Για την κατάρρευση των κανόνων και των αξιών

Για την κατάρρευση των κανόνων και των αξιών

2' 26" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΓΙΟΖΕΦ ΡΟΤ

Το κάλπικο ζύγι

μτφρ.: Ηλιάνα Αγγελή

επιμ.: Γιάννης Καλιφατίδης

εκδ. Αγρα

Ο εβραϊκής καταγωγής γερμανόφωνος συγγραφέας Γιόζεφ Ροτ (Γαλικία, σημερινή δυτική Ουκρανία, 1894 – Παρίσι 1939), σε έργα του, όπως και στο «Κάλπικο ζύγι», αλλά και στο αριστοτεχνικό μυθιστόρημά του «Το εμβατήριο του Ραντέτσκυ», καταπιάνεται με ζητήματα που αφορούν την παρακμή και τη διάλυση της Αυστροουγγαρίας, τη νοσταλγία για το ένδοξο ή μη παρελθόν, τη σύγκρουση του καλού με το κακό, την ταύτιση της μοίρας του ήρωά του με τη μοίρα και την πορεία της παραπαίουσας αυτοκρατορίας.

Ο Ροτ έγραψε, στο Παρίσι το 1937, το αλληγορικό μυθιστόρημά του «Το κάλπικο ζύγι», στο οποίο το ατομικό ταυτίζεται με το συλλογικό, η προσωπική περιπέτεια του επιθεωρητή Αϊμπενσυτς αντανακλά τη γενικευμένη κατάρρευση των κοινωνικών κανόνων και συμβάσεων, των αξιών που κρατούν τα μέλη των μικρών αλλά και μεγάλων κοινοτήτων ενωμένα και στραμμένα προς το κοινό όφελος.

Ο υπαξιωματικός Αϊμπενσυτς, αφού υπηρέτησε δώδεκα χρόνια ως πυροτεχνουργός στον στρατό, παραιτείται για να ικανοποιήσει την απαιτητική γυναίκα του και αναλαμβάνει τη θέση του κρατικού επιθεωρητή που είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο των μέτρων και σταθμών, σε μια απομακρυσμένη περιοχή, στα σύνορα της αυτοκρατορίας με τη Ρωσία, στη Γαλικία, έναν τόπο που γνωρίζει καλά ο συγγραφέας, όπου κυριαρχούν η διαφθορά, η απάτη και κάθε είδους παρανομία. Ο ήρωας, έντιμος και ευσυνείδητος, ασκεί τα καθήκοντά του με επιμέλεια, σύντομα, όμως, έρχεται σε σύγκρουση με τους εμπόρους. Ο τόπος, ο οποίος περιγράφεται με εναργή τρόπο από τον συγγραφέα για να φανεί πόσο αφιλόξενος είναι, με τις έντονες και μερικές φορές επικίνδυνες εναλλαγές του κλίματος, τις μεταμορφώσεις της φύσεως, επιδρά αρνητικά στην ευάλωτη ψυχοσύνθεση του ήρωα. Απομονώνεται από την απόμακρη γυναίκα του, η οποία τον απατά με τον γραμματέα του, και βυθίζεται σταδιακά στο ποτό και στα πάθη του, στη μιζέρια και την κατήφεια, την όμοια με το χαοτικό και λασπώδες περιβάλλον. Καθώς αναζητάει ένα φως, μια διέξοδο από τα προσωπικά του προβλήματα, οδηγείται ανεπαίσθητα σε μια φαντασιακή ευτυχία που παίρνει σάρκα και οστά στο πρόσωπο μιας τσιγγάνας, της ερωμένης ενός σκοτεινού ατόμου. Και παρόλο που αυτή γίνεται καταλύτης για την πορεία του, περιγράφεται διακριτικά ο ρόλος της, ο οποίος στην εξέλιξη της ιστορίας είναι σκιώδης. Ο έντιμος επιθεωρητής παλεύει με το κακό, το ύπουλο, αλλά και με τους εσωτερικούς του δαίμονες, οι οποίοι θα φανούν το ίδιο ολέθριοι με τις δυνάμεις των αντιπάλων του.

Η νόσος, η χολέρα που θα αφανίσει μεγάλο αριθμό πολιτών της ευρύτερης περιοχής, συμβολίζει το κακό το οποίο ενυπάρχει στο άτομο και την κοινωνία και γίνεται καταστροφικό όταν δεν τηρούνται οι κανόνες. Οι ήρωες, άλλωστε, της ιστορίας, συμπεριφερόμενοι αλαζονικά, καταπάτησαν μερικές από τις δέκα εντολές, οι οποίες αποτελούν τις βασικές ηθικές αρχές του ιουδαϊσμού: «ου φονεύσεις», «ου μοιχεύσεις», «ου κλέψεις».

Η γραφή του Ροτ, απλή και άμεση, ακόμη και μέσω των επαναλήψεων, αποδίδει, και διά της χρήσεως των απαραίτητων λεπτομερειών, με ζωντάνια τους χαρακτήρες, ιδιαιτέρως αυτόν του επιθεωρητή, αλλά και τον περιβάλλοντα χώρο, με τη φύση να έχει πρωταγωνιστικό ρόλο.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή