Μπωντλαίρ εναντίον Ουγκώ και το ράφι με τα σπουδαία βιβλία

Μπωντλαίρ εναντίον Ουγκώ και το ράφι με τα σπουδαία βιβλία

2' 9" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΜΑΡΣΕΛ ΠΡΟΥΣΤ

Σχετικά με τον Μπωντλαίρ

Επιστολή στον Ζακ Ριβιέρ

μτφρ.: Μαριάννα Παπουτσοπούλου

εκδ. Κουκούτσι, σελ. 72

ΝΟΥΤΣΙΟ ΟΡΝΤΙΝΕ

Οι κλασικοί στη ζωή μας

Μία μικρή ιδανική βιβλιοθήκη

μτφρ.: Μαρία Σπυριδοπούλου

εκδ. Αγρα, σελ. 282

Η γέφυρα που συνδέει δύο –φαινομενικά ασύνδετες– εκδόσεις μεταξύ τους δεν είναι θεωρητική· είναι αναγνωστικά συναισθηματική. Η επιστολή του Μαρσέλ Προυστ στον Ζακ Ριβιέρ μάς υπενθυμίζει, αφενός, το διαυγές βάθος του σπουδαίου Γάλλου και, αφετέρου, την απύθμενη γαλλική λογοτεχνική παραγωγή του 19ου αιώνα. Η μικρή ιδανική βιβλιοθήκη του Νούτσιο Ορντινε είναι ένα ράφι στο οποίο βρίσκει ο αναγνώστης ό,τι έχει καθορίσει τον ρου της λογοτεχνικής ιστορίας. Στο «Σχετικά με τον Μπωντλαίρ» ο Προυστ δίνει μάχη, όντας άρρωστος και εξαντλημένος, για ν’ αποδείξει ότι ο ποιητής των «Ανθεων του κακού» είναι η επιβλητική κορυφογραμμή των ώς τότε γαλλικών γραμμάτων. Σε μία μάχη σώμα με σώμα με τον Ουγκώ, ο Μαρσέλ Προυστ ανακηρύσσει νικητή, ισάξιο ενός Ντοστογιέφσκι, τον Σαρλ Μπωντλαίρ, καθώς τον θεωρεί –μαζί με τον Αλφρέ ντε Βινύ– «τον μεγαλύτερο ποιητή του 19ου αιώνα».

Ασφαλώς, μ’ αυτό δεν θέλει να πει πως «αν ήταν να επιλέξουμε το πιο ωραίο ποίημα του 19ου αιώνα θα έπρεπε να το αναζητήσουμε στον Μπωντλαίρ. Δεν πιστεύω ότι μέσα σε όλα τα “Ανθη του κακού”, σ’ αυτό το υπέροχο βιβλίο, που ωστόσο μορφάζει και όπου η συμπόνοια σαρκάζει, η κραιπάλη κάνει το σημείο του σταυρού και η έγνοια για τη διδασκαλία της βαθύτερης θεολογίας ανατίθεται στον Σατανά, μπορούμε να βρούμε ένα ποίημα ανάλογο με τον “Κοιμώμενο Βοόζ” του Β. Ουγκώ». «Ο Ουγκώ δεν έπαψε να μιλάει για τον θάνατο, αλλά με την απόσπαση ενός καλοφαγά, ενός μεγάλου καλοπερασάκια», λέει σαρκαστικά ο Προυστ. Ωστόσο, ξεκοκαλίζει τον 19ο αιώνα, αποκαλύπτοντας, από τη μια, το ευρύ όσο και βαθύ φάσμα των γαλλικών γραμμάτων και απλώνοντας, από την άλλη, στο τραπέζι τα μικρά κομμάτια του παζλ που συνθέτουν έναν από τους μεγαλύτερους ποιητές της παγκόσμιας λογοτεχνικής ιστορίας.

Ο Νούτσιο Ορντινε κάνει τη… βρώμικη δουλειά εκ μέρους μας. Επιλέγει τα χαρακτηριστικότερα αποσπάσματα σπουδαίων συγγραφέων και μας τα παραδίδει με ένα δικό του, ανατομικό σχόλιο, της μιάμισης σελίδας, μεγεθύνοντας τις αδιόρατες λεπτομέρειες που ενυπάρχουν στ’ αποσπάσματα που έχει παραθέσει. Τις λεπτομέρειες εκείνες που έχουν κάνει τους συγγραφείς λαμπρούς και τους αναγνώστες ευγνώμονες. Ο Ορντινε, με τους Αϊνστάιν, Βοκάκιο, Γιουρσενάρ, Γκαίτε, Μάρκες, Θερβάντες, Ιπποκράτη, Καβάφη, Καλβίνο, Μπόρχες, Ομηρο, Πλάτωνα, Σαίξπηρ, Τσβάιχ και τόσους άλλους, πενήντα στο σύνολο, μας υπενθυμίζει να πιστέψουμε «κυρίως στον άνθρωπο», εκείνον που έγραψε και διαμόρφωσε, αλλά, κυρίως, εκείνον που διάβασε και διαμορφώθηκε.

Αλλωστε, όπως λέει ο μέγας δάσκαλος Μπόρχες: «Ας καυχιούνται οι άλλοι για τις σελίδες που έχουν γράψει· εγώ νιώθω περήφανος γι’ αυτές που έχω διαβάσει».

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή