Ο τρόμος δεν γνωρίζει σύνορα. Μην τρομάζετε όμως· μην πάει ο νους σας σε όσα τρομακτικά συμβαίνουν σήμερα γύρω μας. Ο τρόμος στον οποίο αναφέρομαι είναι μάλλον… άκακος, ασφαλής τρόμος. Εξηγούμαι: κρατώ στα χέρια μου έναν φρέσκο τόμο των εκδόσεων Αίολος με τίτλο «Κλασικές ιστορίες τρόμου απ’ όλο τον κόσμο». Οπως γράφει στον πρόλογο ο Θωμάς Μαστακούρης, ο οποίος έκανε την επιλογή, τη μετάφραση και τον σχολιασμό, «από τα πρώτα βήματα της αυτογνωσίας τους, οι άνθρωποι αισθάνονταν μια παράξενη έλξη για τις τρομακτικές διηγήσεις· και έτσι δεν υπάρχει φυλή, κοινωνία ή ιστορική περίοδος που να μην έχει τα δικά της δείγματα να επιδείξει, άλλα απλοϊκά και άλλα περίτεχνα, αν και σχεδόν πάντοτε περιστρέφονται γύρω από τους μεγάλους φόβους του ανθρώπινου γένους: το σκοτάδι, το άγνωστο και τον θάνατο».
Τι βρίσκουμε, λοιπόν, εδώ; Μια κλασική ιστορία φαντασμάτων από την αρχαία Ρώμη («Ο Αθηνόδωρος και το φάντασμα» του Πλίνιου του Νεότερου)· μια λαϊκή αφήγηση από τη Δυτική Αφρική («Το παζάρι των νεκρών»)· μια ινδιάνικη ιστορία της Νεμπράσκα («Ο άντρας που έφερε πίσω τη γυναίκα του από τη χώρα των πνευμάτων»)· μια ιστορία δαιμόνων από την Κίνα («Το ζωγραφισμένο δέρμα» του Που Σουνγκ Λινγκ)· ένα απόσπασμα από της αραβικές «Χίλιες και μία νύχτες» («Η ιστορία του δεύτερου βασιλιά-ζητιάνου»)· ένα ιρλανδικό διήγημα του μεγάλου Γ. Μπ. Γέιτς («Η κατάρα της φωτιάς και των σκιών»)· μια μεξικανική λαϊκή αφήγηση («Ο χήρος και η γυναίκα του»)· ένα μάλλον γνωστό ελληνικό ποίημα του υπερφυσικού («Ο βρυκόλακας» του Αριστοτέλη Βαλαωρίτη)· μια ρωσική εκδοχή του θρύλου των βαμπίρ («Η οικογένεια του Βουρδούλακα» του Αλεξέι Κ. Τολστόι) και έναν δημοφιλέστατο, θλιμμένο και διόλου τρομακτικό Οσκαρ Ουάιλντ («Το φάντασμα του Κάντερβιλ»).
Το υπερφυσικό στις λεγόμενες πρωτόγονες κοινωνίες έχει τη δική του χάρη, παράδειγμα το ινδιάνικο διήγημα από την αμερικανική Νεμπράσκα όπου ένας άνδρας αγαπάει τόσο τη γυναίκα του που καλεί τα φαντάσματα για να τη φέρει πίσω. Η ιστορία κλείνει αριστοτεχνικά: «Την ίδια νύχτα έγινε χορός –είχαν φέρει ήδη τα τύμπανα– και ο νεαρός τραγούδησε τα τραγούδια που είχε μάθει κοντά στα φαντάσματα. Από τότε συνεχίζουν να κάνουν το ίδιο πράγμα. Συνεχίζουν να τελούν την τελετή χτυπώντας τα τύμπανα και απολαμβάνοντας τον χορό. Συνεχίζουν να το κάνουν. Ο πρώτος που ξεκίνησε τον χορό ονομαζόταν Γουατζίσγκα και, χάρη στο κατόρθωμά του, αποκάλεσαν την τελετή χορό των φαντασμάτων. Είναι μια συναρπαστική και θορυβώδης τελετή. Είναι επίσης μια πολύ ιερή τελετουργία. Εδώ τελειώνει ο χορός των φαντασμάτων».