Το βιβλίο ως ολιστική εμπειρία

Το βιβλίο ως ολιστική εμπειρία

4' 10" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Μια μικρή συνωμοσία στο κέντρο της Αθήνας. Αυτό ίσως είναι η πρώτη σκέψη κάθε επισκέπτη στην Eleftheria Tseliou Gallery, στην οδό Ηρακλείτου 3, στο Κολωνάκι. Από τις 27 Απριλίου και έως τις 3 Ιουνίου, η γκαλερί έχει μετατραπεί σε μία βιβλιοθήκη, η οποία φιλοξενεί στις προθήκες της σπάνιες και αισθητικά συγκινητικές καλλιτεχνικές εκδόσεις. Η ιδέα ανήκει στον εικαστικό Δαυίδ Σαμπεθάι και στην ιστορικό τέχνης και γκαλερίστα Ελευθερία Τσέλιου. Για έναν ολόκληρο χρόνο, οι δυο τους προσπαθούσαν να συγκεντρώσουν τα βιβλία που θα δημιουργούσαν το «Library Show» – και τα κατάφεραν.

Περιμένοντας να ανοίξει η πόρτα της γκαλερί, δεν ακούγεται καμία κίνηση και καμία φωνή, δίνοντας την εντύπωση ότι δεν υπάρχει ψυχή μέσα στον χώρο. Μόλις ανοίξει, όμως, η πόρτα, ξάφνου μπαίνεις σ’ έναν άλλο κόσμο. Οι επισκέπτες –την ημέρα που η «Κ» βρέθηκε στην γκαλερί, μία μικρή ομάδα φοιτητών, συνοδεία του καθηγητή τους, περιεργάζονταν τα βιβλία– φορούν μπλε γάντια μιας χρήσης και ξεφυλλίζουν τις καλλιτεχνικές εκδόσεις, ψιθυρίζοντας εκπεπληγμένοι ο ένας τον άλλον μία νέα ανακάλυψη.

Και δεν είναι λίγα τα βιβλία που μπορεί κανείς να ανακαλύψει στο «Library Show». Από Μαρσέλ Ντισάν, Γκέρχαρντ Ρίχτερ, Γκίλμπερτ & Τζορτζ έως Νίκο Εγγονόπουλο, Γιάννη Τσαρούχη και Γιώργο Χατζημιχάλη, οι επισκέπτες της Βιβλιοθήκης έρχονται σε επαφή με το βιβλίο ως αντικείμενο, αλλά και ως μια βαθιά πράξη αγάπης. Παράξενο, αλλά για τους απανταχού βιβλιόφιλους η επαφή –με τα μάτια, τα χέρια και, οπωσδήποτε, το μυαλό– με τέτοιες εκδόσεις αποτελεί υπενθύμιση της αγάπης –με ξεκάθαρες ερωτικές διαστάσεις– για το βιβλίο ως ολιστική εμπειρία, που απαιτεί την επιστράτευση πολλών αισθήσεων.

Ο χώρος της Eleftheria Tseliou Gallery λειτουργεί όπως ακριβώς μία βιβλιοθήκη. Ο πάγκος με τις καρέκλες στο κέντρο του κυρίως χώρου προσθέτει στην γκαλερί την ιδιότητα του αναγνωστηρίου, ενώ, πέρα από τα βιβλία που υπάρχουν διάσπαρτα –εναλλάξ ενός Ελληνα και ενός ξένου– στις προθήκες, υπάρχουν και ειδικές εκδόσεις σε ένα έπιπλο, πρόσβαση στο οποίο έχει μόνον το προσωπικό της γκαλερί, το οποίο είναι πρόθυμο να εξυπηρετήσει και να ανασύρει όποιο βιβλίο τού ζητηθεί.

Το «Library Show» είναι και αυτό, με τη σειρά του, ολιστική εμπειρία. Πιάνοντας στα χέρια σου εκδόσεις του Ακριθάκη, του Αντωνάκη, του Σπύρου Βασιλείου, όταν ξεφυλλίζεις και παρατηρείς εκ του σύνεγγυς εκδόσεις όπως το «Nox» της Αν Κάρσον, το «Possible side effects» της Πέγκυς Κλιάφα ή το «Nowhere dense» της Μαρίας Ευσταθίου, για να απαριθμήσουμε μόνον ορισμένα εξ αυτών, είναι σαν να διχάζεσαι ανάμεσα σε αυτό που βλέπεις ως αντικείμενο και σε εκείνο που προσλαμβάνεις ως ανάγνωσμα. Προσπαθείς να μοιράσεις την προσοχή σου ανάμεσα στην απόλαυση που σου προσφέρει η αφή και στην αναγνωστική επεξεργασία που κάνει ο νους διά της οράσεως.

Η βιβλιοθήκη της Eleftheria Tseliou Gallery περιλαμβάνει πλείστες όσες ιστορικές εκδόσεις. «Αλλες τις βρήκαμε μόνοι μας σε αντίστοιχες εκθέσεις, άλλες τις δανειστήκαμε από ιδιωτικές συλλογές. Αλλες, πάλι, μας προσφέρθηκαν πολύ ευγενικά, όπως συνέβη με τον πλήρη κατάλογο των εκδόσεων του ιδρύματος ΔΕΣΤΕ, αλλά και με επιλογή τίτλων από τις εκδόσεις Cube Art, πράγμα για το οποίο είμαστε ευγνώμονες», αναφέρει στην «Κ» η Ελευθερία Τσέλιου. «Κάθε νέα ανακάλυψη, στον περίπου έναν χρόνο που διήρκεσε η υλοποίηση της έκθεσης, επέφερε κι ένα καινούργιο επιφώνημα χαράς. Τηλεφωνούσα σε συνεργάτες και αγαπημένους φίλους της γκαλερί για να τους ενημερώσω για μία επιπλέον έκδοση που θα ταίριαζε. Εγινε με πολύ κέφι το “Library Show”. Το ευχαριστηθήκαμε και, απ’ ό,τι φαίνεται, το ίδιο συμβαίνει με τον κόσμο», συνεχίζει η ίδια.

Πράγματι, παρατηρώντας τους επισκέπτες, εντοπίζει κανείς την αφοσίωση που δείχνουν σε κάθε έκδοση που πιάνουν στα χέρια τους – όπως, εξάλλου, και τον ενθουσιασμό τους με κάθε νέα «ανακάλυψη». Πολύπτυχα βιβλία που ξεδιπλώνονται, όπως οι «66 φωτογραφίες από το αρχείο: πρόσωπα, λεπτομέρειες και καταστάσεις» του Γιώργου Χατζημιχάλη (επιλογή από 3.000 φωτογραφίες, τις οποίες συγκέντρωσε από διάφορα παζάρια και «πείραξε» για την έκδοση), άλλα που ο καλλιτέχνης ζωγράφισε σχεδόν με μία τρίχα του πινέλου, όπως έκανε ο Απόστολος Καραστεργίου, βιβλία σε θήκες ή θήκες ως βιβλία, όπως το «There’s no place like LA» του Αντωνάκη, αλλά και τα δύο βίντεο που προβάλλονται σε διαφορετικό χώρο, η διπλή προβολή του Μεξικανού Γιούλισες Καριόν και του Κύριλλου Σαρρή, που αναπαριστούν τη διαδικασία της έκδοσης ενός βιβλίου τέχνης, τη μαγεία της δημιουργίας του και την ηδονή της ανάγνωσής του.

Οπως εξομολογείται στην «Κ» η Ελευθερία Τσέλιου, «όλη η έκθεση έγινε γι’ αυτό», αποκαλύπτοντας το «The Bride Stripped Bare By Her Bachelors, Even» (1960), του Μαρσέλ Ντισάν, το οποίο ο Ρίτσαρντ Χάμιλτον επιμελήθηκε. Δεν έχει άδικο. Η αρχική εικαστική σύλληψη, αλλά και το χτίσιμο μιας αισθητικά άρτιας έκθεσης μπορεί να έχουν ως αφορμή αυτό το ένα, το οποίο πυροδοτεί ένα ολόκληρο πρότζεκτ. Στη συγκεκριμένη έκδοση, βλέπεις τις σημειώσεις και τις «διορθώσεις» του Χάμιλτον στο πασίγνωστο έργο του Ντισάν. «Αυτή η έκδοση είναι, για μας, σαν το απαύγασμα του μοντέρνου, γι’ αυτό αποτέλεσε την αφορμή γι’ αυτή την έκθεση», σημειώνει η Ελευθερία Τσέλιου, ενώ καταλήγει: «Στην πραγματικότητα, για μας τα κάνουμε όλα. Δημιουργούμε διαρκώς συνθήκες Φιλικής Εταιρείας, στις οποίες καλούμε το κοινό να συμμετέχει».

​​«The Library Show / Βιβλιοθήκη». Eleftheria Tseliou Gallery, Ηρακλείτου 3, Κολωνάκι. Εως 3 Ιουνίου. Τρίτη – Παρασκευή 12.00 – 20.00, Σάββατο 12.00 – 15.00.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή