Ενα από τα πρώτα πράγματα που προσέχει κάποιος στον Τζόναθαν Κόου είναι η απλότητα και η ευγένεια που αποπνέει. Στην ομιλία, στις κινήσεις, ακόμη και στον τρόπο με τον οποίο δοκιμάζει το φαγητό του. Είναι η απλότητα ενός πραγματικά σπουδαίου, γιατί τέτοιος ήταν ο συνδαιτυμόνας μας το βράδυ της Τρίτης όταν βρεθήκαμε, καλεσμένοι των εκδόσεων Πόλις, να δειπνούμε με τον δημοφιλή Βρετανό συγγραφέα. Ο 55χρονος Κόου, ο οποίος θεωρείται από τους κορυφαίους λογοτέχνες της γενιάς του παγκοσμίως, έχει κι ένα άλλο χαρακτηριστικό: του αρέσει περισσότερο να ακούει παρά να μιλάει ο ίδιος. Εχοντας επισκεφθεί τη χώρα μας τελευταία το 2012, ενδιαφέρθηκε να μάθει για την τωρινή κατάσταση στην Ελλάδα, την ψυχολογία των ανθρώπων, τη στάση τους στο θέμα του προσφυγικού κ.ο.κ. Από την πλευρά του μας σχολίασε την πραγματικότητα στη Βρετανία μετά το Βrexit, χαρακτηρίζοντάς το ωστόσο «χθεσινά νέα» σε σύγκριση με την πολύ πιο σοκαριστική, κατά την άποψή του, εκλογή του Ντόναλντ Τραμπ στην προεδρία των ΗΠΑ.
Οσον αφορά την πρώτη είδηση, άλλωστε, ο ίδιος είχε κάνει μια σχεδόν προφητική –και απολαυστικά σατιρική– περιγραφή των σημερινών βρετανικών προβλημάτων στο τελευταίο του βιβλίο με τίτλο «Αριθμός 11». Το συγκεκριμένο, αν και διαφοροποιείται κάπως υφολογικά, αποτελεί φυσική προέκταση των όσων μας έχει προσφέρει ο Κόου τις τελευταίες δύο δεκαετίες. Από το «Τι ωραίο πλιάτσικο!» που τον έκανε ευρέως γνωστό μέχρι την αριστουργηματική «Λέσχη των τιποτένιων» και τον «Ιδιωτικό βίο του Μάξουελ Σιμ», ο συγγραφέας ανατέμνει με μελαγχολικό χιούμορ την αγγλική κοινωνία από τις αρχές της δεκαετίας του ’70 μέχρι τις μέρες μας.
Η κουβέντα, φυσικά, δεν άργησε να πάει και στο λογοτεχνικό πεδίο· τι διαβάζει ο κόσμος στην Ελλάδα, σε τι επίπεδα είναι οι τιμές των βιβλίων (τις βρήκε υπερβολικά υψηλές), πόσο και τι είδους βιβλία διαβάζουν οι νέοι; – «τα δικά μου παιδιά πάντως (16 και 19 ετών) προτιμούν το Netflix από το διάβασμα», λέει χαρακτηριστικά. Απαντώντας στις ερωτήσεις του, νιώθεις την ανάγκη να εξηγήσεις στοιχεία που έχουν να κάνουν με το κοινωνικό και πολιτικό υπόβαθρο, αλλά και τις ιστορικές συγκυρίες που διαμορφώνουν ακόμα και τις αναγνωστικές συνήθειες. Ούτως ή άλλως και ο Τζόναθαν Κόου τέτοιος λογοτέχνης είναι· χρησιμοποιεί την ιστορία της χώρας του ώστε να σκιαγραφήσει με τη μέγιστη ευαισθησία τις μορφές των ανθρώπων που έζησαν μέσα της, δημιουργώντας το συλλογικό πλέγμα, του οποίου και ο ίδιος αισθάνεται μέλος. Και αυτό το τελευταίο είναι, στα μάτια μας τουλάχιστον, πολύ σημαντικό.
Ολα τα βιβλία του Τζόναθαν Κόου κυκλοφορούν σε ελληνική μετάφραση από τις εκδόσεις Πόλις.