστικά που εκείνος έχει από καιρό εξορίσει στη λήθη. Η θαρραλέα προσπάθειά του να αντιπαλέψει την ειρωνεία, την πολιτισμική επιδημία των καιρών μας, και τις μεταστάσεις της, τον άκρατο σολιψισμό, την υποκριτική αφέλεια και τον απροκάλυπτο κυνισμό, αντιτάσσοντας την επιστροφή στις υποτιθέμενες παλιομοδίτικες οικουμενικές αξίες: την πίστη (με την ευρύτερη έννοια, όχι τη στενή θεολογική), την ενσυναίσθηση, τον ηθικό στοχασμό.
Τον Σεπτέμβριο άνθρωποι από όλα τα μέρη του κόσμου μαζευτήκαμε στο Παρίσι για να τιμήσουμε τον συγγραφέα που θυσίασε τον εαυτό του για να παραμείνει αμείλικτα ειλικρινής απέναντι στην τέχνη και στο κοινό του.