Τζαννής Τζαννετάκης: Εκφραστής ενός ολόκληρου κόσμου

Τζαννής Τζαννετάκης: Εκφραστής ενός ολόκληρου κόσμου

2' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

ΤΖΑΝΝΗΣ ΤΖΑΝΝΕΤΑΚΗΣ

1927-2010:Από τη συνειδητότητα στη δράση

Eπιστημονική επιμέλεια: Αγγελος Δεληβορριάς, Ευάνθης Χατζηβασιλείου

εκδ. Πόλις, σελ. 235

Ο Τζαννετάκης, ως στέλεχος ενός μεγάλου πολιτικού χώρου, πιστώνεται με μεγάλες τομές στην πολιτική κουλτούρα της χώρας, σε κρίσιμα πεδία του δημόσιου λόγου και της διακυβέρνησης. Η συνολική αναμόρφωση του ελληνικού τουρισμού στη δεκαετία του 1970 –εποχή της ανόδου, διεθνώς, της μεταβιομηχανικής κοινωνίας, άρα και σημαντικών μεταλλαγών στις απαιτήσεις της διεθνούς αγοράς– άνοιξε νέους δρόμους και κατευθύνσεις στον κρίσιμο αυτό τομέα της οικονομίας, καθώς και στην προσαρμογή του στις επιταγές της τότε ακριβώς ραγδαία αναδυόμενης περιβαλλοντικής ατζέντας. Αντίστοιχα χαρακτηριστικά είχε η δράση του ως υπουργού Δημοσίων Eργων το 1980-81, εποχή μεγάλων δυσκολιών, οικονομικών για τη χώρα και πολιτικών για την παράταξή του. Καίριας σημασίας ήταν η παρέμβασή του ως υποψηφίου δημάρχου Αθηναίων το 1982: προβολή μιας σύγχρονης φιλελεύθερης στοχοθεσίας για την αυτοδιοίκηση, αλλά και –ίσως πιο σημαντικό– μιας νέας κουλτούρας στην πολιτική αντιπαράθεση, στοιχείο που τον αναδείκνυε σε εμβληματική προσωπικότητα για τις δυνάμεις που επιζητούσαν τη δυτική κανονικότητα.

Η εργασία υποβάθρου έως το 1989, η πρωθυπουργία του επικεφαλής μιας κυβέρνησης που προωθούσε την εθνική συμφιλίωση μεταξύ Δεξιάς και Αριστεράς (και επιστέγασε την προσπάθειά της με το σχετικό κομβικής σημασίας νομοθέτημα), ο συντονισμός των εκλογικών εκστρατειών της Ν.Δ. και ο ηγετικός του ρόλος στον πολιτισμό και τα μεγάλα έργα το 1990-93 καταδεικνύουν επίσης τους σημαντικούς ρόλους που έπαιξε στην προβολή της φιλελεύθερης ατζέντας, με έναν τρόπο ήρεμο, απαλλαγμένο από υστερίες και πάντοτε χαμηλών τόνων: ο Τζαννετάκης ήταν ο άνθρωπος που έδειχνε στην πράξη ότι όλα τούτα μπορούσαν να γίνουν. Πολλά έγιναν, συμπεριλαμβανομένων των γεφυριών της Αρτας της σύγχρονης Ελλάδας: μετρό Αθηνών, λεωφόρος Σταυρού-Ελευσίνας, αεροδρόμιο Σπάτων, μεταφορά του Ιπποδρόμου, αναμόρφωση των δεδομένων της κυκλοφορίας στην Αθήνα. Eργα υποδομής, αυτονόητα για τον εκσυγχρονισμό, που είχαν αρχίσει να σχεδιάζονται στη δεκαετία του 1950, σταμάτησαν στα χρόνια 1963-74, ξαναδρομολογήθηκαν το 1974-81, ξανασταμάτησαν στη δεκαετία του 1980 και τελικά πραγματοποιήθηκαν μετά την επαναφορά και τον προγραμματισμό τους από την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Μερικές φορές, ο Σίσυφος, επιδεικνύοντας μουλαρίσιο πείσμα, έφτανε με την πέτρα του στην κορυφή…

Πολύ συχνά, όμως, δεν έφτανε… Πιο συχνά από τις φορές που έφτανε… Και εδώ βρισκόταν το πιο επώδυνο στοιχείο της δράσης του Τζαννετάκη, όχι μόνον ως προσώπου, αλλά –και τούτο είναι το πιο σημαντικό– ως ενδεικτικού εκφραστή ενός ολόκληρου κόσμου. Η παρέμβασή του για το ήπιο κλίμα (όπως και του Ράλλη) έκανε μεγάλη εντύπωση το 1982 (και ας μη λησμονείται ότι ο ίδιος ο Τζαννετάκης συντόνισε σειρά εκλογικών εκστρατειών του κόμματός του), αλλά –ας είμαστε ρεαλιστές και ακριβείς– δεν έλαβε ποτέ μια οριστική επιδοκιμασία από το πολιτικό σύστημα και από το ίδιο το κοινό. Ο ήρεμος και ουσιαστικός διάλογος ουσίας δεν καθιερώθηκε ποτέ πλήρως σε μια χώρα που μιλούσε τόσο πολύ για την πολιτική (με ψευδοηθικούς όρους και γενικολογίες) και τόσο λίγο για την οικονομία και τα συγκεκριμένα ζητήματα, κάτι που πληρώνουμε ακόμη και σήμερα. Διότι ο Τζαννετάκης προέβαλλε την ανάγκη του διαλόγου, του σεβασμού του περιβάλλοντος, της ήρεμης αντιπαράθεσης, του επαγγελματισμού, της αποτελεσματικότητας, της σύνδεσης της Διοίκησης με τα πορίσματα της επιστημονικής έρευνας, της αξιοπιστίας του κράτους – στοιχεία που παραπέμπουν σε θεμελιώδη χαρακτηριστικά αυτού που ονομάζεται χρηστή διακυβέρνηση των ανεπτυγμένων κοινωνιών. Αλλά συνήθως επικρατούσαν οι υστερίες, οι κατηγορίες περί προδοσίας, η «ελευθερία» της αφισοκόλλησης, η προχειρότητα (ιδίως συνδυαζόμενη με άλογες παροχές), οι υπεραπλουστεύσεις του αντιδεξιού συνδρόμου οι οποίες βασίζονταν σε μια αξιωματική διάκριση «καλών» και «κακών» με όρους που αγνοούσαν την ουσία […]

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή