Αγνωστες πτυχές δημιουργίας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας

Αγνωστες πτυχές δημιουργίας της Μουσουλμανικής Αδελφότητας

2' 22" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΠΑΝΟΣ ΚΟΥΡΓΙΩΤΗΣ

Η πρώτη νιότη του Ισλαμισμού.

Ανακαλύπτοντας τη Μουσουλμανική Αδελφότητα και τον κόσμο της

(1928-1948)

εκδ. Ζήτρος

«Η Πρώτη Νιότη του Ισλαμισμού» του Πάνου Κουργιώτη αποτελεί μια ακόμη απτή απόδειξη της «δειλής» στροφής, στις μέρες μας, του ενδιαφέροντος της ελληνικής επιστημονικής κοινότητας προς την Ανατολή. Στόχος του πονήματός του είναι, αφενός, η μελέτη της ίδρυσης, της οργάνωσης και της δράσης της πασίγνωστης Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο και αφετέρου η ταχύτατη εξάπλωσή της στα υπόλοιπα αραβικά κράτη με σκοπό την κατάκτηση-«επανεξισλαμισμό» της κοινωνίας και τη δημιουργία δικής της σχολής κατήχησης και επικοινωνίας με τις μάζες.

Το πρώτο μέρος του βιβλίου επιγράφεται «Επώαση και Γέννηση» και ασχολείται με την κατανόηση των συνθηκών που επέτρεψαν την εμφάνιση και ίδρυση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας, όπως η βρετανική αποικιοκρατία στην Αίγυπτο, η θέση μέσα στο κράτος και στην κοινωνία της Αιγύπτου των μορφωμένων μεσοαστών, η δράση των χριστιανών ιεραποστόλων κ.ά. Στο δεύτερο μέρος με τίτλο «Νιότη και Πορεία προς την Ενηλικίωση» ο Κουργιώτης προσπαθεί να αποκρυπτογραφήσει το ίδιο το φαινόμενο –και νομίζω πως το πετυχαίνει– εξετάζοντάς το από τρεις διαφορετικές σκοπιές: την κοινωνικο-ταξική, την οργανωτική και την ιδεολογικο-πολιτική. Μελετά τη σχέση των μελών της Αδελφότητας με την υπόλοιπη κοινωνία, το μοντέλο οργάνωσης, μια πυραμιδωτή οργάνωση που εμπνεύστηκε από προηγούμενες μορφές οργάνωσης, αλλά κι ενέπνευσε επόμενες μορφές οργάνωσης, την παρουσίαση του Ισλάμ ως μιας νέας ιδεολογίας για τον 20ό αιώνα και τέλος το πρόγραμμα της Αδελφότητας για τη μουσουλμανική κοινωνία.

Η Μουσουλμανική Αδελφότητα βρήκε πρόσφορο έδαφος ανάπτυξης στην Αίγυπτο εξαιτίας των μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων που ταλαιπωρούσαν τον αιγυπτιακό λαό. Ο αναλφαβητισμός, η φτώχεια, η διαφθορά του κρατικού μηχανισμού, οι κομματικοί ανταγωνισμοί και φυσικά η αποικιοκρατία ήταν παράγοντες που είχαν οδηγήσει σε παρακμή την αιγυπτιακή κοινωνία. Κι όλα αυτά προκλήθηκαν εξαιτίας της μη εφαρμογής του Ισλάμ. Μόνη λύση για την Αδελφότητα δεν ήταν άλλη από το Ισλάμ.

Με τη διαμόρφωση μιας τέτοιου είδους ιδεολογίας, όπως επισημαίνει ο συγγραφέας, τα μέλη της ήταν πλέον υποχρεωμένα μεταξύ των άλλων να ορκίζονται πως θεωρούν ως πηγή της «καθυστέρησης» των συγκαιρινών τους μουσουλμάνων τη «θλιβερή παραδοχή» ότι λησμόνησαν τις αληθινές αρχές της θρησκείας τους, στις οποίες καλούνταν εκ νέου να επιστρέψουν εφαρμόζοντας το πρόγραμμα των Αδελφών Μουσουλμάνων.

Ετσι άρχισε να διαμορφώνεται η ισλαμιστική σκέψη, ενώ οι οπαδοί της ονομάστηκαν από τη δυτική σκέψη «ισλαμιστές», επειδή ήταν, κατά τον Κουργιώτη –καίρια η επισήμανσή του–, «οπαδοί ενός Ισλάμ που το αντιλαμβάνονταν όχι σαν θρησκεία, αλλά ως ένα πλήρες μοντέλο για την κοινωνία».

Ο Πάνος Κουργιώτης μελετώντας το αρχειακό υλικό της Αδελφότητας, αλλά λαμβάνοντας υπόψη του και τις υπόλοιπες πρωτογενείς και δευτερογενείς πηγές κατάφερε να προσεγγίσει το φαινόμενο Μουσουλμανική Αδελφότητα και να φωτίσει άγνωστες πτυχές της φυσιογνωμίας της, για να καταλάβουμε το τι ήταν στην πραγματικότητα οι Αδελφοί Μουσουλμάνοι κι όχι το πώς τους φανταζόμαστε εμείς, ως κάποιους αμόρφωτους φονταμελιστές και φανατικούς.

*Ο κ. Χαράλαμπος Β. Στεργιούλης είναι φιλόλογος στα Ιδιωτικά Εκπαιδευτήρια Ν. Μπακογιάννη, δρ Βυζαντινής Φιλολογίας ΑΠΘ.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή