Ενα ιδιαίτερο βιογραφικό λεξικό (Σ)

Ενα ιδιαίτερο βιογραφικό λεξικό (Σ)

2' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ιργουιν Λ. Γκόρντον

«Ποιος ήταν ποιος»

μτφρ. Μιχάλης Παπαντωνόπουλος

εκδ. Vakxikon.gr, σελ. 151

Ο Αδάμ «εγκαινίασε την ανθρώπινη ιστορία», ο Αμλετ «αντιμετώπιζε κάποιου είδους πρόβλημα με τη χρήση του ρήματος “ζω”» και ο Ομηρος «ξεκίνησε τη σταδιοδρομία του ως ρεπόρτερ των αθηναϊκών “Τάιμς”». Γραμμένο πριν από 100 χρόνια, το «Βιογραφικό Λεξικό Επιφανών και Επίδοξων Διασημοτήτων» του Ιργουιν Λ. Γκόρντον παραμένει ένα απολαυστικό ανάγνωσμα, χάρη στο φλεγματικό χιούμορ και τη λεπτή ειρωνεία του Αγγλου δημοσιογράφου και συγγραφέα. Ο τίτλος του βιβλίου αποτελεί παράφραση του «Who is who» («Ποιος είναι ποιος»), η συμπερίληψη στο οποίο αποτελούσε ύψιστη φιλοδοξία για πολλές «επίδοξες διασημότητες» της εποχής του. Στο βιογραφικό, που συνοδεύει την έκδοση, ο ίδιος αυτοπροσδιορίζεται ως «πιθανότατα, ο μεγαλύτερος συγγραφέας που γεννήθηκε ποτέ». Στον πρόλογο της αυθεντικής έκδοσης, υπογραμμίζει ότι «μόνο άτομα που μπορούν να προσκομίσουν αποδεικτικά στοιχεία για την παρακμή τους θα γίνονται αποδεκτοί στο “Ποιος ήταν Ποιος”» και πληροφορεί τους αναγνώστες ότι δέχεται «διορθώσεις από τις πρώην διασημότητες ή τους εχθρούς τους».

Αδιαφορώντας για τη χρονολογική σειρά, τα γεωγραφικά σύνορα ή τη διαχωριστική γραμμή μεταξύ ιστορικής πραγματικότητας και μυθοπλασίας, ο Ιργουιν συνθέτει μiα δική του, προσωποκεντρική εκδοχή της Iστορίας από το «5000 π.X. έως το 1914 μ.Χ.». Ετσι, πρόσωπα της αρχαιότητας -ο Αίσωπος «υπήρξε μέλος φιλοζωικών εταιρειών» και ο Καίσαρας ήταν «αγαπητός στους ψηφοφόρους αλλά αντιμετώπισε προβλήματα με τη Σύγκλητο»- συναντούν σύγχρονους του συγγραφέα – η Σάρα Μπερνάρ περιγράφεται ως «αρχαία Γαλλίδα ηθοποιός» και ο Τζορτζ Μπέρναρντ Σο ως «γκρινιάρης Αγγλος συγγραφέας». Ο Ικαρος ήταν «το πρώτο θύμα αεροπορικού δυστυχήματος», ο Νομπέλ «εφευρέτης της τρομοκρατίας», ο Ηρακλής «αρχαίος μποντιμπίλντερ» και ο Αγιος Μάρκος της Βενετίας προστάτης περιστεριών και τουριστών.

Ορισμένα λήμματα προσφέρουν στον συγγραφέα την ευκαιρία να εκφράσει τις απόψεις του για κοινωνικά, πολιτικά και ηθικά ζητήματα: αναφέρει ότι η Αφροδίτη ήταν «απίστευτα όμορφη για να γίνει φεμινίστρια», αλλά και ότι η «αντι-φεμινίστρια αρνείται σθεναρά να χρησιμοποιήσει το μυαλό της για οτιδήποτε άλλο εκτός από τη διακόσμηση του σπιτιού της». Περιγράφει με μελανά χρώματα τον Θίοντορ Ρούσβελτ, κατηγορώντας τον ότι «άνοιξε τσίρκο με τρεις εξέδρες στον Λευκό Οίκο». Υποστηρίζει ότι ο Διογένης προσπάθησε να ανακαλύψει με το λυχνάρι του «κάτι που δεν βρισκόταν ούτε με προβολέα», ότι η Δικαιοσύνη είναι μυθολογικό πρόσωπο με προβλήματα όρασης και ότι ο Διάβολος «οργάνωσε το πολυπληθέστερο κοινωνικό σύνολο». Εκτός από διασημότητες, επίδοξες ή μη, το λεξικό περιλαμβάνει και ορισμούς για έννοιες ή ρόλους: ο Φίλος «είναι το σπανιότερο πλάσμα στον κόσμο» και ο Κριτικός Θεάτρου «διαβόητος παραχαράκτης της αλήθειας», συντηρεί «τη διαφημιστική στήλη των εργοδοτών του». Ακόμα, ο Θάνατος «δεν δωροδοκείται», ο Ανώνυμος ζωγράφισε χιλιάδες πίνακες «που βρίσκονται σήμερα στις γκαλερί», ενώ η Μόδα «ανάγκασε τους φτωχούς άντρες να δουλεύουν υπερωρίες».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή