Του άρεσαν: η σαλάτα, η κανέλα, το τυρί, τα καρυκεύματα, οι ελαφριές τοποθετήσεις στην πολιτική, ο Γκλεν Γκουλντ, τα τρένα, ο Σαρτρ, ο Μπρεχτ, ο Βερν, οι αδελφοί Μαρξ, το κρασί του Medoc και άλλα πολλά. Δεν του άρεσαν: τα άσπρα λουλού (σκυλάκια), οι γυναίκες με παντελόνια, ο Μιρό, ο Ρούμπινσταϊν, ο Βιβάλντι, να τηλεφωνεί, οι παιδικές χορωδίες, τα κονσέρτα του Σοπέν, οι τρομπέτες και τα τύμπανα κ.λπ.
Ο Ρολάν Μπαρτ (1915-1980) είχε δύο μεγάλους έρωτες στη ζωή του, τη μητέρα του και τη γλώσσα, από εκείνους «γεννήθηκε» μία θεωρία των σημείων, που θα έκανε υπερήφανο τον Σοσύρ, εάν ζούσε. Στην πρώτη αφιερώνει τον «Φωτεινό θάλαμο», με πρόσχημα την αγάπη του για τη φωτογραφία («Σημειώσεις για τη φωτογραφία»), όπου ανακαλύπτουμε μαζί του πώς είναι μια «ζωντανή ακινησία» κι απομένει να εντοπίσουμε το stadium και το punctum, έχοντας πάντα την αγωνία του «άραγε θα την αναγνώριζα;».
Στη γλώσσα αφιερώνει περισσότερα έργα (χωρίς ν’ απομακρύνεται από τη Μητέρα) και αφιερώνεται αδιάλειπτα, έχοντας κατά νου, όπως έλεγε, τη μετάβαση «από τη λέξη στη σκέψη». Αποκορύφωση αποτελούν τα «Αποσπάσματα του ερωτικού λόγου», ένα βιβλίο που θέτει δύο θεμελιώδη προαπαιτούμενα για να γίνει καταληπτό από τον αναγνώστη: πρώτον, ο αναγνώστης να είναι ερωτευμένος και, δεύτερον, να έχει (ξανα)διαβάσει τα «Πάθη του νεαρού Βέρθερου», του Γκαίτε.
Το βιβλίο όμως με το οποίο «απογειώνεται» ο αναγνώστης, όπως η ιπτάμενη Σιτροέν του Φαντομά πάνω από τις στέγες της μητρόπολης, πριν γίνουν «μόδα» η σημειολογία και ο στρουκτουραλισμός, δεν είναι άλλο από τις «Μυθολογίες»: μία περιπλάνηση στη γαλλική (και όχι μόνο) καθημερινότητα, όπου μια σειρά «οβιδιακών μεταμορφώσεων» του σύγχρονου λαϊκού πολιτισμού αποκαλύπτονται στη μυθική και, ταυτόχρονα, απομυθοποιητική τους διάσταση: ο Γύρος της Γαλλίας ως εποποιία, η Citroën DS (Deésse, η «θεά»), που αντιστοιχεί ως όχημα στους μεγάλους γοτθικούς καθεδρικούς ναούς, το κατς, οι διακοπές των συγγραφέων, το πρόσωπο της Γκάρμπο, κυρίως όμως ο εξ αριστερών και ο εκ δεξιών μύθος.
Με τον Μπαρτ το γαλλικό esprit ξαναγίνεται ανάλαφρο, έστω για λίγο, καθώς απελευθερώνεται από τα δεσμά του υπαρξισμού, απαλλάσσεται από το έρμα του μαρξισμού και της κριτικής θεωρίας, έστω και αν προετοιμάζει άθελά του, αρχικά τη στρουκτουραλιστική και μετέπειτα μεταμοντέρνα καταδυνάστευση των πάντων. Στην Ελλάδα έτυχε ευνοϊκής υποδοχής, με σημαντικές μεταφράσεις ενός έστω υποσυνόλου του έργου του, πρωτίστως από τις εκδόσεις Ράππα και Πλέθρον, όμως το «Σύστημα της μόδας» παραμένει ακόμη στα αζήτητα των εκδοτών, ενώ το «Ημερολόγιο του πένθους» βρήκε τον δρόμο από τα κατάλοιπα για τα βιβλιοπωλεία.
Ο «θάνατος του συγγραφέα» επήλθε με τον πλέον «πεζό» τρόπο, κάτω από τις ρόδες ενός αυτοκινήτου, αφού ο Μπαρτ είχε πρώτα συμφάγει με τον Μιτεράν και άλλους φίλους. Το γαλλογερμανικό arte πρόβαλε πρόσφατα εις μνήμην του το ντοκιμαντέρ των Τιερί και Σαντάλ Τομά, «Το θέατρο της γλώσσας». Στις 12 Νοεμβρίου συμπληρώνονται 100 χρόνια από τη γέννησή του.
Βιβλία του στα ελληνικά
«Ρολάν Μπαρτ. Από τον Ρ. Μπ.», εκδ. Ράππα/Κέδρος, 1977.
«Αποσπάσματα του ερωτικού λόγου», εκδ. Ράππα/ Κέδρος 1977.
«Σαντ, Φουριέ, Λογιόλα», εκδ. Ακμων, 1977.
«Μυθολογίες – Μάθημα», εκδ. Ράππα/Κέδρος 1979.
«Η επικράτεια των σημείων», εκδ. Ράππα/Κέδρος, 1980.
«Η απόλαυση του κειμένου», εκδ. Ράππα/Κέδρος, 1980.
«Ο φωτεινός θάλαμος. Δοκίμιο για τη φωτογραφία», εκδ. Ράππα/Κέδρος, 1983.
«Ο βαθμός μηδέν της γραφής», εκδ. Ράππα/Κέδρος, 1987.
«Εικόνα – Μουσική – Κείμενο», εκδ. Πλέθρον, 1997.
«Απόλαυση – Γραφή – Ανάγνωση», εκδ. Πλέθρον, 2005.
«S / Z», εκδ. Νήσος, 2007.
«Ημερολόγιο πένθους», εκδ. Πατάκης, 2012.
«Τετράδια από το ταξίδι στην Κίνα», εκδ. Πατάκης 2012.
«Στοιχεία σημειολογίας», εκδ. Επέκεινα, 2013.