Οταν ο βασιλιάς Γουσταύος Γ΄, το 1786, ίδρυε ένα από τα επιφανέστερα, αν όχι το σπουδαιότερο, ιδρύματα γραμμάτων, τεχνών και επιστημών στον κόσμο, ίσως δεν είχε φανταστεί ότι περίπου 2,5 αιώνες μετά η επιτροπή που απονέμει το Νομπέλ Λογοτεχνίας δεν θα είναι εις θέσιν να βραβεύσει κανέναν λογοτέχνη, οποιασδήποτε χώρας, εξαιτίας ενός σεξουαλικού σκανδάλου.
Χθες, η Βασιλική Σουηδική Ακαδημία ανακοίνωσε ότι, στην ουσία, θα δημιουργηθεί μία «μαύρη τρύπα», με ολίγη από ντροπή, στην ιστορία του θεσμού: το 2018 θα παρουσιάζει ένα μεγάλο κενό στη λαμπρή ιστορία των Νομπέλ Λογοτεχνίας. Και δεν είναι κάτι που θα ξεχαστεί εύκολα… Ειδικά όταν βρεθεί πλάι πλάι με την αναβολή του 1943, κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κι αυτή τη φορά, δεν φταίει κανένας πόλεμος. Ευθύνεται, σύμφωνα με τις ώς τώρα καταγγελίες, ο εξέχων Γάλλος φωτογράφος Ζαν-Κλοντ Αρνό, σύζυγος της ακαδημαϊκού και συγγραφέως Καταρίνα Φρόστενσον, μέλους της επιτροπής που απονέμει το Νομπέλ Λογοτεχνίας, από την οποία παραιτήθηκε. Η ίδια, μάλιστα, κατηγορείται για διαφθορά, διότι δεν ενημέρωσε επαρκώς την Ακαδημία για τη σύγκρουση συμφερόντων που προκύπτει μεταξύ τής εταιρείας του συζύγου της και της Ακαδημίας που του παρείχε επιχορηγήσεις.
Ο φωτογράφος κατηγορείται από 18 γυναίκες, μεταξύ αυτών και η πριγκίπισσα Βικτόρια, διάδοχος του σουηδικού θρόνου, οι οποίες κατέθεσαν ότι υπέστησαν σεξουαλική παρενόχληση ή βίαιες επιθέσεις του φωτογράφου σε εγκαταστάσεις της ακαδημίας στη Στοκχόλμη και στο Παρίσι. Εκτοτε, έχουν παραιτηθεί οκτώ από τα 18 μέλη της Ακαδημίας, θεωρώντας ότι το γόητρο και η αξιοπιστία του ιδρύματος έχουν πληγεί, αφού η Ακαδημία συνεργαζόταν με το ατελιέ του Αρνό. Η πιο ηχηρή παραίτηση ήταν εκείνη, στις αρχές Απριλίου, της ακαδημαϊκού και μόνιμης γραμματέως της Σουηδικής Ακαδημίας Σάρα Ντάνιους, για χάρη της οποίας οι Σουηδοί διοργάνωσαν μεγάλη συγκέντρωση στη Στοκχόλμη. (Για να δούμε και τις διαφορές πρώτου και… τρίτου κόσμου.)
Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η διαρροή ονομάτων υποψηφίων για Νομπέλ Λογοτεχνίας παλαιότερων ετών, για τις οποίες κατηγορείται επίσης ο Ζαν-Κλοντ Αρνό, κλόνισε έτι περαιτέρω το γόητρο της Βασιλικής Σουηδικής Ακαδημίας, η οποία αποφάσισε, εκτός συγκλονιστικού απροόπτου, να ματαιώσει τη φετινή απονομή. Οπως ήταν αναμενόμενο, ο φωτογράφος αρνείται, προσώρας τουλάχιστον, οποιαδήποτε ανάμειξη στα δύο σκάνδαλα που ενδεχομένως κοστίσουν λίγο περισσότερο από την αναβολή της βράβευσης του 2018…