«Αρχικά μου πρότειναν να ονομάσουμε το βιβλίο “Διάλογοι στο λυκαυγές”, μα δεν μου φάνηκε ταιριαστό, μιας και εγώ πια βρίσκομαι μάλλον στο λυκόφως. Το πρόβλημα είναι ότι και εσείς οι νεότεροι έχετε βρεθεί σήμερα στο σκοτάδι και, για να φτάσετε στο λυκαυγές, πρέπει να περάσετε πρώτα μέσα από τη νύχτα…». Ετσι ξεκίνησε τον λόγο του ο Μίκης Θεοδωράκης στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου που διοργανώθηκε στο σπίτι του στον Διόνυσο, κοντά στην Ακρόπολη, με αφορμή την κυκλοφορία του τόμου «Διάλογοι στο λυκόφως» από τις εκδόσεις του Ιανού. Το βιβλίο περιέχει μια συλλογή από 90 συνεντεύξεις του μεγάλου συνθέτη επί παντός του επιστητού, σε Ελληνες και ξένους δημοσιογράφους αλλά και σε μαθητές λυκείου.
Ο Μίμης Ανδρουλάκης, ο οποίος παραβρέθηκε και στη συνέντευξη, στον πρόλογο της έκδοσης χαρακτηρίζει τον Θεοδωράκη έναν «Εσταυρωμένο Διόνυσο», εκείνον δηλαδή που, ανεξάρτητα από το αν φτάνει τα 90 ή τα 100 έτη ζωής, «έτσι κι αλλιώς θα καλείται και θα επιστρέφει πάντα, όπως ο Κρητικός Επιμενίδης για τον καθαρμό και τη λύτρωση από το Κυλώνειον Αγος, κάθε φορά που θα εξαπλώνεται σαν επιδημία το μίσος και η καταστροφή. Πολλές γενιές από εδώ και πέρα θα γνωρίσουν τη θεοδωρακική αφύπνιση. Τη διαρκή ένταση ανάμεσα στο πεπερασμένο και το άπειρο του Εσταυρωμένου Διονύσου». Εχει δίκιο. Πώς να εξηγηθεί αλλιώς η γνήσια συγκίνηση και ο θαυμασμός που προκαλεί το έργο του Μίκη σε σημερινούς εικοσάχρονους, οι οποίοι ήρθαν στον κόσμο δεκαετίες αφότου εκείνος έφτασε στο απόγειο του δημιουργικού του κύκλου;
Μέσα από τις συνεντεύξεις ο αναγνώστης μπορεί να παρακολουθήσει τις διαφορετικές πτυχές του πνεύματος του Θεοδωράκη: το πολιτικό ον, τον κοινωνικό αγωνιστή, τον κορυφαίο καλλιτέχνη. Γιατί ο Θεοδωράκης είναι όλα αυτά μαζί και αναπόσπαστα. Ο λόγος του χθες μπορεί να έβγαινε με κάποια δυσκολία στην αρχή, ήταν όμως απόλυτα διαυγής και παθιασμένος. Στα 91 του παίρνει αφορμή από το σήμερα για να αφηγηθεί ιστορίες των όσων (άπειρων) περιστατικών και καταστάσεων έχει ζήσει. Από τον Μάνο Χατζιδάκι («συναντιόμασταν κρυφά για να μην προκαλούμε τους υποστηρικτές μας που μας ήθελαν τσακωμένους») περνά στον Φιντέλ Κάστρο («ήταν μονάρχης αλλά βγαλμένος μέσα από τα σπλάγχνα του λαού του») και τον Αλέξη Τσίπρα («όταν μπεις μέσα στο δίχτυ, αναπόφευκτα θα σε φάει η αράχνη…»). Μιλάει για το ευρωπαϊκό όραμα των δεκαετιών του ‘50 και του ‘60, στο οποίο –κόντρα στους ομοϊδεάτες του αριστερούς– και ο ίδιος πίστεψε, όπως και για τη σημερινή του χρεοκοπία. Πάνω από όλα επισημαίνει, με μάτια που λάμπουν, πως «η χαρά του ανθρώπου είναι να έχει ιδεώδη, να πιστεύει σε αυτά και να τα υπηρετεί».